Thời điểm để Mỹ rút hoàn toàn khỏi Afghanistan có thể kéo dài đến ngày 11/9, sự kiện khiến Washington điều binh sĩ tới quốc gia này diệt khủng bố.
Lãnh đạo Taliban đã gửi đi thông điệp cho thấy họ cho phép Mỹ tiếp tục thực hiện các hoạt động sơ tán và rút quân khỏi Afghanistan dù thời hạn chót mà Washington đưa ra đã đến rất gần.
“Tối hậu thư” mà Taliban đưa ra là, các chiến dịch di tản của Mỹ có thể kéo dài cho đến tận ngày 11 tháng 9.
Việc kéo dài thời gian cho Mỹ rút quân có thể chỉ bắt nguồn từ việc lính Mỹ còn hiện diện rất đông đúc ở đây.
Hai thành viên Thượng viện Mỹ xác nhận với kênh NBC News rằng, có tới 15.000 người Mỹ vẫn bị kẹt lại Afghanistan sau khi Taliban kiểm soát hoàn toàn quốc gia này. Họ cho biết đã nắm được con số này từ buổi họp do các quan chức an ninh và quốc phòng Mỹ chủ trì.
Tuy nhiên, Thư ký Báo chí Nhà Trắng Jen Psaki hôm 17/8 cho biết khoảng 11.000 công dân Mỹ còn bị kẹt lại Afghanistan.
Dẫu con số là bao nhiêu, Taliban vẫn để thời gian “thoải mái” cho lực lượng Mỹ và những người thuộc diện sơ tán.
Điều đáng chú ý là phong trào này đã chọn ngày 11/9 làm thời hạn chót cho người Mỹ. Ngày tháng này nhắc đến lý do mà Mỹ đã tiến hành cuộc chiến tranh chống khủng bố ở khu vực cách đây 20 năm, nay lại là thời điểm trọn vẹn để họ chấm dứt cuộc chiến này.
Theo tuyên bố của lãnh đạo Taliban, tất cả quân nhân và nhà ngoại giao nước ngoài ở Afghanistan đều được đảm bảo an ninh, tuân theo các quy tắc và hướng dẫn cơ bản, trong khi Taliban cảnh báo rằng quân đội nước ngoài không được thực hiện bất kỳ nỗ lực nào nhằm thay đổi tình hình hiện tại Afghanistan, nếu không sẽ bị các tay súng đáp trả.
G7 nhóm họp, châu Âu chấp nhận chiến thắng Taliban
Hôm 19/8, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Anh Boris Johnson đã đồng ý tổ chức hội nghị thượng đỉnh trực tuyến giữa các nhà lãnh đạo G7 dành riêng cho tình hình ở Afghanistan vào tuần tới.
Cơ quan báo chí của Nhà Trắng công bố thông tin này và nhấn mạnh, cuộc họp trực tuyến được tổ chức để thảo luận về “chiến lược và cách tiếp cận chung”.
Cơ quan này cho biết thêm:”Họ khen ngợi sự dũng cảm và chuyên nghiệp của các nhân viên quân sự và dân sự của họ, những người đang sát cánh cùng nhau ở Kabul trong việc sơ tán công dân của họ và công dân Afghanistan.
Họ cũng thảo luận về sự cần thiết phải tiếp tục phối hợp chặt chẽ giữa các đồng minh và các đối tác dân chủ về chính sách Afghanistan trong tương lai, bao gồm cả những cách cộng đồng toàn cầu có thể cung cấp hỗ trợ và hỗ trợ nhân đạo hơn nữa cho người tị nạn và những người Afghanistan dễ bị tổn thương khác.”
Trong khi đó, Liên minh châu Âu (EU) tuyên bố công nhận chiến thắng của Talian ở Afghanistan. Giám đốc chính sách đối ngoại của EU Josep Borrel nhấn mạnh thêm rằng, sự công nhận này sẽ phụ thuộc vào những điều mà Talian tuyên bố.
“Taliban đã giành chiến thắng trong cuộc chiến. Vì vậy, chúng tôi sẽ phải nói chuyện với họ, để tham gia vào một cuộc đối thoại ngay khi cần thiết nhằm ngăn chặn một thảm họa nhân đạo và một thảm họa di cư tiềm ẩn cũng như một cuộc khủng hoảng nhân đạo” – ông Borrel nói trong một cuộc họp báo sau cuộc họp bất thường trực tuyến của các bộ trưởng ngoại giao EU.
“Đó không phải là vấn đề chính thức được công nhận, mà là vấn đề đối phó với họ” – nhà ngoại giao cho biết.
Từ Washington (Mỹ), người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ned Price cho biết, sau ngày 31/8 (thời hạn Mỹ rút hết quân về nước), Washington có thể duy trì hiện diện ngoại giao cốt lõi tại Afghanistan với điều kiện Taliban “có thể đảm bảo an toàn và trách nhiệm”.
Thiếu tướng Hank Talyor, người chịu trách nhiệm hoạt động sơ tán tại Afghanistan đã liên lạc với các thủ lĩnh Taliban để đảm bảo hoạt động sơ tán tại sân bay Hamid Karzai diễn ra an toàn.
Tính đến sáng 18/8, có khoảng 3.200 người được đưa rời khỏi Afghanistan trên 13 chuyến bay.
Tổng Thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg vào ngày 17/8 cho biết Chính phủ Afghanistan phải chịu trách nhiệm về sự sụp đổ quân sự chóng vánh vì đã để các tay súng Taliban nhanh chóng giành kiểm soát Afghanistan. Phản ứng của ông Jens Stoltenberg được cho là lặp lại bài phát biểu của Tổng thống Joe Biden trước đó một ngày.
“Cuối cùng thì chính quyền Afghanistan đã thất bại trong cuộc chiến chống lại Taliban. Bất chấp sự đầu tư và hy sinh đáng kể của chúng tôi trong hơn hai thập kỷ qua, sự sụp đổ của chính quyền Afghanistan diễn ra quá chóng vánh khiến chúng ta nhanh chóng rút ra bài học. Sự thất bại trong lãnh đạo của chính quyền Afghanistan đã dẫn đến thảm kịch mà chúng ta phải chứng kiến ngày hôm nay” – ông Stoltenberg nói với báo chí tại trụ sở NATO ở Brussels.
Nga thảo luận với Taliban đảm bảo an toàn Đại sứ quán
Về phần mình, Nga cho biết đã thảo luận với Taliban về việc đảm bảo sự an toàn của Đại sứ quán nước này ở Afghanistan.
Đại sứ Nga tại Kabul Dmitry Zhirnov cho biết, cuộc thảo luận tập trung vào vấn đề an ninh Đại sứ quán với các đai diện cấp cao của Taliban.
“Đại diện của Taliban cho biết Taliban có cách tiếp cận thân thiện và tử tế nhất với Nga. Họ xác nhận với chúng tôi về sự đảm bảo an toàn của đại sứ quán và chúng tôi nhận được ‘đồng ý’ cho tất cả các câu hỏi cụ thể hơn nêu rõ toàn bộ các khía cạnh liên quan đến bảo mật” – Đại sứ Zhirnov nói thêm.
“Gần đây, các phương tiện truyền thông đại chúng và mạng xã hội đưa tin về sự hiện diện được cho là của một số quan chức và lãnh đạo các nhóm sắc tộc của Afghanistan trên lãnh thổ của Uzbekistan. Đặc biệt, tên của Ashraf Ghani, Abdul Rashid Dostum, Atta Mohammadi Nur và những người khác được nhắc đến. Trong bối cảnh này. Theo các nguồn tin chính thức, những tin đồn như vậy không liên quan gì đến thực tế” .
Trong bản tin hôm 16/8, đài truyền hình Al Jazeera dẫn lời một vệ sĩ của Tổng thống Afghanistan cho biết Tổng thống Ashraf Ghani và phu nhân đã đến thủ đô của Uzbekistan. Truyền thông Nga dẫn lời các nguồn tin mô tả ông Ghani đã mang theo các vali chở tiền mặt, lên máy bay rời khỏi đất nước dù một ngày trước vẫn lên sóng quốc gia khẳng định sẽ hy sinh cùng người dân Afghanistan.