Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đang có kế hoạch mở lại cuộc điều tra về nguồn gốc Covid-19 sau khi tập hợp được nhóm chuyên gia gồm 20 người.
Các chuyên gia của WHO tới Viện Virus học Vũ Hán hồi tháng 2
Theo Wall Street Journal, một nhóm mới gồm khoảng 20 nhà khoa học đang được tập hợp với nhiệm vụ truy tìm bằng chứng mới về nguồn gốc dịch Covid-19 tại Trung Quốc và những nơi khác. Nhóm bao gồm các chuyên gia về an toàn sinh học và an toàn trong phòng thí nghiệm, các nhà di truyền học và các chuyên gia về bệnh động vật có hiểu biết sâu về cách thức virus lây lan từ tự nhiên.
Nhóm mới của WHO được đặt tên là Nhóm Cố vấn Khoa học về Nguồn gốc của các mầm bệnh mới. Nhóm đóng vai trò như một hội đồng thường trực giúp WHO điều tra các đợt bùng phát dịch trong tương lai và xác định các hoạt động của con người có nguy cơ làm tăng nguy cơ xuất hiện dịch bệnh mới. Với sứ mệnh như vậy, nhóm sẽ phụ trách cuộc điều tra về nguồn gốc Covid-19.
Một phát ngôn viên của WHO nói rằng “ưu tiên của nhóm mới là dữ liệu và quyền truy cập ở quốc gia ghi nhận các ca nhiễm đầu tiên”. Hiện chưa rõ nhóm có đưa các chuyên gia tới Trung Quốc hay không, và liệu họ có thể đạt được tiến triển đáng kể trong việc giải quyết những tranh cãi về nguồn gốc dịch bệnh vốn đang rơi vào bế tắc hay không.
Chính phủ Trung Quốc từ chối cho biết liệu họ có cho phép một nhóm chuyên gia mới của WHO vào nước này hay không. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết Bắc Kinh đã “hợp tác đầy đủ” với cuộc điều tra trước đó của WHO.
Theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc, nước này có kế hoạch giám sát chặt chẽ việc lựa chọn nhóm điều tra mới của WHO và Bắc Kinh đã đưa một số thành viên tham gia vào nhóm.
Đầu năm nay, một nhóm chuyên gia quốc tế do WHO dẫn đầu đã đến Vũ Hán, nơi ghi nhận các ca mắc Covid-19, để điều tra nguồn gốc Covid-19 và đưa ra 4 giả thuyết chính, trong đó giả thuyết virus thoát ra từ phòng thí nghiệm được cho là “rất khó xảy ra”.
Tuy nhiên, các quốc gia, trong đó có Mỹ, và một số nhà khoa học đã yêu cầu điều tra thêm về nguồn gốc Covid-19, đặc biệt là đối với Viện Virus học Vũ Hán, nơi đang tiến hành nghiên cứu về loài dơi. Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus cho rằng cuộc điều tra đã bị cản trở do thiếu dữ liệu thô về những ngày đầu dịch bệnh lây lan ở Trung Quốc.
WHO hồi tháng 7 đã đề xuất triển khai cuộc điều tra giai đoạn 2 về nguồn gốc virus gây đại dịch Covid-19, bao gồm việc điều tra các phòng thí nghiệm và khu chợ ở Vũ Hán. Đồng thời, WHO cũng kêu gọi giới chức Trung Quốc minh bạch hơn và cung cấp thêm dữ liệu thô về giai đoạn đầu bùng phát dịch. Tuy nhiên, Bắc Kinh không ủng hộ việc mở thêm một cuộc điều tra mới, cho rằng bất kỳ cuộc điều tra mới nào về nguồn gốc Covid-19 nên tập trung vào nước khác, trong đó có Mỹ.
Tuần trước, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phát biểu trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc rằng, “Trung Quốc sẽ tiếp tục hỗ trợ và tham gia vào việc truy tìm nguồn gốc dựa trên khoa học và kiên quyết phản đối việc chính trị hóa dưới bất kỳ hình thức nào”.
Các nhà khoa học từng tham gia nhóm đầu tiên của WHO hồi đầu năm được phép đăng ký tham gia nhóm mới. Tuy nhiên, họ sẽ cạnh tranh với hàng trăm ứng viên khác, trong đó có một số nhà virus học nổi tiếng nhất thế giới.