Trung Quốc triển khai tổng cộng 77 máy bay quân sự đi vào vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan vào ngày 1-10 (38 chiếc) và 2-10 (39 chiếc). Vậy tại sao Bắc Kinh tiến hành đợt xâm nhập quy mô lớn chưa từng có này?
Ngày 3-10, Cơ quan phòng vệ Đài Loan cho biết Trung Quốc đã triển khai 39 máy bay quân sự đi vào vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) của Đài Loan vào ngày 2-10. Đây là số lượng máy bay nhiều kỷ lục mà Trung Quốc triển khai trong một ngày đi vào ADIZ của Đài Loan, theo Hãng tin CNA của Đài Loan.
Kỷ lục trước đó là 38 máy bay quân sự, được ghi nhận hôm 1-10, vào đúng dịp Quốc khánh Trung Quốc. Lúc đó có 25 máy bay quân sự Trung Quốc đi vào ADIZ của Đài Loan vào ban ngày, sau đó là 13 máy bay vào ban đêm hôm 1-10.
Với hoạt động ngày 2-10, vào ban ngày, Trung Quốc điều 14 tiêm kích Shenyang J-16, 4 tiêm kích Su-30, và 2 máy bay săn ngầm Y-8 vào khu vực tây nam của ADIZ mà Đài Loan tuyên bố. Đến ban đêm, Trung Quốc điều thêm 19 máy bay quân sự (gồm 12 tiêm kích Shenyang J-16, 6 tiêm kích Sukhoi Su-30, và 1 máy bay cảnh báo sớm KJ-500).
Ngày 3-10, Mỹ cho biết họ quan ngại về các hoạt động quân sự của Trung Quốc gần đảo Đài Loan. Washington nói rằng việc Trung Quốc gây sức ép quân sự lên Đài Loan phá hoại hòa bình và ổn định của khu vực. “Chúng tôi kêu gọi Bắc Kinh ngừng gây sức ép về quân sự, ngoại giao và kinh tế đối với Đài Loan” – một người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ lên tiếng.
Phản ứng với động thái trên, lực lượng không quân Đài Loan đã triển khai các tiêm kích, phát cảnh báo vô tuyến và triển khai các hệ thống tên lửa phòng không để giám sát hoạt động của máy bay Trung Quốc.
“Chuyên gia quân sự Trung Quốc Tống Trung Bình nói rằng quy mô tập trận ngày càng lớn (của Bắc Kinh) là điều bình thường và thường lệ, vì quân đội Trung Quốc cần triển khai nhiều hơn để ngăn chặn các lực lượng vũ trang trên đảo Đài Loan và sự can thiệp từ các nước bên ngoài” – tờ Thời báo Hoàn Cầu (Trung Quốc) viết.
Ông Tống nói rằng các cuộc tập trận vào ban đêm rất quan trọng vì “trận đánh có thể diễn ra bất cứ lúc nào”.
Theo Thời báo Hoàn Cầu, một số nhà phân tích quân sự Trung Quốc nói rằng số lượng máy bay quân sự Trung Quốc kỷ lục hoạt động như trên trong hai ngày qua có thể cũng liên quan tới hoạt động gần đây của các tàu sân bay Mỹ.
Cả tàu sân bay USS Ronald Reagan và tàu sân bay USS Carl Vinson của Hải quân Mỹ đã di chuyển trong vùng biển gần đảo Đài Loan hôm 27-9, theo trang web của Viện Hải quân Mỹ.
Trong khi đó, theo báo South China Morning Post, giới quan sát quân sự cho rằng hoạt động quân sự gần đây của Bắc Kinh gần Đài Loan có thể là một cách để cảnh báo lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn không đưa ra bài phát biểu khiêu khích vào ngày 10-10 tới (theo truyền thông quốc tế là ngày lễ Song thập ở Đài Loan).
Hôm 1-10, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ, bà Kathleen Hicks cho biết Mỹ đang theo dõi sát tình hình Đài Loan từng ngày. “Tất nhiên chúng tôi (Mỹ) có quan hệ tốt đẹp với Đài Loan. Chúng tôi có các cam kết với Đài Loan vốn đã kéo dài từ những năm 1970” – bà Kathleen Hicks cho biết.