Những vũ khí này được chế tạo để sử dụng trong các trường hợp đặc biệt, mà nhiều súng trường khác, chẳng hạn như AK có thể không phù hợp.
AK là loại súng trường tấn công phổ biến nhất trong các lực lượng quân đội Nga. Tuy vậy, các đơn vị của lực lượng đặc nhiệm Nga cũng có những loại súng trường chuyên dụng khác. Dưới đây là danh sách 3 khẩu súng ít người biết đến nhưng lại được sử dụng rộng rãi trong các hoạt động chống khủng bố trên lãnh thổ Nga và ở nước ngoài.
Súng trường AN-94 ‘Abakan’
Nhìn bề ngoài, AN-94 giống một khẩu AK-74 cổ điển. Nhưng cấu trúc bên trong có rất nhiều điểm khác biệt. Súng trường AN-94 có một số tính năng được thiết kế để nhắm bắn mục tiêu chính xác hơn so với AK-74.
Tổng biên tập tạp chí Homeland Arsenal, ông Viktor Murahovsky cho biết, nòng súng, ống trích khí và khóa nòng của AN-94 là một khối thống nhất chứ không riêng biệt như những mẫu súng khác. “Nòng súng và khóa nòng của AN-94 đều di chuyển cùng với nhau khi hoạt động.
Đặc tính này giúp giảm độ giật và tăng độ chính xác. So với một khẩu AK-45 tiêu chuẩn, AN-94 có độ chính xác cao gấp đôi, đồng thời dễ điều khiển hơn do cơ chế bắn ổn định”.
Abakan cũng được tích hợp một tính năng cải tiến phát triển vào đầu những năm 1970, đó là chế độ bắn liên tiếp 2 phát. Abakan có thể bắn một loạt 2 viên đạn cỡ 5,45×39 mm với tốc độ 1.800 viên đạn mỗi phút.
Trong chế độ loạt ngắn 2 viên, viên đạn mới được nạp vào sẽ khai hỏa ngay lập tức mà không cần phải đợi toàn bộ khối nòng trở về vị trí cũ. Trái lại, súng trường AK phải giật lùi về phía trên và sang phải sau mỗi phát đạn bắn ra.
Ông Viktor Murahovsky lưu ý: “Xạ thủ cũng có thể sử dụng ngón tay cái bên phải để chuyển đổi chế độ bắn, tương tự như khẩu AR-15 của Mỹ. Nó tiện lợi hơn nhiều so với việc kéo thanh gạt cứng bằng tay ở súng trường AK.
Chưa kể, nhà thiết kế súng trường Nga Kalashnikov cố tình làm cho hệ thống chuyển chế độ bắn trên súng trường AK khó hoạt động, vì các cuộc thử nghiệm chứng minh rằng, một người lính thiếu kinh nghiệm có thể vô tình chuyển từ chế độ bắn an toàn sang chế độ bắn tự động và gây tai nạn đáng tiếc”.
Chuyên gia này cũng lưu ý, vào đầu những năm 1970, AN-94 được coi là đối thủ chính của AK-74 khi trở thành súng trường tấn công chính trong quân đội. AN-94 vượt trội hơn AK trong các cuộc kiểm tra bắn súng, nhưng lại có rất nhiều cơ chế phức tạp và khó sử dụng đối với những người lính thông thường. Vì thế AN-94 đã được biên chế cho các đơn vị tác chiến đặc biệt và nó vẫn còn được sử dụng cho đến ngày nay.
Súng SR-3 ‘Vikhr’
SR-3 là một mẫu súng tiểu liên sử dụng đạn cận âm 9×39 mm, có tính năng độc đáo là không bị văng khi bắn vào các vật cứng. Nó giống mẫu súng tiểu liên có hỏa lực vô cùng mạnh mẽ PP-19 ‘Vityaz’ của Kalashnikov, dành riêng cho các Đơn vị tác chiến đặc biệt của Nga.
SR-3 được chế tạo vào giữa những năm 1990, với mục tiêu ban đầu dành cho Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSSB) để sử dụng trong tác chiến tầm gần bên trong các tòa nhà, hay tấn công những mục tiêu cách xa 50m trong các khu vực thưa thớt người. Các nhà sản xuất SR-3 cho biết, SR-3 có khả năng tiêu diệt mục tiêu được trang bị áo giáp chống đạn ở khoảng cách xa tới 200m.
SR-3 là loại vũ khí cỡ nhỏ có thể gấp gọn và giấu bên dưới lớp áo vest của một nhân viên an ninh mặc trang phục dân sự hoạt động trong khu vực dân cư. Do vậy, ngoài mục đích quân sự, SR-3 còn phù hợp với tiêu chí của lực lượng an ninh về một loại vũ khí bí mật để bảo vệ những nhân vật VIP tại các sự kiện công chúng.
SR-3 có một thanh ray Dovetail để gắn kính ngắm quang học. Phiên bản hiện đại của súng tiểu liên này có 2 thanh ray Picatinny ở hai bên để lắp đặt hệ thống laser, tay cầm và đèn pin.
Súng trường tấn công dưới nước APS
Vào những năm 1970, quân đội Liên Xô nhận thấy sự cần thiết phải bảo vệ tàu chiến và tàu ngầm của mình tránh khỏi cuộc tấn công dưới nước của lực lượng lính thủy đánh bộ của đối phương. Để thực hiện điều này, các chỉ huy quân đội đã quyết định trang bị cho lính thủy đánh bộ những khẩu súng trường tấn công tiêu diệt các mục tiêu trên mặt đất và ở dưới nước một cách hữu hiệu.
“Khẩu AK-74 tiêu chuẩn của quân đội không phù hợp với điều kiện này vì đạn của nó bị giảm tốc độ do lực cản của nước. Nói cách khác, những viên đạn có thể tiêu diệt tốt các mục tiêu cách 100m ở trên bờ thì không thể chống lại những mục tiêu chỉ cách vài mét ở dưới nước”, ông Murahovsky nói.
Với mục tiêu đảm bảo cho quân đội chiến đấu hiệu quả dưới nước, các kỹ sư đã tạo ra những viên đạn hình kim dài 115m, có thể xuyên qua nước và sau đó tạo ra một khẩu súng trường tấn công phù hợp với loại đạn này, có tên gọi APS. APS có một băng đạn gồm 26 viên đạn hình kim, có khả năng bắn trúng mục tiêu cách xa 30m.Nó có cả chế độ bắn bán tự động và hoàn toàn tự động.
“Các cuộc thử nghiệm cho thấy APS hoạt động khá tốt dưới nước, nhưng những viên đạn hình kim của nó không phù hợp với yêu cầu tác chiến trên bộ. Do vậy, APS chỉ được dùng cho lính thủy đánh bộ và thợ lặn tại các bến tàu quân sự của Nga, cũng như bảo vệ tàu Nga tại cảng Tartus của Syria”, chuyên gia Murahovsky cho biết thêm.
T.P