Quá trình 5 ngày của cuộc chiến, cùng làn sóng trừng phạt quốc tế và phản chiến ở Nga, đã khiến ông Putin rơi vào tình thế khó khăn. Trong khi đó, ĐCSTQ cường điệu “Ukraina hôm nay, Đài Loan ngày mai” nhưng thực tế lại hoàn toàn ngược lại.
Cuộc chiến chống Ukraina do ông Putin phát động đã vấp phải một bước thụt lùi nghiêm trọng, và các cuộc đàm phán hòa bình đã được tổ chức, tổng tham mưu trưởng quân đội Nga bị thay thế. Quá trình 5 ngày của cuộc chiến, cùng làn sóng trừng phạt quốc tế và phản chiến ở Nga, đã khiến ông Putin rơi vào tình thế khó khăn. Cùng lúc đó, ĐCSTQ, vốn được cho là cường điệu “Ukraina hôm nay, Đài Loan ngày mai”, và thậm chí cố gắng câu cá dưới nước, cũng đã bị tấn công trực diện. Bài viết này sẽ thảo luận ngắn gọn về hai cú sốc lớn đối với ĐCSTQ trong cuộc chiến Nga-Ukraina.
Đầu tiên, cú sốc quân sự
Sức mạnh của quân đội Nga thể hiện qua cuộc chiến Nga-Ukraina khác xa với sức mạnh mà nước này quảng cáo, và nó cũng thấp hơn so với ước tính của Hoa Kỳ và châu Âu. Vậy nên, liệu sức mạnh quân sự của ĐCSTQ, được hỗ trợ bởi quân đội Nga công nghệ quân sự của Nga và chịu ảnh hưởng của chính sách quân sự của Nga, cũng cần đặt một dấu chấm hỏi?
Kể từ khi Liên Xô tan rã và sự trở lại của Nga, quân đội Nga đã thực sự tham gia nhiều cuộc chiến, từ chiến tranh Chechnya đến chiến tranh Nga-Gruzia, từ việc đánh chiếm Crimea đến can thiệp quân sự vào cuộc nội chiến Syria, có rất nhiều kinh nghiệm chiến đấu thực tế, đồng thời cũng mở ra một cuộc cải cách quân đội “diện mạo mới” mạnh mẽ. Tuy nhiên, thành tích của quân đội Nga trong cuộc chiến Nga-Ukraina này không khả quan, điều này thể hiện ở 3 điểm: Thứ nhất, quân đội Nga khác xa so với những gì Bộ trưởng Quốc phòng Nga Shoigu đã nói vào tháng 8/2021 rằng “Những cải cách chính của ba lực lượng vũ trang nói chung hiện đã kết thúc”, “Quân đội Nga đang đứng vào hàng ngũ những đội quân có công nghệ tiên tiến và hiện đại nhất trên thế giới”. Thứ hai, xét riêng từ góc độ quân sự, quyết định tham chiến lần này của nhà cầm quyền Nga là một sai lầm lớn. Thứ ba, cuộc chiến tranh xâm lược này là phi nghĩa, quân và dân đều mất tinh thần.
So với quân đội Nga, quân đội ĐCSTQ không khá hơn là bao. Thứ nhất, quân đội ĐCSTQ đã không tham chiến trong nhiều thập kỷ (không bằng quân đội Nga), tình trạng tham nhũng nghiêm trọng, và chính quyền Tập Cận Bình rất lo lắng về hiệu quả chiến đấu. Thứ hai, trước những “trở ngại về thể chế, mâu thuẫn cấu trúc và các vấn đề chính sách trong xây dựng quân đội và quốc phòng” của ĐCSTQ, ông Tập Cận Bình đã rất nỗ lực “cải tổ quân đội”, nhưng khó khăn rất lớn. Thứ ba, cuộc chiến của ĐCSTQ chống lại Đài Loan (vượt biển) khó hơn nhiều so với cuộc chiến của Nga chống lại Ukraina (đồng bằng), và Hoa Kỳ có khả năng sẽ can thiệp quân sự (trong cuộc chiến Nga-Ukraina, Hoa Kỳ đã tuyên bố rõ ràng rằng sẽ không tham chiến), cơ hội chiến thắng của ĐCSTQ là cực kỳ thấp. Thứ tư, quyền kiểm soát quân đội của ông Tập Cận Bình có thể lớn hơn ông Putin, và tiếng nói phản chiến của quân đội Trung Quốc cũng có thể không thấp hơn quân đội Nga.
Tóm lại, cuộc chiến Nga-Ukraina cho đến nay có khả năng làm lung lay lòng tin quân sự của giới cầm quyền Trung Quốc.
Thứ hai, lệnh trừng phạt gây sốc
Trước chiến tranh, Mỹ đã nhiều lần cảnh báo ông Putin xâm lược Ukraina. Hoa Kỳ, EU, Anh, NATO,… đã tuyên bố rõ ràng rằng một khi xâm lược, họ sẽ trừng phạt nghiêm khắc Nga. Tuy nhiên, ông Putin có cách nghĩ khác (điều này cũng đúng với ĐCSTQ): giữa Hoa Kỳ và châu Âu có nhiều mâu thuẫn khác nhau, nếu cuộc chiến chống Ukraina có thể nhanh chóng thắng lợi, Nga sẽ có khả năng răn đe mạnh mẽ. và sớm hay muộn EU sẽ thỏa hiệp với Nga, Nga có thể nới rộng khoảng cách giữa Mỹ và châu Âu và làm tê liệt NATO. Do đó, cuộc chiến Nga-Ukraina có thể giúp Nga chống lại thành công sự mở rộng về phía đông của NATO và khôi phục vị thế của một cường quốc. Năm ngày qua, thực tế chứng minh rằng điều này là không thực tế.
Thứ nhất, cuộc chiến Nga-Ukraina không những không chia cắt được châu Âu, Hoa Kỳ và xã hội phương Tây, mà ngược lại còn khiến phương Tây đoàn kết hơn. Mỹ, Anh, Pháp, Ý, Đức, Canada, Nhật Bản, EU, NATO và các nước phương Tây khác đều đã vận động và tiếp tục đề xuất các biện pháp trừng phạt và nâng mức trừng phạt. Ghi nhận “sự xoay chuyển” của Pháp và Đức, những quốc gia vốn có quan hệ tốt với Nga: Ngày 26/2, hải quân Pháp bắt giữ một tàu chở hàng của Nga trên eo biển Anh. Cùng ngày, Đức, nước luôn theo đuổi chính sách không gửi vũ khí đến các khu vực xung đột, cũng bắt đầu cung cấp vũ khí cho Ukraina (1.000 vũ khí chống tăng và 500 tên lửa đất đối không lớp Stinger. Ngoài ra, đã đồng ý cung cấp cho Ukraina 400 quả lựu đạn phóng tên lửa do Đức sản xuất và 14 tàu sân bay bọc thép chở quân qua Hà Lan và 10.000 tấn nhiên liệu qua Ba Lan).
Thứ hai, các lệnh trừng phạt không chỉ nhắm vào Nga với tư cách là một quốc gia, mà còn nhắm vào các cá nhân trong nhóm ra quyết định của ông Putin, cũng như một số doanh nhân giàu có. “Áp lực cực hạn” này chắc chắn sẽ làm trầm trọng thêm sự phát triển của hệ sinh thái chính trị của Nga. Xin lưu ý rằng có hai biện pháp “cấp độ bom hạt nhân” trong các lệnh trừng phạt chống lại Nga: một là loại Nga ra khỏi SWIFT (Hiệp hội Hệ thống Thanh toán Liên lạc Tài chính Liên ngân hàng Toàn cầu) và hai là áp đặt các hạn chế đối với ngân hàng trung ương Nga (các chuyên gia cho rằng điều này có thể dẫn đến sự mất giá nghiêm trọng của đồng rúp và khiến Nga, như Triều Tiên và Iran, mất khả năng giao dịch với các “sàn giao dịch” quốc tế). Điều này dẫn đến chủ đề “Liệu nền kinh tế Nga có hoàn toàn sụp đổ hay không”.
Thứ ba, Liên minh châu Âu tuyên bố vào ngày 27/2 rằng họ có kế hoạch thực hiện một động thái chưa từng có để cung cấp tiền mua vũ khí cho Ukraina, mà Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen gọi là “thời điểm đầu nguồn”. Thụy Sĩ từ bỏ quan điểm trung lập và và đóng băng tài sản của Nga cùng với EU. Hàng chục quốc gia đã tuyên bố đóng cửa không phận đối với các chuyến bay của Nga.
Thứ tư, để ngăn chặn sự mở rộng chiến tranh Nga-Ukraina, NATO đã công bố lần đầu tiên kích hoạt Lực lượng phản ứng nhanh (NRF) để tăng cường phòng thủ cho các thành viên sườn phía đông của khối. Đức cũng đã quyết định cung cấp 100 tỷ euro (khoảng 113 tỷ USD) cho một lực lượng vũ trang đặc biệt và cam kết giữ chi tiêu quốc phòng của chính lực lượng này trên 2% GDP kể từ bây giờ.
Khi bắt đầu cuộc chiến Nga-Ukraina, ông Putin đã tự đào hố chôn mình. Từ quan điểm này, nếu ĐCSTQ tấn công Đài Loan, thì họ đang tự ném mình lên không trung.
Phần kết
Bên cạnh sự đoàn kết của phương Tây chống lại Nga, cộng đồng quốc tế cũng đang hành động. Không chỉ nổ ra các cuộc biểu tình phản đối ở nhiều nước, mà Liên hợp quốc gồm 193 thành viên đã tổ chức một cuộc họp khẩn cấp đặc biệt vào ngày 28/2, mở đầu bằng một phút im lặng cho các nạn nhân của cuộc xâm lược Ukraina của Nga. Đây là phiên họp khẩn cấp đầu tiên của Đại hội đồng LHQ kể từ năm 1982.
Các biện pháp trừng phạt tập thể từ phương Tây những lời kêu gọi lên án hành động xâm lược của cộng đồng quốc tế đã giáng đòn mạnh vào Nga đồng thời khiến ĐCSTQ rùng mình. Nếu ĐCSTQ phát động cuộc chiến chống lại Đài Loan, các lệnh trừng phạt và lên án của quốc tế đối với nó sẽ lớn hơn thế nhiều!
Nói tóm lại, tiến trình của cuộc chiến Nga-Ukraina và phản ứng quốc tế của nó cho đến nay đã khiến ĐCSTQ khó có thể bắt cá dưới nước (cuộc chiến chống Ukraina và cuộc chiến chống Đài Loan có mối liên hệ với nhau). Sự cường điệu “Ukraina hôm nay, Đài Loan ngày mai” đang vẽ bộ mặt của ĐCSTQ từ một góc độ ngược lại.