Nga hy vọng chiến dịch quân sự ở Ukraine có thể kết thúc bằng các thỏa thuận mang tính toàn diện về cam kết an ninh và vị thế trung lập của Ukraine.
“Chúng tôi đã tuyên bố các mục tiêu mà chúng tôi đang theo đuổi (với chiến dịch quân sự ở Ukraine). Về các cuộc đàm phán, suy cho cùng, khi nào chiến dịch kết thúc phụ thuộc ở Ukraine. Tôi hy vọng chiến dịch này sẽ kết thúc bằng việc ký kết các thỏa thuận toàn diện về các vấn đề mà tôi từng đề cập, như an ninh, vị thế trung lập của Ukraine”, hãng tin Interfax dẫn lời Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tại một sự kiện truyền thông ngày 19/3.
Người đứng đầu ngành ngoại giao Nga nói thêm: “Cách đây 2 tháng, Tổng thống (Vladimir Putin) từng nêu các đề xuất liên quan đến việc NATO ngừng mở rộng. Tổng thống cho biết, chúng ta nhận thấy rằng, tất cả các nước đều cần các cam kết an ninh, chúng tôi sẵn sàng xem xét các cam kết an ninh đó và nhất trí với các cam kết cho Ukraine, cho châu Âu và cho cả chúng tôi”.
Các đề xuất an ninh mà Ngoại trưởng Lavrov đề cập đến là các đề xuất được Moscow đưa ra cuối năm ngoái, trong đó yêu cầu Mỹ và NATO cam kết không mở rộng về phía Đông, không kết nạp Ukraine, không triển khai vũ khí gần Nga. Tuy nhiên, phương Tây đã bác bỏ khả năng đưa ra những cam kết như vậy.
Lo ngại mối đe dọa an ninh sát sườn khi NATO mở rộng về phía Đông và để ngỏ khả năng kết nạp Ukraine được cho là lý do chính khiến Moscow triển khai chiến dịch quân sự ở Ukraine từ ngày 24/2. Nga tuyên bố, chiến dịch nhằm “phi quân sự hóa” và “phi phát xít hóa” Ukraine. Ông Lavrov cho rằng, cuộc khủng hoảng hiện nay ở Ukraine là do chính sách của phương Tây với Nga.
Ông cũng cáo buộc phương Tây đang cản trở nỗ lực đàm phán giữa Moscow và Kiev.
Moscow nhiều lần tuyên bố sẽ chấm dứt chiến dịch quân sự ở Ukraine nếu các yêu cầu của Nga được đáp ứng, trong đó có yêu cầu Ukraine đảm bảo vị thế trung lập, không gia nhập NATO, công nhận Crimea thuộc Nga và công nhận độc lập của hai vùng ly khai ở Donbass.
Kể từ khi chiến dịch quân sự diễn ra cách đây gần một tháng, phái đoàn Nga và Ukraine đã tiến hành nhiều vòng đàm phán, song chưa đạt được tiến triển đáng kể. Giới chức hai bên xác nhận, các vòng đàm phán gần đây nhất tập trung thương lượng về vị thế trung lập của Ukraine.
Phía Nga nói rằng, Ukraine đang đề xuất về mô hình quốc gia trung lập và sẵn sàng thảo luận về vấn đề này. “Ukraine đang đề xuất mô hình giống của Áo hoặc Thụy Điển về một quốc gia phi quân sự trung lập, nhưng vẫn có lục quân và hải quân riêng”, trưởng đoàn đàm phán Nga, ông Vladimir Medinsky, cho biết ngày 18/3.
Tuy nhiên, Ukraine đã bác bỏ thông tin này, thay vào đó, kêu gọi xây dựng thỏa thuận an ninh có tính ràng buộc pháp lý, được ký kết bởi các đối tác quốc tế, trong đó yêu cầu họ “không đứng ngoài cuộc trong trường hợp có xung đột ở Ukraine như lúc này”.
Ukraine từ lâu theo đuổi tham vọng gia nhập NATO và Liên minh châu Âu (EU), thậm chí Kiev đã đưa mục tiêu đó vào hiến pháp. Tuy nhiên, Nga coi đây là mối đe dọa tiềm tàng đối với an ninh của nước này khi Kiev ngày càng cho thấy dấu hiệu ngả về phương Tây.
T.P