Chỉ huy Bộ tư lệnh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Mỹ, John C. Aquilino cho rằng Trung Quốc đã hoàn toàn quân sự hóa đá Vành Khăn, Su Bi và Chữ Thập tại Trường Sa – quần đảo thuộc chủ quyền của Việt Nam ở Biển Đông.
Trung Quốc ngang nhiên trang bị các đảo trên với những hệ thống tên lửa phòng không, chống hạm, thiết bị laser, gây nhiễm và các tiêm kích trong động thái hung hăng ngày càng gia tăng, đe dọa mọi quốc gia hoạt động gần đó, theo AP dẫn phỏng vấn độc quyền với Đô đốc John C. Aquilino, chỉ huy Bộ tư lệnh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Mỹ ngày 20.3.
“Tôi nghĩ rằng trong 20 năm qua, chúng ta đã chứng kiến việc gia tăng về quân sự lớn nhất kể từ Thế chiến 2 bởi Trung Quốc. Họ đã phát triển mọi năng lực và sự gia tăng vũ khí hóa đó đang gây bất ổn trong khu vực”, ông nhận định.
Giới chức Trung Quốc chưa đưa ra bình luận liên quan. Trung Quốc khẳng định năng lực quân sự chỉ để phòng vệ nhưng sau nhiều năm tăng ngân sách quốc phòng, nước này giờ đây có ngân sách quốc phòng lớn thứ 2 sau Mỹ. Trung Quốc đang nhanh chóng hiện đại hóa lực lượng với các hệ thống vũ khí như tiêm kích tàng hình J-20, tên lửa bội siêu thanh và các tàu sân bay.
Đô đốc Aquilino trả lời AP trên một máy bay do thám của Hải quân Mỹ bay gần Trường Sa.
Trong chuyến bay trên, chiếc P-8A Poseidon liên tiếp nhận được cảnh báo từ phía Trung Quốc kêu gọi máy bay tránh xa, đồng thời ngang ngược nói quần đảo này “thuộc chủ quyền của Trung Quốc”.
Bộ Ngoại giao Việt Nam luôn kiên quyết khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa ở Biển Đông.
Chiếc máy bay của Hải quân Mỹ bác bỏ cảnh báo của phía Trung Quốc đồng thời khẳng định đang tiến hành “hoạt động được đảm bảo bởi luật pháp quốc tế, tôn trọng quyền và trách nhiệm của mọi quốc gia”.
Đô đốc Aquilino cho rằng việc xây dựng phi pháp của Trung Quốc gồm những nhà chứa máy bay, hệ thống radar, tên lửa và các cơ sở quân sự khác trên đá Vành Khăn, Su Bi và Chữ Thập dường như đã hoàn tất.
“Chức năng của những đảo này là giúp mở rộng năng lực tấn công của Trung Quốc ra xa hơn bờ lục địa. Chúng có thể giúp các tiêm kích, oanh tạc cơ cất cánh cùng năng lực tấn công của hệ thống tên lửa”, ông nhận định.
Theo ông, bất cứ máy bay quân sự hay dân sự nào bay trên vùng biển tranh chấp đều có thể dễ dàng nằm trong tầm hệ thống tên lửa của Trung Quốc trên đảo.
“Đó là mối đe dọa đang tồn tại, đó là lý do vì sao việc quân sự hóa các đảo này rất đáng quan ngại. Chúng đe dọa mọi quốc gia hoạt động ở khu vực lân cận và vùng biển, không phận quốc tế”, theo ông Aquilino.
Đô đốc này cho biết mục tiêu chính của Mỹ tại khu vực tranh chấp này là “ngăn ngừa chiến tranh” thông qua răn đe, thúc đẩy hòa bình và ổn định, bao gồm việc phối hợp với các đồng minh và đối tác với quan điểm đó.