Theo dữ liệu giám sát của Tổ chức Sáng kiến Tình hình Chiến lược Biển Đông (SCSPI) có trụ sở tại Bắc Kinh, kể từ ngày 17/3, ba tàu giám sát Mỹ đồng loạt hoạt động ở trong và gần Biển Đông.
Cụ thể, tàu khảo sát đại dương USNS Bowditch ở vùng biển phía Nam đảo Hải Nam của Trung Quốc; tàu giám sát đại dương USNS Effective ở vùng biển phía Bắc bãi cạn Scarborough và tàu giám sát đại dương USNS Loyal ở vùng biển phía Đông đảo Đài Loan.
Động thái này diễn ra sau khi Hải quân Mỹ thừa nhận thiếu sót vì để xảy ra vụ va chạm của tàu ngầm hạt nhân USS Connecticut ở Biển Đông.
Bản báo cáo công bố ngày 24/3 của SCSPI lưu ý rằng tàu khảo sát đại dương chủ yếu thực hiện các nhiệm vụ như thăm dò địa hình dưới nước và khảo sát thủy văn, còn tàu giám sát đại dương chịu trách nhiệm trinh sát các mục tiêu dưới nước và hỗ trợ tác chiến chống tàu ngầm.
Ngày 20/3, Đô đốc John C. Aquilino, Tư lệnh Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Mỹ đã đích thân tham gia một cuộc do thám trên không tại vùng biển quan trọng này. Một ngày sau đó, lần đầu tiên Hải quân Mỹ quyết định điều căn cứ di động viễn chinh USS Miguel Keith đến Biển Đông.