Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc lại một phen nhảy cồ cồ. Lần này ông tuyên bố rắn hơn, rằng Trung Quốc sẽ có những biện pháp cực mạnh nếu như Chủ tịch hạ viện Mỹ cố tình thăm Đài Loan.
Chuyện là thế này, phía Mỹ cho biết, bà Nancy Pelosi, Chủ tịch Hạ viện Mỹ dự kiến sẽ thăm Đài Loan vào tháng 9 tới. Lẽ ra thì bà thăm từ hồi tháng 4 rồi, nhưng vì hồi đó bà không may dính thứ virus Vũ Hán chết người, đành phải cách li và điều trị cả tháng trời. Lại còn một lý do khác không tiện cho chuyến công du – thời điểm đó, Nga vừa phát động của tiến công xâm lược Ukraine. Việc tiếp xúc ở nước ngoài vào lúc ấy không thể không bàn đến vấn đề nhạy cảm này, khi mà quan điểm của Mỹ tréo ngoe với Nga và Trung Quốc.
Theo thứ bậc ở Mỹ thì Chủ tịch Hạ viện là nhân vật thứ hai, sau Tổng thống. Thế nên khi “bà Tướng” quyền lực này ghé Đài Bắc, coi xứ này như một quốc gia độc lập thì Bắc Kinh nóng mắt là phải. Làm thế Washington còn coi Đại lục- cha đẻ của Đài Loan – là cái giống gì?
Một điểm nữa, trước khi bà Nancy Pelosi đến “hòn đảo ương bướng” này, Washington đã có nhiều động thái dọn đường. Đó là việc Mỹ vừa thỏa thuận buôn bán vũ khí với Đài Loan, một thương vụ khoảng 108 triệu USD. Thương vụ này vốn được Đài Loan kỳ vọng có thể giúp củng cố lực lượng vũ trang trước đối thủ lớn mạnh. Đó là việc, tàu khu trục USS Benfold hôm 19/7 đã thực hiện một chuyến quá cảnh thường lệ qua eo biển Đài Loan, mà lực lượng này Hải quân Mỹ gọi là “qua các vùng biển quốc tế theo luật pháp quốc tế”.
Bắc Kinh hỏi, vì sao Washington lại cứ ra vào Đài Loan như cái chợ bỏ hoang? Cụ thể là thế này, Theo hãng tin Reuters, hôm 19/7, phía Trung Quốc cảnh báo Washington sẽ “gánh chịu mọi hậu quả” và đối mặt “các biện pháp mạnh mẽ” nếu Chủ tịch Hạ viện Mỹ cố tình đến thăm Đài Loan (!).
Ông Triệu Lập Kiên, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc kêu gọi Mỹ không sắp xếp chuyến thăm Đài Loan của bà này, bởi như vậy sẽ “phá hoại nghiêm trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Trung Quốc. Nếu Mỹ “cố tình không hiểu”, Trung Quốc sẽ thực hiện các biện pháp kiên quyết, mạnh mẽ. Và Mỹ phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về mọi hậu quả do việc này gây ra”.
Dịp này, một thông báo của Bộ Quốc phòng Trung Quốc được phát đi: “Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc sẽ kiên quyết lật đổ mọi hình thức can thiệp từ các lực lượng bên ngoài và những âm mưu ly khai của thế lực đòi độc lập tại Đài Loan”.
Trước những thông tin này, Người phát ngôn cơ quan đối ngoại Đài Loan, bà Âu Giang An trả lời báo chí: Chúng tôi chưa nhận được thông tin về chuyến thăm của bà Pelosi. Chúng tôi đã liên hệ với Văn phòng Chủ tịch Hạ viện Pelosi và họ trả lời, không xác nhận liệu bà có công du châu Á, hay thăm Đài Loan.
Lạ thật. Kế hoạch chuyến thăm mới chỉ được viết bằng bút chì” mà đã ầm ĩ như thế!
Nó ầm ĩ là có căn nguyên. Bởi nếu chuyến thăm vào tháng 9 tới thành hiện thực, thì sẽ là lần đầu một Chủ tịch Hạ viện Mỹ tới thăm Đài Loan trong vòng 25 năm qua. Vào năm 1997, Nghị sĩ cấp cao nhất của Hạ viện Mỹ từng viếng thăm hòn đảo là Chủ tịch Hạ viện Newt Gingrich.
Washington phản hồi ra sao? Thư ký báo chí Karine Jean-Pierre không bình luận gì về chuyến thăm theo dự kiến của bà Pelosi. Bà Pierre chỉ nói nước đôi, rằng sự ủng hộ của Mỹ với Đài Loan vẫn luôn “vững chắc như đá”. Phản ứng của Bắc Kinh có phần thái quá. Bà này cũng nhắc lại cam của Mỹ về chính sách “Một Trung Quốc”.
Cần phải nói điều này, chuyến thăm có được thực hiện hay không tùy thuộc vào cả khách và chủ. Phía Đài Loan thật khôn ngoan khi khẳng định, chỉ người dân của họ mới có thể quyết định tương lai của hòn đảo này.
25 trước, Chủ tịch Hạ viện Mỹ đã từng tới thăm Đài Loan. Nay tình hình thế giới ngày càng thay đổi, hòa bình, dân chủ, hợp tác quốc tế trở thành xu thế thời đại, hà cớ gì lãnh đạo Mỹ lại không được thăm Đài Loan? Việc ngăn chặn từ xa của Bắc Kinh thật là trò lố bịch!
H.Đ