Nếu không có chuyên gia phân tích, hẳn nhiều người sẽ không hiểu hết tác động tệ hại của nắng nóng đến con người và kinh tế.
CHÚNG TÔI ĐANG SỐNG TRONG ĐỊA NGỤC
19/7/2022 là ngày nóng kỷ lục nhất trong lịch sử Vương quốc Anh, với nhiệt độ lên tới 40,3 độ C – một “tình huống xấu nhất” mà chúng ta từng dự báo sẽ không phải đối phó cho đến năm 2050, nhưng nay đã thành hiện thực!
Đội cứu hỏa của London đã có một ngày bận rộn nhất kể từ sau Chiến tranh Thế giới thứ hai (1939-1945). Đợt nắng nóng đó còn bao trùm khắp châu Âu, mang đến cho châu lục này thời tiết khắc nghiệt mà các nước châu Á và châu Phi đã phải hứng chịu trong nhiều năm.
Các nhà khoa học khí hậu và nhà khí tượng học đã phân tích rõ ràng về sóng nhiệt. Đây là một trong nhiều sự kiện thời tiết mà chúng ta đã thấy trên khắp thế giới trong vài năm qua và trở nên trầm trọng hơn do biến đổi khí hậu nhân tạo với phần lớn nguyên nhân đến từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch để làm năng lượng của con người.
Nhưng ngay cả khi châu Âu bùng cháy, những người phủ nhận sự thật khoa học vẫn cố gắng quảng bá một câu chuyện phản bác sai lầm nhằm bình thường hóa nhiệt độ bất thường về mặt thống kê. Một số người khẳng định chúng không khác gì những ngày nắng nóng mà họ trải qua khi đi nghỉ ở các điểm đến ở nhiều vĩ độ phía nam của Vương quốc Anh. Trong khi đó, ngay bên kia eo biển Manche ở Pháp, hàng chục nghìn người đang phải sơ tán khỏi các khu vực ven biển vì nắng nóng!
Theo một báo cáo từ Đại học Yale (Mỹ) hồi tháng 6/2022, phần lớn người Anh tin rằng biến đổi khí hậu là có thật và đó là do con người gây ra.
“Không giống như các hiểm họa thời tiết khác (hạn hán, lũ lụt, bão, cháy rừng) các đợt nắng nóng xảy ra và có thể xảy ra ở mọi nơi trên thế giới của chúng ta. Biến đổi khí hậu đang làm tăng tần suất, cường độ và thời gian của các đợt nắng nóng và điều này có nghĩa là chúng có tác động lớn hơn. Chúng cũng là hiểm họa thời tiết chết người nhất” – Nhà khí hậu học Chloe Brimicombe thuộc Đại học Reading (Anh) cho biết.
WEF LÊN TIẾNG
Không ngẫu nhiên mà Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) đúng ngày 19/7/2022 lại đưa bài báo “Đây là cách các đợt nắng nóng có thể tác động đến nền kinh tế, cũng như con người và động vật hoang dã” với những tiêu điểm khiến ai cũng giật mình:
– Các quốc gia trên toàn cầu đã chứng kiến nhiệt độ cao kỷ lục vào năm 2022.
– Giới khoa học khí hậu cảnh báo những đợt nắng nóng chưa từng có sẽ tiếp tục diễn ra trên toàn thế giới.
– Từ năm 1998 đến năm 2017, hơn 166.000 người đã chết do các đợt nắng nóng.
– Không chỉ con người, nắng nóng khắc nghiệt cũng ảnh hưởng đến các nền kinh tế – từ năm 1980 đến năm 2000, các đợt nắng nóng ở 32 quốc gia châu Âu gây thiệt hại lên tới 71 tỷ USD.
– “Chúng tôi đang sống trong địa ngục” – Đó là cách một người mô tả đợt nắng nóng kỷ lục gần đây ở Pakistan.
WEF cho biết, ít nhất 1 tỷ người ở Ấn Độ và Pakistan đã trải qua đợt nắng nóng kỷ lục vào tháng 4/2022, với nhiệt độ vượt quá 40 độ C; Trong khi đó, Jacobabad, Pakistan đạt 49 độ C – Đây là một trong những nhiệt độ tháng 4 nóng nhất từng được ghi nhận, theo The Guardian.
Đầu năm 2022, Úc đã ghi nhận ngày nóng nhất với nhiệt độ 50,7 độ C trên bờ biển phía tây của nước này; trong khi Delhi ở Ấn Độ chứng kiến nhiệt độ cao nhất từ trước đến nay là 49 độ C vào tháng 5/2022.
Chưa hết, những ngày và tuần gần đây (tháng 7/2022) đã chứng kiến các kết quả đo với mức độ ‘đốt cháy thủy ngân’ trên khắp châu Âu và Bắc Phi; Còn những vùng đất rộng lớn ở miền Trung nước Mỹ tiếp tục chịu đựng thời tiết nóng như thiêu như đốt.
1. Tác động chết người của sóng nhiệt
WEF phân tích rằng, các đợt nắng nóng có thể gây chết người, đặc biệt là người cao tuổi có nguy cơ bị kiệt sức vì nóng và say nắng.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), từ năm 1998 đến năm 2017, hơn 166.000 người đã chết do các đợt nắng nóng. Chỉ riêng ở Anh, nhiệt độ ngột ngạt đã cướp đi sinh mạng của hơn 2.500 người vào mùa hè năm 2020.
Các chuyên gia dự báo, biến đổi khí hậu sẽ làm gia tăng tần suất và cường độ của thời tiết nắng nóng khắc nghiệt. Các nhà khoa học khí hậu cảnh báo các đợt nắng nóng chưa từng có sẽ tiếp tục diễn ra rồi trở thành ‘hiện tượng bình thường mới’ trên phạm vi toàn cầu.
Tờ World Weather Attribution gần đây cho biết biến đổi khí hậu đã làm cho đợt nắng nóng sớm kéo dài và tàn phá Ấn Độ và Pakistan riêng trong năm 2022 tăng gấp 30 lần so với trước đây!
Ngoài việc gây ra các tình trạng nguy hiểm cho sức khỏe con người, các đợt nắng nóng còn làm tăng khả năng xảy ra hạn hán và cháy rừng, ảnh hưởng đến cả động vật và con người, NBC News chỉ ra.
2. Nắng nóng tác động mạnh đến nền kinh tế
Những đợt nắng nóng kéo dài có thể dẫn đến việc con người phải đến bệnh viện nhiều hơn, từ đó làm giảm năng suất lao động trong xây dựng và nông nghiệp, giảm năng suất nông nghiệp và thậm chí gây thiệt hại trực tiếp cho cơ sở hạ tầng, Phys.org thông tin.
Theo The Conversation, nhân viên làm việc kém hiệu quả hơn trong thời tiết nắng nóng, ngay cả khi họ làm việc bên trong tòa nhà; trong khi trẻ em phải vật lộn để học trong điều kiện nhiệt độ khắc nghiệt, dẫn đến thu nhập cả đời thấp hơn, từ đó ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế trong tương lai.
Thật vậy, một nghiên cứu năm 2018 cho thấy nền kinh tế của các bang ở Mỹ có xu hướng phát triển với tốc độ chậm hơn trong mùa hè nóng nực. “Dữ liệu cho thấy tăng trưởng hàng năm giảm 0,15 đến 0,25% cho mỗi 1 độ F khi nhiệt độ trung bình vào mùa hè của một bang là trên mức bình thường”.
Điều hòa không khí không phải là một giải pháp đơn giản. Đối với một số người, công nghệ này không thực tế (người lao động bên ngoài) hoặc không thể đạt được về mặt tài chính (người nghèo không đủ tiền sử dụng).
Còn đối với những số khác, khi điều hòa không khí là một lựa chọn thì lại có những hậu quả đi xuống khiến biến đổi khí hậu trầm trọng thêm. Một nghiên cứu dự đoán rằng vào năm 2100, việc sử dụng nhiều điều hòa không khí có thể làm tăng tiêu thụ mức năng lượng của một khu dân cư lên 83%. Và như The Conversation đã chỉ ra, “nếu năng lượng đó đến từ nhiên liệu hóa thạch, thì cuối cùng nó có thể khuếch đại sóng nhiệt, gây ra vòng luẩn quẩn đáng sợ”.
Xem xét kỹ hơn ảnh hưởng của thời tiết quá nóng đối với các nền kinh tế cho thấy một số thống kê cực kỳ đáng lo ngại. Ví dụ, Cơ quan Môi trường châu Âu (EEA) ước tính rằng, từ năm 1980 đến năm 2000, các đợt nắng nóng ở 32 quốc gia châu Âu gây thiệt hại lên tới 71 tỷ USD – và đó là trước khi các đợt nắng nóng chết người trong 2 thập kỷ vừa qua được tính đến.
Trong khi đó, Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) dự báo, đến năm 2030, các đợt nắng nóng có thể làm giảm hơn 2% số giờ làm việc trên toàn cầu. Theo Phys.org, con số này tương đương với 80 triệu công việc toàn thời gian và gây thiệt hại 2.400 đô la Mỹ – gần 10 lần so với con số năm 1995.
3. Chuyện gì xảy ra tiếp theo?
Theo Ủy ban liên chính phủ về Biến đổi khí hậu (IPCC) của Liên Hợp Quốc, những tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu đang gia tăng nhanh hơn nhiều so với dự đoán của các nhà khoa học cách đây chưa đầy một thập kỷ.
Các cảnh báo rất thảm khốc, đặc biệt là cảnh báo: Sự gia tăng nhiệt độ toàn cầu hơn 1,5 độ C so với mức tiền công nghiệp có thể dẫn đến những thay đổi vĩnh viễn và có khả năng gây thảm họa cho thế giới của chúng ta.
Theo các nhà khoa học, theo dõi nhanh quá trình chuyển đổi sang các nguồn năng lượng sạch là rất quan trọng.
Trong khi đó, các chuyên gia cho rằng phải nhanh chóng chuẩn bị cho các đợt nắng nóng, cả về vật chất và kinh tế. Amar Rahman của Tập đoàn Bảo hiểm Zurich (Thụy Sĩ) tin rằng chìa khóa là “thích ứng”. Nghĩa là “cần phải điều chỉnh các tòa nhà, cơ sở hạ tầng và giờ làm việc của con người sao cho phù hợp với nhiệt độ cao hơn trong tương lai”.
Ngoài ra còn có những lợi ích đối với việc ‘phủ xanh đô thị’, nơi nhiều cây cối và các thảm thực vật khác có thể giúp hạ nhiệt các thành phố và thị trấn.
T.P