Trung Quốc lại bùng phát một loại virus mới tên là “Langya Henipavirus”. Hiện đã phát hiện được ít nhất 26 trường hợp. Do loại virus này có họ hàng gần với “virus Nipah”, nên tỷ lệ tử vong có thể lên tới 75%. Thế giới đang rất quan tâm đến vấn đề này, nhưng chính quyền cũng như truyền thông Trung Quốc hầu như không có động tĩnh gì.
Vào ngày 4/8/2022, New England Journal of Medicine – NEJM, tạp chí y khoa uy tín và ảnh hưởng hàng đầu thế giới, đăng bài cho biết, một loại Henipavirus có nguồn gốc từ động vật có thể lây nhiễm sang người đã được tìm thấy ở hai tỉnh Sơn Đông và Hà Nam của Trung Quốc. Nó được đặt tên là “Langya Henipavirus” (gọi tắt là “LayV”).
Bài viết này do các Giáo sư Lưu Vĩ (Liu Wei), Giáo sư Phương Lập Quần (Fang Liqun) đến từ Viện Dịch tễ học Vi sinh vật thuộc Viên nghiên cứu Y học Quân sự – cơ quan trực thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Quân sự Trung Quốc; Giáo sư Vương Lâm Phát (Wang Linfa) đến từ Trường Y Duke-NUS của Singapore và những người khác cùng chấp bút.
Các virus thuộc chi Henipavirus, họ Paramyxoviridae, hiện được biết đến là có khả năng lây nhiễm sang người và gây bệnh chết người, được xếp vào nhóm mầm bệnh có mức độ an toàn sinh học cấp 4. Các Henipavirus khác cũng đã được tìm thấy ở dơi, động vật gặm nhấm và chuột chù.
Trong quá trình giám sát các bệnh nhân bị sốt và gần đây có tiếp xúc với động vật ở miền đông Trung Quốc, bằng phân tích metagenome và sau đó phân lập virus, đã xác định được một loại virus mới thuộc chi Henipavirus trong mẫu ngoáy họng của một bệnh nhân, đó là virus Langya.
Bộ gene của LayV bao gồm 18.402 nucleotide và tổ chức bộ gene của nó cũng giống như của các Henipavirus khác. LayV là loại có quan hệ mật thiết nhất về mặt phát sinh chủng loại với Mojiang Henipavirus – một virus được tìm thấy ở miền nam Trung Quốc.
Theo nghiên cứu, có ít nhất 35 ca bệnh đã được tìm thấy ở các tỉnh Sơn Đông và Hà Nam, trong đó có 26 trường hợp nhiễm virus Langya. Sau khi tiếp tục phân tích 26 trường hợp này, quan sát thấy tỷ lệ biểu hiện triệu chứng như sau: Sốt (100%), mệt mỏi (54%), ho (50%), chán ăn (50%), đau cơ (46%), buồn nôn (38%), đau đầu (35%) , nôn (35%), giảm tiểu cầu (35%), giảm bạch cầu (54%), suy giảm chức năng gan (35%), suy giảm chức năng thận (8%).
Bác sĩ Đỗ Thừa Triết (Du Chengzhe) đến từ Đài Loan đăng bài trên Facebook cho biết, loại virus thuộc họ Paramyxoviridae này khác với các loại virus phổ biến hiện nay. Sau khi kiểm tra, phát hiện ra rằng chuột chù (shrew) có thể là vật chủ tự nhiên của loại virus này. Huyết thanh của vật chủ này có tỷ lệ dương tính với virus cao tới 27%, vượt xa con số 5% ở chó và 2% ở dê, đây là một mối đe dọa tiềm tàng.
Ông Trang Nhân Tường (Chuang Jen-hsiang), phát ngôn viên của Trung tâm Chỉ huy Dịch bệnh Trung ương Đài Loan, cũng chia sẻ thông tin liên quan đến virus Langya. Dữ liệu theo dõi hiện tại cho thấy, hầu hết các bệnh nhân chưa từng tiếp xúc với nhau, phán đoán hiện tại là nhiễm bệnh ngẫu nhiên; cũng có 9 trường hợp có tiếp xúc gần nhưng không có bằng chứng lây nhiễm từ người sang người. Tuy vậy, hiện chưa thể đưa ra kết luận tại thời điểm này, sau đây vẫn cần theo dõi chặt chẽ.
Nhưng đáng chú ý là mãi cho đến hôm qua (8/8), một số kênh truyền thông Trung Quốc mới đưa tin về virus Langya. Trước đó vào ngày 7/8, khi phóng viên tìm kiếm “virus Langya” trên Baidu, chỉ có kết quả một kênh truyền thông cá nhân chia sẻ phiên bản tiếng Trung của bài báo đăng trên trên tạp chí y khoa NEJM. Một cư dân mạng Trung Quốc đăng bức ảnh chụp màn hình kênh truyền thông Đài Loan nói rằng: “Virus Langya? Là thật hay giả? Sao không thấy [trong nước] có cuộc thảo luận nào”.
Hiện tại, ngoại giới đang đặt nghi vấn rằng, liệu các quan chức Đảng Cộng sản Trung Quốc có che giấu sự thật về loại virus mới hay không, vì vào thời đầu bùng phát Covid-19, chính phủ Trung Quốc cũng từng che giấu dịch bệnh.
“Virus Langya” là một loại thuộc chi Henipavirus giống như “virus Nipah”, theo các hồ sơ y tế trước đây, tỷ lệ tử vong do virus Nipah gây ra cao tới 75%.
Điều đáng nói là “virus Nipah” dường như hiếm khi được người dân Trung Quốc thảo luận bàn tán. Đầu năm ngoái, “Quỹ Tiếp cận Dược phẩm” (Access to Medicine Foundation), một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Hà Lan, đã cảnh báo về loại virus Nipah có tỷ lệ tử vong từ 40% đến 75%, và nó đã bùng phát ở Trung Quốc. Bà Jayasree K Iyer, giám đốc điều hành của tổ chức, cũng nhắc nhở rằng sau khi virus Nipah bùng phát ở Trung Quốc, đây sẽ là một đại dịch virus mang tính kháng thuốc. Tuy nhiên, tin tức này ở Trung Quốc đại lục lại không được nhà chức trách thông báo nhắc nhở hoặc giải thích.
T.P