Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol cam kết sẽ nhanh chóng cải thiện quan hệ với Nhật Bản dựa trên tuyên bố chung năm 1998, đồng thời đề nghị giúp tái thiết nền kinh tế Triều Tiên để hướng tới phi hạt nhân hóa.
Ông Yoon đưa ra tuyên bố trong bài phát biểu nhân Ngày giải phóng 15-8, đánh dấu 77 năm kể từ khi Hàn Quốc độc lập, thoát khỏi sự cai trị của đế quốc Nhật Bản (1910-1945).
“Trước đây, chúng ta đã phải thoát khỏi sự kiểm soát chính trị mà đế quốc Nhật Bản áp đặt để có thể giành lại và bảo vệ tự do của mình”, ông Yoon nói trong buổi lễ tại Văn phòng tổng thống. “Ngày nay, Nhật Bản là đối tác của chúng ta, khi hai nước phải đối mặt với những mối đe dọa chung thách thức quyền tự do của công dân toàn cầu”.
Ông Yoon Suk Yeol nhậm chức vào tháng 5, với cam kết cải thiện quan hệ với Nhật Bản vốn căng thẳng dưới thời người tiền nhiệm Moon Jae In.
Theo Hãng tin Yonhap, giữa hai nước có vô số tranh chấp lịch sử. Sắp tới, Tòa án Tối cao Hàn Quốc sẽ ra phán quyết về việc có nên thanh lý tài sản của các doanh nghiệp Nhật Bản tại nước này để bồi thường cho người Hàn là lao động cưỡng bức thời chiến của Nhật hay không.
Tổng thống Hàn Quốc cho biết hai nước phải đóng góp vào hòa bình và thịnh vượng của cộng đồng quốc tế bằng cách hợp tác trên các lĩnh vực kinh tế, an ninh, xã hội và văn hóa, dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau.
“Chúng ta phải cải thiện nhanh chóng và đúng đắn mối quan hệ Hàn – Nhật bằng cách nêu cao tinh thần của tuyên bố chung năm 1998 và đề xuất kế hoạch chi tiết về một tương lai toàn diện cho quan hệ hai nước”, ông Yoon nói thêm.
Ông Yoon cũng trình bày chi tiết về “kế hoạch táo bạo” nhằm cải thiện nền kinh tế Triều Tiên, trong trường hợp nước này thực hiện các bước phi hạt nhân hóa. Đây là lời đề nghị mà ông Yoon đưa ra lần đầu trong bài phát biểu nhậm chức vào tháng 5.
Theo ông Yoon, việc phi hạt nhân hóa Triều Tiên là “điều cần thiết cho hòa bình bền vững trên bán đảo, ở Đông Bắc Á và trên toàn thế giới”.
“Sáng kiến táo bạo mà tôi hình dung sẽ cải thiện đáng kể nền kinh tế của Triều Tiên và đời sống của người dân trong từng giai đoạn, nếu Triều Tiên ngừng phát triển chương trình hạt nhân và bắt tay vào quá trình phi hạt nhân hóa thực chất”, ông Yoon nói.
Cụ thể, Hàn Quốc sẽ thực hiện chương trình lương thực quy mô lớn; cung cấp hỗ trợ cho cơ sở hạ tầng phát điện, truyền tải và phân phối điện; thực hiện các dự án hiện đại hóa cảng và sân bay cho thương mại quốc tế.
Ông Yoon cũng đề nghị giúp nâng cao năng suất nông nghiệp của Tiều Tiên, hiện đại hóa bệnh viện và cơ sở hạ tầng y tế, đồng thời thực hiện các sáng kiến hỗ trợ tài chính và đầu tư quốc tế.