Bắc Kinh hôm 16/8 đã dỡ bỏ lệnh cấm hàng năm đối với các tàu cá của họ ở vùng biển Hoa Đông bao gồm quần đảo Senkaku do Nhật Bản kiểm soát.
Lệnh cấm đã được dỡ bỏ vào buổi trưa. Đơn vị Lực lượng Cảnh sát biển Nhật Bản có quyền tài phán đối với khu vực này cho biết có khoảng 10 tàu cá Trung Quốc ngay bên ngoài vùng biển của Senkakus vào buổi sáng, nhưng họ không thể xác nhận liệu có tàu nào vượt biển vào lúc 5 giờ chiều hay không.
Một quan chức chính phủ Nhật Bản cho biết: “Có rất nhiều tàu đánh cá đã ra khơi ngay sau khi lệnh cấm đánh bắt được dỡ bỏ, vì vậy chúng tôi sẽ phải theo dõi chặt chẽ họ trong một thời gian”.
Trước khi lệnh cấm được dỡ bỏ, nhà chức trách Taizhou, tỉnh Chiết Giang, cho biết trên một trang web của chính phủ hôm 14/7, thông báo cho ngư dân một tháng trước khi lệnh cấm kết thúc. Thông báo cho biết: “Nghiêm cấm đi vào các vùng biển nhạy cảm”.
Chuyển động của các tàu cá là một thước đo cho thấy lập trường của Trung Quốc đối với Nhật Bản tại bất kỳ thời điểm nào. Vào tháng 8 năm 2016, khi căng thẳng lên cao, các tàu đánh cá của Trung Quốc đã tràn vào khu vực xung quanh quần đảo Senkakus.
Nhưng năm nay, Đảng Cộng sản cầm quyền của Trung Quốc tổ chức đại hội toàn quốc 5 năm một lần – nơi các quan chức cấp cao được bổ nhiệm – và có dấu hiệu cho thấy Bắc Kinh đang kiểm soát các tàu cá để tránh làm gia tăng căng thẳng với Tokyo.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đang tìm kiếm một nhiệm kỳ thứ ba chưa từng có trên cương vị lãnh đạo của đảng, và tháng 9 sẽ đánh dấu kỷ niệm 50 năm bình thường hóa quan hệ với Nhật Bản. Giữ mối quan hệ ổn định với các nước láng giềng dường như là ưu tiên hàng đầu.
Tuy nhiên, ông Tập cũng đã tăng cường áp lực quân sự lên quần đảo Senkakus. Năm 2018, ông chuyển giao quyền kiểm soát lực lượng bảo vệ bờ biển từ lĩnh vực dân sự sang Quân ủy Trung ương.
Năm 2021, lực lượng bảo vệ bờ biển được phép sử dụng vũ lực sát thương đối với tàu nước ngoài trong vùng biển Trung Quốc nếu xét thấy cần thiết.
Vào tháng 7, một tàu Cảnh sát biển Trung Quốc đã dành 64 giờ 17 phút ngoài khơi Senkakus trong vùng biển mà Nhật Bản tuyên bố là của mình.
Trong tờ Nhân dân Nhật báo, một cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản cầm quyền Trung Quốc, chuyên mục các vấn đề quốc tế của Zhong Sheng đã cáo buộc Nhật Bản hôm thứ Hai “liên tục gây rắc rối về vấn đề quần đảo Điếu Ngư”, sử dụng cái tên Trung Quốc cho đảo Senkakus mà Trung Quốc tự xưng là của mình.
Trung Quốc coi quần đảo này là một phần lãnh thổ cố hữu của mình và kết nối với vấn đề Đài Loan, nói rằng chúng thuộc quyền quản lý của chính quyền địa phương Đài Loan dưới thời nhà Thanh.
T.P