Biển Đông có vị trí quan trọng trên tuyến đường hàng hải liên quan đến lợi ích của nhiều quốc gia. Vì vậy khi Trung Quốc tuyên bố phi lý là có chủ quyền tới 80% diện tích Biển Đông đã bị nhiều nước phản đối và có hoạt động quân sự nhằm bảo vệ an ninh con đường hàng hải quan trọng này.
Những quốc gia ở xa như Anh, Pháp, Đức, Canada đều đã đưa tàu quân sự đến tuần tra, giám sát ở Biển Đông. Đặc biệt gần đây Úc và Mỹ đã gia tăng các hoạt động quân sự ở khu vực này.
Úc và Trung Quốc đã có quan hệ song phương căng thẳng khi Úc lên tiếng phản đối tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông. Tiếp đó khi Úc kêu gọi điều tra nguồn gốc Covid-19 ở Trung Quốc và cấm các thiết bị 5G của hãng Huawei (Trung Quốc) thì Trung Quốc lập tức trả đũa bằng việc áp thuế suất đối với nhiều hàng nhập khẩu từ Úc. Để uy hiếp Úc, Trung Quốc đã tìm cách đầu tư vào các quốc đảo gần nước Úc và âm mưu xây dựng các căn cứ quân sự tại đây.
Bất chấp sự phản đối và hành động cản trở của Trung Quốc, Úc ngày càng gia tăng các hoạt động của Hải quân và không quân trên Biển Đông. Hồi tháng 5 Úc đã lên tiếng phản đối một máy bay J-16 của Trung Quốc đã cản trở một chiếc máy bay do thám P-8 của Úc trên Biển Đông. Thậm chí Trung Quốc còn chơi trò bẩn bằng việc thả một túi kim loại vào động cơ máy bay của Úc.
Ngày 25-8 Úc tuyên bố sẽ tiếp tục tuần tra tại Biển Đông. Tư lệnh khôn quân Úc Robert Chipman cho biết Lục lượng phòng vệ Úc được trang bị tốt cho những hoạt động ở Biển Đông. Gần đây các máy bay của Úc và Trung Quốc càng có nhiều lần cùng tiếp cận trên Biển Đông và Úc đã chỉ trích về hành vi thiếu an toàn và thiếu chuyên nghiệp của máy bay Trung Quốc.
Vừa qua, Úc và Trung Quốc đã nối lại đối thoại cấp bộ trưởng sau nhiều năm quan hệ song phương không êm thấm. Nhưng Tư lệnh Không quân Úc vẫn khẳng định những hoạt động của Úc trên Biển Đông không thay đổi và đó là chuyện bình thường.
Còn Mỹ vừa qua đã đưa tàu tấn công đổ bộ USS Tripoli (LHA-7) và các thành phần của Đơn vị viễn chinh Thủy quân lục chiến số 31 đang ở Biển Đông để thử nghiệm “tàu sân bay hạng nhẹ “. Trước đó, tàu tấn công đổ bộ thứ hai thuộc lớp America cũng đã rời cảng ở San Diego (băng California) lên đường đến Biển Đông cho sứ mệnh đầu tiên của mình.
Trong khi Trung Quốc cố gắng và đóng mới được hai tàu sân bay khổng lồ và liên tục được đưa đến hoạt động ở Biển Đông thì việc Mỹ lại đưa ra loại tàu sân bay hạng nhẹ đang làm thay đổi chiến lược tấn công trên biển. Tàu sân bay truyền thống như của Trung Quốc khó cơ động và dễ bị tấn công thì tàu sân bay hạng nhẹ của Mỹ lại có tính cơ động cao, dễ tránh sự tấn công của đối phương.
Biển Đông vẫn tiếp tục sôi động khi hoạt động quân sự của các nước ở đây ngày càng gia tăng.
H.B