Các hạn chế xuất khẩu của Hoa Kỳ có thể ảnh hưởng đến các hệ thống trí tuệ nhân tạo mạnh nhất của Trung Quốc, vốn dựa vào những con chip bán dẫn do các công ty Mỹ sản xuất.
Dịch vụ đám mây dành cho doanh nghiệp của ByteDance, Volcengine, đã cắt giảm thời gian đào tạo cho mô hình nhận dạng hình ảnh, trí tuệ nhân tạo (AI) từ 5 ngày xuống còn 3 ngày; Nền tảng điện toán Alibaba Cloud’s Sinian đã đánh bại kỷ lục do Google nắm giữ bằng cách nhận dạng 1,078 triệu hình ảnh mỗi giây trong các tình huống ngoại tuyến và mẫu máy chủ lớn nhất của Trung Quốc là Inspur’s NF5488A5 đã được ca ngợi là sản phẩm đẳng cấp thế giới trong phân khúc hình ảnh y tế, nhận dạng giọng nói và xử lý ngôn ngữ tự nhiên.
Nhưng sẽ không có thành tựu nào trong số những công ty công nghệ mạnh nhất của Trung Quốc có thể đạt được nếu không có các vi xử lý đồ họa mạnh mẽ được cung cấp bởi Nvidia Corp – gã khổng lồ có trụ sở tại Santa Clara đã đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự tiến bộ của Trung Quốc trong AI, phân tích dữ liệu và sức mạnh tính toán .
Do đó, quyết định đột ngột của chính phủ Mỹ nhằm hạn chế Nvidia bán hai con chip tiên tiến nhất của họ là A100 và H100 sắp tới cho Trung Quốc đã gây xôn xao khắp các lĩnh vực AI, điện toán đám mây và xe thông minh của Trung Quốc, vì không có sản phẩm thay thế ngay lập tức cho các con chip tân tiến này. Lệnh cấm này ngay lập tức sẽ tác động tới khả năng đào tạo các mô hình AI để lái xe tự động, phân tích ngữ nghĩa, nhận dạng hình ảnh, cảm biến thời tiết và phân tích dữ liệu lớn của Trung Quốc.
Nvidia cho biết họ đang cố gắng giảm thiểu tác động đối với khách hàng Trung Quốc, chẳng hạn như thay thế các GPU (chip đồ họa) tiên tiến bằng các sản phẩm khác không có trong lệnh cấm của Hoa Kỳ.
Trong một diễn biến khác, một số công ty Trung Quốc đã bày tỏ hy vọng rằng lệnh cấm có thể mang lại cho họ cơ hội giành được các khách hàng cũ của Nvidia vì giờ đây chip do Mỹ sản xuất đã dần trở nên “quá xa vời”.
Không khó để nhận thấy tác động tâm lý từ biện pháp cứng rắn của Mỹ đối với các nhà hoạch định chính sách và nhà đầu tư Trung Quốc.
Chủ tịch Tập Cận Bình nhấn mạnh tại cuộc họp quan trọng trong tháng này rằng Trung Quốc phải đẩy mạnh phát triển công nghệ quan trọng đối với an ninh quốc gia và áp dụng “hệ thống toàn bộ quốc gia mới” từ trên xuống để tìm kiếm đột phá. Bản tóm tắt nhận xét của ông Tập không đề cập đến chất bán dẫn hoặc các hạn chế GPU mới nhất của Hoa Kỳ.
He Xiaopeng, người sáng lập Xpeng, một trong những nhà sản xuất xe điện lớn nhất Trung Quốc, đã bình luận trên tài khoản mạng xã hội của mình rằng lệnh cấm xuất khẩu chip Nvidia sẽ là một tin xấu đối với chương trình đào tạo lái xe tự động dựa trên đám mây, nhưng sẽ không ảnh hưởng quá nhiều đến Xpeng vì họ đã mua những con chip tiên tiến mà công ty cần với số lượng đủ cho những năm tới.
Các đại lý cho biết một cuộc tranh giành chip Nvidia từ các khách hàng Trung Quốc dự kiến sẽ diễn ra.
Một giám đốc bán hàng có trụ sở tại Thượng Hải tại VSTECS Holdings, nhà phân phối thiết bị viễn thông và dịch vụ đám mây lớn thứ hai Trung Quốc, cho biết tất cả các khách hàng Trung Quốc sẽ bắt đầu dự trữ các chip bị ảnh hưởng trước khi lệnh cấm chính thức có hiệu lực. Nvidia đã nói rằng họ có thể tiếp tục vận chuyển chip AI từ cơ sở ở Hồng Kông đến tháng 9 năm 2023.
“Hầu hết các nhà cung cấp dịch vụ đám mây ở Trung Quốc sử dụng chip Nvidia trong các sản phẩm dựa trên GPU của họ,” người quản lý cho biết, yêu cầu giấu tên vì ông không được phép trao đổi với giới truyền thông. Ông nói thêm: “Nếu phần cứng này bị hạn chế vận chuyển đến Trung Quốc, nguồn cung cấp đám mây dựa trên GPU sẽ bị thiếu hụt và tác động sẽ là rất lớn.”
Hầu hết các nhà cung cấp đám mây của Trung Quốc, bao gồm Alibaba Cloud (thuộc sở hữu của Alibaba Group Holding), Tencent Cloud (thuộc sở hữu của Tencent Holdings) và Baidu Cloud đã sử dụng chip của các nhà cung cấp khác, chẳng hạn như Intel và AMD, để cung cấp năng lượng cho cơ sở hạ tầng đám mây của họ. Nhiều máy chủ đám mây dựa vào các đơn vị xử lý trung tâm (CPU), sử dụng kiến trúc dựa trên x86 hoặc Arm-based của Intel, để thực hiện công việc.
Tuy nhiên, con chip Nvidia A100, được ra mắt vào năm 2020 và H100 do TSMC sản xuất, dự kiến sẽ sẵn sàng để xuất xưởng vào nửa cuối năm nay hoàn toàn có lợi thế trong việc xử lý các luồng tính toán song song, khổng lồ.
So với các CPU đa lõi của Intel và AMD, GPU của Nvidia sử dụng hàng nghìn lõi, khiến chúng trở nên lý tưởng cho các mô hình công nghệ AI, học máy và học sâu.
Mảng kinh doanh trung tâm dữ liệu của Nvidia, bao gồm doanh số bán chip tiên tiến, là một trong những đơn vị phát triển nhanh nhất với doanh thu 3,8 tỉ USD Mỹ trong quý gần nhất của năm 2022, với mức tăng trưởng mạnh hàng năm là 61%.
Khi Trung Quốc trở thành cường quốc AI toàn cầu với gần một triệu doanh nghiệp tuyên bố có liên quan đến AI, quốc gia này đã trở thành một “thị trường rất lớn” đối với Nvidia, theo người sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Jensen Huang, một doanh nhân người Mỹ gốc Đài Loan.
Nhu cầu của Trung Quốc đối với chip của họ là một lý do khiến giá trị vốn hóa thị trường của Nvidia hiện gấp khoảng ba lần so với Intel. Trung Quốc nói chung chiếm khoảng một phần tư tổng doanh số bán hàng tại Nvidia, và thiệt hại doanh số bán hàng tối đa trong quý thứ ba từ lệnh cấm mới nhất của chính phủ Hoa Kỳ ước tính vào khoảng 400 triệu USD, công ty cho biết.
Lệnh cấm lần này của Hoa Kỳ khiến nhiều chuyên gia cảm thấy có sự tương đồng với vụ việc của Huawei Technologies. Các hạn chế thương mại của Hoa Kỳ đối với gã khổng lồ viễn thông Trung Quốc, vốn đã cắt đứt quyền tiếp cận với các chip tiên tiến, đã bóp nghẹt hoạt động kinh doanh điện thoại thông minh béo bở của họ. Các mẫu điện thoại thông minh Mate 50 mới nhất của hãng thậm chí còn không hỗ trợ chức năng 5G, mặc dù Huawei đã là người cổ vũ cho thiết bị mạng 5G trong nhiều năm.
Mặc dù về mặt kỹ thuật, GPU tiên tiến có thể được thay thế bằng sự kết hợp của những GPU kém mạnh hơn cho một số chức năng nhất định, sự khác biệt có thể rất lớn và khả năng của A100 đã là một điểm hấp dẫn đối với khách hàng Trung Quốc.
Theo một báo cáo gần đây của Reuters dựa trên các tài liệu đấu thầu của chính phủ, chip A100 của Nvidia cũng đã được mua bởi một số viện nghiên cứu chiến lược quan trọng nhất của Trung Quốc, chẳng hạn như Đại học Thanh Hoa và Viện Công nghệ Máy tính tại Học viện Khoa học Trung Quốc (CAS).
Inspur, nhà sản xuất máy chủ hàng đầu của Trung Quốc và đã nêu bật việc tích hợp GPU A100 của Nvidia trong các sản phẩm của mình, nói với các nhà phân tích rằng họ đang tích cực trao đổi với Nvidia về tình hình hiện tại, theo hãng truyền thông Trung Quốc Jiemian.
Được biết, Giám đốc điều hành Nvidia Huang đang tìm kiếm các giải pháp thay thế cho khách hàng Trung Quốc. Nhưng Huang cũng cho biết các sản phẩm thay thế có thể “sẽ không đáp ứng được khối lượng công việc của khách hàng cần hiệu suất đầy đủ của con chip A100”.
Một quản lý của Nvidia ở Trung Quốc, người đã yêu cầu giấu tên do tính nhạy cảm của vấn đề, nói rằng các công ty AI của Trung Quốc có thể sẽ dành nhiều thời gian hơn để đào tạo các mô hình AI của họ, điều này có thể làm chậm tiến độ phát triển AI của Trung Quốc. Trung Quốc có rất nhiều dữ liệu từ 1,4 tỉ người dân nhưng quốc gia này vẫn dựa vào các con chip mạnh mẽ để cải thiện các thuật toán của mình.
Lệnh cấm mới nhất của Hoa Kỳ, đi kèm với các hạn chế trước đây, dự kiến sẽ ảnh hưởng xấu đến ngành vì các nhà sản xuất GPU nội địa Trung Quốc vẫn chưa thể so sánh Nvidia.
Lu Jianping, giám đốc công nghệ của Iluvator có trụ sở tại Thượng Hải, một trong những nhà sản xuất GPU hàng đầu của đất nước, đã được Economic Observer trích dẫn vào tuần trước cho biết GPU của công ty vẫn còn kém xa so với các sản phẩm của Nvidia. Ông Lu, người trước đây đã làm việc cho Nvidia và Samsung Electronics, cho biết kế hoạch của công ty ông là bao phủ 5% thị trường trong khi Nvidia chiếm 95%.
Tuy nhiên, một số nhà đầu tư trong nước hy vọng rằng lệnh cấm có thể thúc đẩy nhanh sự phát triển của Trung Quốc đối với công nghệ GPU của riêng họ, phù hợp với kế hoạch của Bắc Kinh về khả năng tự cung tự cấp trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược.
Wang Yu, một nhà quản lý của Hengqin Financial Investment có trụ sở tại Chu Hải, một quỹ tập trung vào chất bán dẫn và phần cứng, nói rằng lệnh cấm của Hoa Kỳ có thể đưa ra những lý do mới để các nhà đầu tư đổ tiền vào thị trường GPU, nhưng công ty của ông vẫn nhận thấy đây là một khoản đầu tư rủi ro.
Đây sẽ là một hành trình dài để thay thế Nvidia. Ông Sravan Kundojjala, một nhà phân tích cấp cao tại Strategy Analytics, cho biết: “Các công ty khởi nghiệp GPU Trung Quốc không phải là đối thủ của Nvidia và AMD. Ngay cả một người chơi GPU lâu năm như AMD cũng đang phải vật lộn để cạnh tranh với Nvidia trong các trung tâm dữ liệu.”
Một trong những lợi thế chính của Nvidia là kiến trúc thiết bị hợp nhất, một mô hình lập trình song song, mà công ty bắt đầu phát triển vào năm 2006. Nó đã được các nhà phát triển áp dụng rộng rãi như một cách dễ dàng để tăng tốc các ứng dụng máy tính chuyên sâu, ông Kundojjala cho biết.
Như vậy, những người muốn cạnh tranh với Nvidia phải tạo ra cả một hệ sinh thái phần mềm, điều này là vô cùng khó khăn.
T.P