Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nhận định Trung Quốc không có khả năng sắp hành động quân sự với Đài Loan, nhưng Bắc Kinh đang tăng cường các hoạt động xung quanh hòn đảo.
“Tôi không thấy có hành động quân sự sắp xảy ra”, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin nói trong cuộc phỏng vấn được phát sóng trên CNN hôm 2/10.
“Những gì chúng tôi thấy là Trung Quốc đang tiến tới thiết lập điều mà chúng tôi gọi là “bình thường mới”. Họ gia tăng hoạt động. Chúng tôi nhận thấy số vụ máy bay của họ vượt qua đường phân cách ở eo biển Đài Loan ngày càng tăng. Con số đó đã tăng lên theo thời gian. Chúng tôi cũng chứng kiến thêm nhiều hoạt động hơn của các tàu nổi trong vùng biển của họ và xung quanh Đài Loan”, ông Austin nói thêm.
Mỹ và các đồng minh đã phản ứng với các hoạt động quân sự của Trung Quốc xung quanh Đài Loan bằng cách tiếp tục điều tàu qua khu vực này. Một tàu chiến của Hải quân Mỹ và một tàu quân sự của Canada đã có chuyến đi qua eo biển Đài Loan vào ngày 20/9.
Bộ trưởng Austin khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục hợp tác với các đồng minh và đối tác của mình “để đảm bảo duy trì một khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và rộng mở”.
Theo Bộ trưởng Austin, Mỹ đang nỗ lực mở lại các kênh liên lạc quân sự với Trung Quốc. Động thái này đóng vai trò rất quan trọng đối với cả hai nước.
Vào tháng 8, Trung Quốc đã ngừng hợp tác với Mỹ trong một số lĩnh vực, bao gồm đối thoại giữa các chỉ huy quân sự cấp cao, để đáp trả chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi.
Bộ trưởng Austin cho biết ông đã liên lạc qua điện thoại và gặp trực tiếp Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc. Bắc Kinh cũng đồng ý rằng việc duy trì các đường dây liên lạc mở với Mỹ rất quan trọng.
“Chúng tôi sẽ làm mọi thứ có thể để tiếp tục phát đi tín hiệu rằng, chúng tôi muốn các kênh liên lạc đó được duy trì và tôi hy vọng rằng Trung Quốc sẽ bắt đầu tiến về phía trước hơn một chút và hợp tác với chúng tôi”, ông Austin nói thêm.
Mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc có xu hướng leo thang căng thẳng trong thời gian gần đây, liên quan tới phát ngôn của Tổng thống Mỹ Joe Biden và chuyến thăm Đài Loan của các quan chức, nghị sĩ Mỹ.
Trả lời phỏng vấn đài CBS hôm 18/9, Tổng thống Biden nói rằng lực lượng Mỹ sẽ được huy động để bảo vệ Đài Loan nếu hòn đảo đối mặt với một “cuộc tấn công chưa từng có tiền lệ”. Ông Biden cũng xác nhận rằng, nếu kịch bản trên thực sự xảy ra thì không giống như cuộc xung đột Nga – Ukraine, Mỹ sẽ cử lực lượng để hỗ trợ Đài Loan.
Bắc Kinh đã bày tỏ sự phản đối mạnh mẽ với phía Mỹ sau phát biểu của ông Biden. Trung Quốc tuyên bố có quyền thực hiện mọi biện pháp cần thiết để đáp trả những hành động gây chia rẽ đất nước.
Mỹ dù không có quan hệ chính thức với Đài Loan nhưng Mỹ là đối tác thương mại và quân sự hàng đầu của hòn đảo. Trong khi đó, Trung Quốc coi Đài Loan là vùng lãnh thổ không thể tách rời, sẵn sàng sáp nhập bằng mọi cách, kể cả sử dụng vũ lực.