Quan chức ngoại giao hàng đầu của Mỹ về Đông Á nói việc CHDCND Triều tiên bắn tên lửa đạn đạo bay qua đất liền Nhật Bản ngày 4.10 là hành động “đáng tiếc” và “gây mất ổn định”, nhưng cho biết con đường dẫn đến đối thoại vẫn rộng mở.
Ông Daniel Kritenbrink, trợ lý ngoại trưởng Mỹ về các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương, bình luận ngay sau vụ tên lửa mới nhất của Triều Tiên. Đây là lần đầu tiên sau 5 năm một tên lửa của Triều Tiên bay qua đất liền Nhật, khiến giới chức ở miền bắc Nhật Bản phải tạm dừng các chuyến tàu điện và cảnh báo người dân tìm nơi trú ẩn.
“Chúng tôi kêu gọi (Triều Tiên) đi theo con đường đối thoại, cam kết ngoại giao nghiêm túc và lâu dài, đồng thời kiềm chế các hoạt động gây mất ổn định hơn nữa”, ông Kritenbrink phát biểu trong một sự kiện trực tuyến do Viện Nghiên cứu Triều Tiên – Mỹ tổ chức, theo Reuters. Ông cho biết Washington vẫn sẵn sàng đối thoại với Triều Tiên mà không cần điều kiện tiên quyết.
“Thật đáng tiếc… phản ứng duy nhất mà chúng tôi thấy cho đến nay là sự gia tăng về số lượng các vụ phóng tên lửa đạn đạo và các hành động khiêu khích khác. Đây không phải là cách thức hiệu quả để tiến về phía trước, không phải cho Triều Tiên hay cho bất kỳ ai trong chúng ta”, ông Kritenbrink nói.
Nhà ngoại giao Mỹ nhắc lại đánh giá của Washington rằng việc Triều Tiên sẽ quay lại thủ bom hạt nhân, lần đầu tiên kể từ năm 2017, rất có thể chỉ còn chờ một quyết định chính trị. Ông nói một hành động “nguy hiểm” như vậy chính là “sự leo thang mạnh mẽ đe dọa nghiêm trọng đến ổn định và an ninh của khu vực và quốc tế”.
“Lợi ích lớn nhất của cộng đồng quốc tế là đảm bảo Triều Tiên biết rằng một hành động như vậy sẽ bị tất cả lên án, rằng con đường duy nhất hướng tới hòa bình và ổn định lâu dài là đàm phán”, ông Kritenbrink nói.
Ông cũng chỉ trích mạnh mẽ Trung Quốc và Nga, đồng thời cho rằng việc thuyết phục Triều Tiên phi hạt nhân hóa phải là một lĩnh vực hợp tác với Bắc Kinh. Ông cho rằng Trung Quốc cần phải làm nhiều hơn nữa để chống lại việc Triều Tiên lách các lệnh trừng phạt ở vùng biển gần bờ của họ, và rằng Bắc Kinh và Nga nên hợp tác để xóa sổ các mạng lưới mua sắm của Bình Nhưỡng.
“Chúng tôi sợ rằng việc Trung Quốc và Nga không thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ của mình chỉ khuyến khích Triều Tiên làm suy yếu Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, trật tự dựa trên luật lệ quốc tế và cơ chế không phổ biến vũ khí hạt nhân toàn cầu”, ông nói.
Theo ông Kritenbrink, Mỹ sẽ “thực hiện tất cả các biện pháp cần thiết, bao gồm toàn bộ sức mạnh quốc gia của Mỹ” để bảo vệ các đồng minh hiệp ước là Hàn Quốc và Nhật Bản. Ông cũng nói dù để ngỏ cánh cửa đối thoại, Washington sẽ “đáp trả một cách kiên quyết” trước mối đe dọa ngày càng lớn từ Triều Tiên.
Trong khi đó, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng Adrienne Watson bình luận: “Hành động này gây mất ổn định và cho thấy CHDCND Triều Tiên coi thường các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc và các quy tắc an toàn quốc tế một cách trắng trợn”.
Bà Watson cho biết Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan đã trao đổi với những người đồng cấp Nhật Bản và Hàn Quốc để thảo luận về “các phản ứng chung và phản ứng trên quy mô quốc tế phù hợp và mạnh mẽ”.