Cơ quan giám sát Internet của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã gây áp lực buộc các công ty công nghệ lớn tăng cường kiểm duyệt thông tin về các cuộc biểu tình phản đối chính sách Zero Covid, đồng thời cấm mọi người sử dụng mạng riêng ảo (VPN) để vượt tường lửa.
Tờ Wall Street Journal hôm thứ Năm (1/12) đưa tin, những người quen thuộc với vấn đề này cho biết, Cục Quản lý Không gian mạng Trung Quốc hôm thứ Ba (29/11) đã chỉ đạo các doanh nghiệp công nghệ tăng cường kiểm tra các cuộc biểu tình. Theo yêu cầu của chính quyền, Tencent và ByteDance, công ty mẹ của các ứng dụng video ngắn TikTok và Douyin, cũng đã bổ sung nhân sự vào nhóm kiểm duyệt internet.
Các doanh nghiệp cũng được kêu gọi chú ý nhiều hơn đến các nội dung liên quan đến biểu tình, bao gồm các cuộc biểu tình tại các trường đại học Trung Quốc và thông tin về vụ cháy ở Tân Cương. Vụ hỏa hoạn ở Tân Cương vào ngày 24/11 đã tạo ra làn sóng phản đối kịch liệt trên toàn quốc đối với các biện pháp phòng chống dịch Covid-19. Người dân cho rằng các biện pháp chống dịch của chính quyền đã trì hoãn công tác cứu hỏa và gây ra thảm kịch.
Theo nguồn tin, các chỉ thị được đưa ra sau cuộc họp nội bộ của Cục Quản lý Không gian mạng Trung Quốc. Theo đó, các quan chức cũng yêu cầu các công cụ tìm kiếm, công ty thương mại điện tử và nền tảng nội dung internet của Trung Quốc tiến hành một cuộc truy quét mới, xóa các nội dung bán rao và dạy người dân cách vượt tường lửa VPN.
Theo các nguồn này, các cơ quan quản lý cũng đang yêu cầu các công ty ngừng các tìm kiếm liên quan đến VPN. Bởi vì những người biểu tình đã sử dụng VPN để đăng tải các video về các cuộc biểu tình lên mạng xã hội nước ngoài.
Người biểu tình đã xuống đường ở Bắc Kinh, Thượng Hải và các thành phố lớn khác của Trung Quốc vào cuối tuần qua để yêu cầu chấm dứt chính sách Zero Covid của ĐCSTQ. Đây được coi là cuộc nổi dậy quần chúng hiếm hoi chống lại chính phủ trong nhiều năm.
Trong những ngày sau đó, chính quyền đã triển khai sự hiện diện dày đặc của cảnh sát tại các thành phố lớn để ngăn người dân xuống đường biểu tình, đồng thời sử dụng dữ liệu điện thoại di động và các trang mạng xã hội để săn lùng và thẩm vấn người biểu tình. Các cuộc biểu tình trên đường phố đã lắng xuống dưới sự bảo vệ chặt chẽ và đường phố trở lại bình thường.
Đồng thời, các thành phố lớn cũng bắt đầu nới lỏng dần một số biện pháp phòng chống dịch bệnh. Ngày 1/12, Bắc Kinh thông báo những người có kết quả dương tính với Covid-19 sẽ được cách ly tại nhà và ngừng xét nghiệm axit nucleic trên toàn thành phố. Quảng Châu tuyên bố vào ngày 30/11 rằng thành phố sẽ hủy bỏ xét nghiệm axit nucleic và rút ngắn thời gian cách ly.
Đến nay, nhiều công ty Internet Trung Quốc đã xóa các video phản đối trong nước, đồng thời các video và hình ảnh mang tính biểu tượng như “tờ giấy trắng” cũng đã bị chính phủ Trung Quốc kiểm duyệt.
Tuy nhiên, một số lượng lớn video, hình ảnh và nội dung khác đã được chia sẻ trên các nền tảng truyền thông xã hội quốc tế như Twitter và các trang web khác ở nước ngoài thông qua sử dụng phần mềm vượt tường lửa VPN.
Theo thống kê của công ty phân tích dữ liệu di động Sensor Tower, Twitter đứng thứ bảy về số lượt tải xuống miễn phí trong Apple App Store ở Trung Quốc vào ngày 28/11, cao nhất trong lịch sử. Vào thời điểm trước khi nổ ra cuộc biểu tình, Sensor Tower cho biết, Twitter được xếp hạng trong khoảng từ 104 đến 152 vào tháng 11.
Tại Trung Quốc, các công ty được cấp phép sử dụng VPN chủ yếu do các nhà khai thác viễn thông nhà nước cung cấp, để gửi email và truyền dữ liệu an toàn. Đây cũng đã trở thành một cách để hầu hết người Trung Quốc truy cập các trang web bên ngoài kể từ năm 1997 để vượt qua hệ thống giám sát chặt chẽ của ĐCSTQ.
Tuy nhiên, sau các cuộc biểu tình, Cục quản lý Không gian mạng đã hạn chế người dùng tìm kiếm các cụm từ liên quan đến VPN, chẳng hạn như “khoa học lướt Internet”, ngoài việc buộc các doanh nghiệp công nghệ xóa các bài đăng tiếp thị VPN. “Khoa học lướt Internet” yêu cầu truy cập các trang web đã bị chính quyền hạn chế và bỏ qua bộ lọc nhạy cảm.
Theo ông Kenton Thibaut, một chuyên gia về Trung Quốc của Hội đồng Đại Tây Dương, quyết định của ĐCSTQ là nhằm ngăn cản người Hoa ở nước ngoài tổ chức các cuộc biểu tình để bày tỏ sự đoàn kết, cũng như ngăn cản các nhà hoạt động trong nước ở Trung Quốc nhận được sự ủng hộ trên toàn thế giới. Theo các nhà chức trách, cả hai sự cố có thể đổ thêm dầu vào lửa và làm bùng lên ngon lửa biểu tình.
Ông Surfshark, một nhà cung cấp VPN có trụ sở tại Amsterdam, đã tuyên bố trong một email rằng số lượt tải xuống dịch vụ của họ đã tăng lên trong thời gian nổ ra các cuộc biểu tình ở Trung Quốc. Theo ông, số lượng yêu cầu khắc phục sự cố ở Trung Quốc đã tăng lên đáng kể trong cùng khoảng thời gian, vì chính phủ Trung Quốc đang nỗ lực gây khó khăn hơn cho cư dân Trung Quốc trong việc sử dụng các công cụ vượt tường lửa này.
T.P