Với những công cụ AI thế hệ mới như ChatGPT, nhà báo có thể tận dụng nó để đem lại hiệu quả công việc cao hơn. Trái lại, nó cũng có thể khiến cho một số nhà báo mất việc.
Khi nói đến việc áp dụng Trí tuệ nhân tạo (AI) vào nghiệp vụ tòa soạn, các nhà báo thường chia làm hai phe: những người hơi tin tưởng vào khả năng của nó và những người không hề tin tưởng chút nào.
ChatGPT, một công cụ AI đã được đào tạo để đưa ra các câu trả lời giống như người thật, đã trở nên nổi tiếng trong vài tuần gần đây. Một số tòa báo thậm chí đã sử dụng nó để viết bài.
Mặc dù có một số bài viết còn chưa chính xác, nhưng điều đó không có nghĩa là ChatGPT không thể viết báo được. Miễn là nhà báo hiểu rõ những gì nó có thể và không thể làm, thì công cụ này có thể giúp nhà báo thực hiện một số công việc để họ có thể tập trung vào những câu chuyện quan trọng đối với độc giả của mình.
Hạn chế của ChatGPT
Khi làm việc với ChatGPT, hãy nhớ rằng nó thông minh, nhưng chưa thông minh xuất sắc. Nó là một cỗ máy. Nó không có khái niệm về điều gì là thực và điều gì là không có đạo đức. Nó chỉ tạo ra văn bản dựa trên rất nhiều thông tin mà nó đã được đào tạo.
Do đó, nhà báo cần kiểm tra mọi thứ mà nó tạo ra. ChatGPT hầu như sẽ luôn trả lời câu hỏi của người dùng và nếu không có thông tin thực, nó có thể bịa đặt. Bạn nên kiểm tra lại các công thức toán học, tên và địa điểm và luôn đảm bảo rằng mọi thứ đều tồn tại.
Công cụ này cũng được biết đến với các câu trả lời thiên vị. Mặc dù ChatGPT được cho là đã được đào tạo để không đưa ra câu trả lời phân biệt giới tính hoặc phân biệt chủng tộc, nhưng hãy đảm bảo rằng nhà báo không sử dụng bất kỳ bài viết nào mà ChatGPT tạo ra có thể gây hại.
Dưới đây là một số tác vụ thông minh mà ChatGPT có thể giúp nhà báo:
1. Tạo tóm tắt các văn bản và tài liệu lớn
ChatGPT khá giỏi trong việc tổng hợp các đoạn văn bản dài. Điều này rất hữu ích khi nhà báo cần quét nhanh các báo cáo, nghiên cứu mới và các tài liệu khác. Nhà báo thậm chí có thể yêu cầu công cụ cung cấp cho họ những điểm quan trọng nhất, chọn một câu trích dẫn hoặc tìm thông tin về (các) tác giả.
2. Tạo câu hỏi và câu trả lời
Việc này sẽ hữu ích khi nhà báo đang làm việc với một chủ đề mà anh ta không quen thuộc hoặc đang tìm kiếm những góc nhìn mới. ChatGPT có thể giúp nhà báo tiến hành nghiên cứu về các sự kiện, cá nhân và hầu hết mọi thứ khác. Như mọi khi, hãy kiểm tra lại mọi thứ mà ChatGPT viết ra vì nó có thể bịa ra mọi thứ nếu nó không biết câu trả lời.
Chẳng hạn, nhà báo có thể yêu cầu ChatGPT cung cấp cho anh ta tên của các chuyên gia để phỏng vấn về một chủ đề nhất định và nó thường đưa ra các đề xuất hợp lý. Tuy nhiên, nếu chủ đề quá thích hợp, công cụ có thể tạo ra những cái tên hoàn toàn hư cấu nghe có vẻ như họ có thể là chuyên gia đến từ một quốc gia cụ thể.
3. Cung cấp trích dẫn
Đây là một trong những điểm gây tranh cãi. Nhà báo có thể yêu cầu ChatGPT tìm kiếm các trích dẫn từ một cá nhân cụ thể và rất có thể ChatGPT sẽ tìm thấy nó. Tuy nhiên, hãy dành thêm thời gian để kiểm tra xem câu trích dẫn đến từ đâu vì nó có thể là tác phẩm của một nhà văn khác – và đây là đạo văn – hoặc nó có thể là một câu mà ChatGPT bịa ra.
4. Viết tít báo
Nhà báo có thể nhờ ChatGPT viết tiêu đề bài báo. Bạn có thể yêu cầu nó làm cho tiêu đề trở nên hài hước, tích cực hoặc tiêu cực, loại bỏ biệt ngữ hoặc biến nó thành một số từ cụ thể.
5. Dịch bài viết sang các ngôn ngữ khác nhau
Giống như bất kỳ công cụ dịch thuật hỗ trợ AI nào khác, nhà báo có thể yêu cầu ChatGPT dịch bài báo sang một ngôn ngữ nào đó. Tuy nhiên, có thể sẽ có những câu hơi ngây ngô. Nếu nhà báo muốn có được thứ gì đó chính xác hơn một chút, tốt hơn họ nên sử dụng Google Dịch.
6. Tạo chủ đề email và viết email
Viết email là một việc mà ChatGPT có thể làm tương đối tốt. Mặc dù bạn sẽ cần chỉnh sửa phiên bản cuối cùng, ChatGPT có thể tăng tốc quá trình gửi email cho các đối tác hoặc đồng nghiệp của bạn vì bạn có thể tạo một thông báo âm thanh bằng một lời nhắc nhanh chóng. Chỉ cần điền vào chỗ trống và gửi nó đi. Một tác vụ tiết kiệm thời gian thực sự.
7. Tạo các bài đăng trên mạng xã hội
Giống như email, đăng bài trên mạng xã hội rất hữu ích nhưng cực kỳ tốn thời gian. Nhà báo có thể yêu cầu ChatGPT viết một tweet hoặc một bài đăng trên Facebook về một chủ đề, giải phóng thời gian và trí tuệ của nhà báo để viết những bài đáng giá hơn.
8. Cung cấp ngữ cảnh cho bài viết
Nhà báo có thể yêu cầu ChatGPT cung cấp cho anh ta bối cảnh về một câu chuyện thời sự, chẳng hạn như tại sao đường sắt Vương quốc Anh đình công trong năm nay và ChatGPT có thể tìm thấy thông tin khá chính xác. Tất nhiên nhà báo luôn phải kiểm tra lại kỹ càng thông tin mà ChatGPT viết ra.
Nó cũng có thể giải thích cách thức hoạt động của một thứ gì đó, điều này có thể hữu ích nếu nhà báo cần thêm phần giải thích ngắn gọn bằng ngôn ngữ đơn giản vào tác phẩm của mình.
T.P