Vai trò của Trung Quốc trong cuộc chiến Nga-Ukraina đã ảnh hưởng sâu sắc đến mối quan hệ giữa EU và Bắc Kinh.
Tại một phiên điều trần tại Nghị viện châu Âu ngày 1/3,các chuyên gia đã chỉ ra rằng mối quan hệ giữa Trung Quốc và Nga thân thiết hơn châu Âu nghĩ, mặc dù không hoàn toàn tin tưởng lẫn nhau, nhưng trên thực tế họ đã gắn bó chặt chẽ với nhau vì nhu cầu chung.
Hơn nữa, việc kéo dài chiến tranh vừa kìm hãm Hoa Kỳ và Châu Âu, vừa có lợi cho Trung Quốc.
Lập trường 12 điểm của chính phủ Trung Quốc về cuộc chiến Nga-Ukraina được Mỹ và Liên minh châu Âu coi là một sự nỗ lực hời hợt, đồng thời Mỹ cũng tung ra thông tin tình báo rằng Bắc Kinh có thể viện trợ vũ khí sát thương cho Nga, điều này đã thu hút sự chú ý nhiều hơn đến vai trò thực sự của Trung Quốc.
Nghị viện Châu Âu đã mời các chuyên gia và tổ chức một phiên điều trần ngày 1/3 để thảo luận về hợp tác quân sự Trung-Nga và tác động của chúng.
Chủ tịch ủy ban, Nathalie Loiseau, lần đầu tiên chỉ ra rằng kể từ khi Nga xâm chiếm Crimea vào năm 2014, thì các hoạt động quân sự giữa Trung Quốc và Nga ngày càng trở nên gần gũi hơn, bao gồm cả việc mở rộng các cuộc tập trận quân sự chung bao gồm cả Belarus và Ấn Độ vào tháng 9 năm ngoái, điều này đã đưa đến mối lo ngại về an ninh của Liên minh châu Âu.
Meia Nouwens, nhà nghiên cứu cấp cao về chính sách quốc phòng Trung Quốc cho biết, hiện tại không có bằng chứng công khai về việc Trung Quốc cung cấp vũ khí cho Nga. Tuy nhiên, 2 nước này từ lâu đã có những trao đổi chặt chẽ trong các lĩnh vực quân sự như buôn bán vũ khí, nghiên cứu và phát triển khoa học công nghệ, tập trận chung.
Ví dụ, từ năm 2017 đến 2021, 54% chiến đấu cơ của Trung Quốc đến từ Nga, và trong khoảng thời gian từ năm 2003 đến năm 2022, một nửa số lần tập trận quân sự chung Trung-Nga được diễn ra tại vùng biển Hoa Đông và khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.
Bà tin rằng những cuộc tập trận quân sự này đã giúp Trung Quốc học hỏi từ Nga, một quốc gia có nhiều kinh nghiệm chiến đấu hơn và hiện nay Trung Quốc ngày càng đóng vai trò chủ chốt hơn trong các cuộc tập trận quân sự chung.
Ngoài ra, Trung Quốc và Nga đã hợp tác trong lĩnh vực nghiên cứu và phát triển không gian, hệ thống cảnh báo sớm và các lĩnh vực khác.
Các phương tiện truyền thông của 2 nước cũng đã ký một thỏa thuận chia sẻ nội dung, góp phần vào việc hợp tác trong chiến tranh thông tin.Meia Nouwens cho rằng, không chỉ có Trung Quốc hỗ trợ Nga trong việc tuyên truyền trong cuộc xung đột Nga-Ukraina, mà cả Nga cũng đã giúp Trung Quốc thao túng thông tin trong một thời gian dài.
T.P