Nhiều nhà đầu tư điện gió, điện mặt trời cho rằng trong khi chờ cơ chế đàm phán giá điện tái tạo chuyển tiếp, cần huy động các dự án đã hoàn thành để tránh lãng phí.
Ngày 20-3, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã tổ chức hội nghị với các chủ đầu tư dự án năng lượng tái tạo, điện gió.
Nhà đầu tư điện gió không biết hỏi ai gỡ vướng
Nhắc lại đơn kiến nghị gửi Thủ tướng trước đó, bà Nguyễn Thị Thanh Bình – phó tổng giám đốc Tập đoàn T&T – tiếp tục bày tỏ những quan ngại trước khung giá điện được Bộ Công Thương ban hành chưa phù hợp thực tiễn và “có phần vội vàng”.
Cũng bởi những nhà đầu tư trực tiếp bị ảnh hưởng “không hề được hỏi ý kiến”. Kết quả, dù tính ra khung giá nhưng lại không có đơn vị tư vấn độc lập thẩm định nên không phù hợp với thực tế đầu tư.
Đáng chú ý là việc bãi bỏ ba quy định như áp dụng giá mua trong 20 năm, chuyển đổi tiền sang đồng USD, trách nhiệm mua toàn bộ sản lượng, theo bà Bình là không phù hợp với chủ trương thu hút đầu tư vào năng lượng tái tạo.
Do đó, doanh nghiệp này kiến nghị cần tính toán lại khung giá điện, trên cơ sở thuê đơn vị tư vấn độc lập.
Trong thời gian đàm phán giá, cần huy động nguồn từ các dự án đã hoàn thành (tổng công suất hơn 2.090 MW). Mức giá tạm tính có thể bằng 90% giá điện nhập khẩu (6,95 cent/kWh) và áp dụng hồi tố.
“Mỗi tua bin điện gió hơn 150 tỉ đồng, đứng im trong hơn một năm qua, thật xót xa”, đại diện T&T nói.
Ông Đỗ Văn Bình – giám đốc Công ty năng lượng tái tạo Đại Dương – cho rằng nỗi khó khăn của nhà đầu tư là do chính sách thiếu.
Ông dẫn chứng: EVN xin ý kiến chỉ đạo để hướng dẫn hợp đồng mẫu, song các văn bản liên quan đến trách nhiệm của Bộ Công Thương lại không cụ thể.
“Chúng tôi đi hỏi một số nơi, các anh nói bây giờ không có chuyện hướng dẫn cụ thể nữa đâu, cứ thế mà làm” – ông Bình bày tỏ.
Do vậy, việc Bộ Công Thương “giục” EVN đàm phán giá điện nhưng đến nay phương pháp tính toán giá chưa có, thì dù có nộp hồ sơ cũng chưa thể đàm phán được.
Ông Bình đề nghị với thủ tục đang thiếu, cần tạo điều kiện cho các đơn vị hoàn thành và thực hiện huy động nguồn trong khi đàm phán giá.
Nhìn nhận các khó khăn của nhà đầu tư, song ông Trần Đình Nhân – tổng giám đốc EVN – đề nghị để triển khai hợp đồng mua bán, Bộ Công Thương cần nghiên cứu quy định về phương pháp tính giá điện.
Ông cũng đề nghị các chủ đầu tư nhanh chóng nộp hồ sơ cho công ty mua bán điện. Trường hợp các dự án thiếu hồ sơ, có thể được bổ sung sau. “Hiện chỉ có 1/85 chủ đầu tư nộp hồ sơ, nên các bên cần phải xích lại hợp tác” – ông Nhân nêu.
Bộ phủ nhận chính sách cho điện tái tạo không còn ưu đãi
Giải đáp tại hội nghị, ông Phạm Nguyên Hùng – phó cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương) – cho hay các cơ chế ưu đãi trước đây được thực hiện trong thời hạn nhất định.
Vì vậy sau khi hết giá ưu đãi (giá FIT), sẽ phải thực hiện theo cơ chế chuyển tiếp.
Ông cũng phủ nhận quan điểm cho rằng chính sách ưu đãi năng lượng tái tạo không còn. Vì trên thực tế, vẫn còn một số ưu đãi nhất định, như việc vẫn áp dụng thời hạn giá trong 20 năm với điện gió chuyển tiếp.
Về ý kiến cho rằng các thủ tục rườm rà gây khó khăn cho nhà đầu tư, ông Hùng cho biết cần phải chuẩn xác lại.
“Chúng tôi đề nghị EVN hướng dẫn nhà đầu tư quy trình. Trường hợp tài liệu còn thiếu, cho phép nhà đầu tư tiếp tục bổ sung, tuân thủ đúng quy định pháp luật” – ông Hùng nói.
Trong khi đó, ông Trần Hồng Phương – trưởng phòng giá điện và phí Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công Thương) – cho hay sau khi ban hành khung giá, Bộ Công Thương đã giao EVN việc thỏa thuận giá điện, xác định giá phát điện của các nhà máy điện gió, mặt trời chuyển tiếp.
Dự án điện chuyển tiếp có đặc thù riêng, nên Bộ Công Thương yêu cầu EVN mời nhà đầu tư đàm phán. Về phương pháp tính giá điện theo đề xuất của EVN, ông Phương nói trên cơ sở đề xuất của EVN, cục báo cáo lãnh đạo bộ xem xét về vấn đề này.
Với các đề xuất của doanh nghiệp liên quan đến việc huy động nguồn điện trong thời gian chờ đàm phán giá, tránh lãng phí cho nhà đầu tư, các cơ quan chức năng chưa có phản hồi rõ tại hội nghị.
T.P