Trong 3 tháng đầu năm nay, Trung Quốc đã tăng nhập khẩu gạo từ các nước trong đó có Việt Nam. Ngoài Trung Quốc, nhu cầu thu mua dự trữ gạo đang tăng cao đối với nhiều nước châu Á.
Theo Tổng cục Hải quan Việt Nam, tháng 3.2023, xuất khẩu gạo đạt 962.000 tấn, trị giá 509 triệu USD, tăng mạnh 80% về lượng và tăng 78% về trị giá so với tháng trước. Đây là tháng xuất khẩu gạo đạt mức cao nhất từ trước tới nay.
Điểm nhấn đáng chú ý trong quý 1/2023 chính là sự hồi phục mạnh mẽ của thị trường Trung Quốc. Xuất khẩu gạo của Việt Nam sang Trung Quốc đạt 340.000 tấn, tăng 90% so với cùng kỳ năm trước. Giá gạo xuất khẩu bình quân của quý 1 là 589 USD/tấn, tăng 18% so với cùng kỳ năm trước. Nước này tiếp tục là thị trường xuất khẩu gạo lớn thứ 2 của Việt Nam.
Bên cạnh Việt Nam, thương nhân Trung Quốc cũng tăng cường mua gạo từ nhiều nguồn cung cấp khác. Cụ thể tại thị trường Myanmar, quý 1/2023 đã xuất hơn 260.000 tấn gạo sang Trung Quốc trong tổng lượng gạo xuất khẩu khoảng 361.000 tấn. So với cùng kỳ năm 2022, lượng gạo xuất khẩu vào Trung Quốc trong năm 2023 tăng khoảng gần 42.000 tấn.
Philippines, khách hàng nhập khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam, chiếm 43,3% thị phần trong quý 1, tương đương 608.000 tấn với giá trị 409 triệu USD. Theo báo chí Philippines, Tổng thống nước này cho biết chính phủ đang xem xét lựa chọn nhập khẩu gạo để tăng cường nguồn cung của đất nước. Mục tiêu là để đề phòng những trường hợp xảy ra thiên tai và đặc biệt là hiện tượng El Nino. Mục tiêu lớn nhất là không để xảy ra cuộc khủng hoảng giá gạo như năm 2018. Kho dự trữ gạo của năm 2023 phải đạt tối thiểu 1,7 triệu tấn, tương đương 45 ngày và mức dự trữ lý tưởng lên đến 90 ngày.
Các dự báo thời tiết gần đây trên toàn cầu đều đưa ra cảnh báo về hiện tượng El Nino sẽ gây thời tiết cực đoan ở nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt là tình trạng khô hạn ở các nước châu Á. Trong bối cảnh đó, các dự báo về nguồn cung lúa gạo có nguy cơ thiếu hụt trên phạm vi toàn cầu. Đó cũng là điều mà chính phủ Indonesia dự đoán và gần đây đi đến quyết định nhập khẩu 2 triệu tấn gạo trong năm 2023.
Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), hiện giá gạo xuất khẩu 5% tấm của Việt Nam tiếp tục duy trì mức 473 USD/tấn, trong khi đó gạo cùng phẩm cấp của Thái Lan là 490 USD/tấn còn Pakistan lên đến 493 USD/tấn; thấp nhất là Ấn Độ với 432 USD/tấn.
T.P