Mỹ và Philippines tái khẳng định liên minh an ninh đã tồn tại gần trăm năm của hai bên với chuyến thăm của Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. đến Nhà Trắng.
Ngày 1-5, tại Nhà Trắng, Tổng thống Joe Biden khẳng định với người đồng cấp Philippines Ferdinand Marcos Jr. rằng cam kết của Mỹ trong việc bảo vệ đồng minh của mình, kể cả ở Biển Đông, là “vững chắc như sắt thép”.
Tuyên bố chung cho biết bất kỳ cuộc tấn công vũ trang nào nhằm vào các lực lượng vũ trang, tàu hoặc máy bay của Philippines ở Thái Bình Dương hay Biển Đông, sẽ kích hoạt các cam kết phòng thủ chung với Mỹ theo Hiệp ước phòng thủ chung năm 1951.
Là lãnh đạo Philippines đầu tiên đến thăm Nhà Trắng sau 10 năm với chuyến công du 4 ngày, bắt đầu từ 30-4, ông Marcos nhấn mạnh tầm quan trọng của Mỹ với tư cách là đồng minh hiệp ước duy nhất của Philippines trong một khu vực có “tình hình địa chính trị được cho là phức tạp nhất trên thế giới hiện nay”.
“Việc Philippines tìm đến đối tác hiệp ước duy nhất của mình trên thế giới để củng cố, xác định lại quan hệ đã có cũng như vai trò của chúng ta trước những căng thẳng đang gia tăng quanh Biển Đông, khu vực châu Á – Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương là điều tự nhiên”, ông Marcos nói.
Các quan chức Mỹ cho biết hai nhà lãnh đạo đồng ý với các hướng dẫn mới để hợp tác quân sự mạnh mẽ hơn và tăng cường hợp tác kinh tế.
Các hướng dẫn mới tập trung vào việc phối hợp quân sự trên bộ, trên biển, trên không, vũ trụ và không gian mạng. Mỹ cũng sẽ chuyển giao ba máy bay C-130 và tìm cách gửi thêm các tàu tuần tra tới Philippines.
Manila gần đây đồng ý cho phép Mỹ tiếp cận thêm 4 căn cứ quân sự của mình theo Thỏa thuận hợp tác quốc phòng nâng cao.
Tuyên bố chung cho biết các nhà lãnh đạo “khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan như một yếu tố không thể thiếu đối với an ninh và thịnh vượng toàn cầu”.
Đưa Philippines thành trung tâm về chuỗi cung ứng
Về thương mại, tuyên bố chung cho biết Mỹ sẽ cử phái đoàn thương mại và đầu tư tới Philippines để tăng cường đầu tư vào chuyển đổi năng lượng sạch, khoáng sản và an ninh lương thực.
Hai nước cũng sẽ đồng tổ chức Diễn đàn doanh nghiệp Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tại Manila năm 2024. Đây là sự kiện thương mại nổi bật của Mỹ trong khu vực nhằm hậu thuẫn Philippines thành trung tâm chính cho chuỗi cung ứng khu vực.
Dưới thời người tiền nhiệm – ông Rodrigo Duterte, quan hệ của Philippines và Mỹ xấu đi khi ông Duterte xây dựng mối quan hệ chặt chẽ hơn với Trung Quốc.