Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản công bố Đạo luật Ngoại hối và Ngoại thương sửa đổi, bổ sung 23 hạng mục thiết bị sản xuất chip vào danh sách xuất khẩu bị kiểm soát.
Theo Nikkei, những quy định sửa đổi này sẽ có hiệu lực từ ngày 23/7, 2 tháng sau thời điểm thông báo. Bài báo cho biết, Mỹ đang đưa ra những quy định hạn chế xuất khẩu thiết bị sản xuất chip tiên tiến sang Trung Quốc, động thái của Nhật Bản được coi là một hành động ủng hộ Mỹ trong liên minh “chip 4.”
Mặc dù Trung Quốc và những quốc gia cụ thể khác không được liệt kê rõ ràng, nhưng 23 mặt hàng mới được bổ sung vào Đạo luật và sẽ yêu cầu giấy phép xuất khẩu riêng. Theo Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản (METI), 23 danh mục bao gồm thiết bị làm sạch wafer, tạo màng, xử lý nhiệt, phơi sáng, khắc và kiểm tra. METI lưu ý, những thiết bị liên quan đến tia cực tím (EUV) và bộ nhớ xếp chồng 3D cũng phải có giấy phép xuất khẩu.
Tháng 3/2023, METI tuyên bố có kế hoạch siết chặt những quy định xuất khẩu vào tháng 7. Bộ trưởng Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Yasunori Nishimura tuyên bố: “các quốc gia cụ thể sẽ không được xem xét”.
Theo Bloomberg, Trung Quốc lập tức chỉ trích mạnh mẽ Nhật Bản về những hạn chế xuất khẩu mới của Tokyo đối với một số công nghệ sản xuất chip, nhấn mạnh Bắc Kinh sẽ hành động để bảo vệ lợi ích quốc gia. Tuyên bố này được đưa ra sau khi chính phủ Trung Quốc cấm một số công ty trong nước sử dụng những linh kiện bán dẫn từ nhà sản xuất chip Micron Technology của Mỹ.
Một phát ngôn viên Bộ Thương mại trong một tuyên bố cho biết, Trung Quốc “kiên quyết phản đối” quyết định của chính phủ Nhật Bản, áp đặt những hạn chế đối với các lô hàng 23 loại thiết bị công nghệ sản xuất chip.
Tuyên bố của Bộ Thương mại Trung Quốc nhấn mạnh, động thái này là hành vi lạm dụng những biện pháp kiểm soát xuất khẩu theo thông lệ, đi ngược lại những quy định về thương mại tự do và thương mại quốc tế. Những quy định giới hạn xuất khẩu sẽ “làm suy yếu nghiêm trọng lợi ích và quyền của những công ty Trung Quốc và Nhật Bản, quan hệ hợp tác kinh tế và thương mại Trung Quốc-Nhật Bản, làm tổn hại đến cục diện ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu, ảnh hưởng đến tính an ninh và ổn định của chuỗi cung ứng và ngành công nghiệp bán dẫn. Trung Quốc sẽ bảo lưu quyền thực hiện những biện pháp nhằm bảo vệ vững chắc quyền và lợi ích hợp pháp quốc gia”.
Trung Quốc nhiều lần lên tiếng phản đối về những biện pháp hạn chế xuất khẩu của Nhật Bản kể từ khi những quy định mới về xuất khẩu được công bố tháng 3/2023. Tháng 4, Trung Quốc thúc giục Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) xem xét tính phù hợp theo các Hiệp định thương mại quốc tế của những hạn chế xuất khẩu đối với nhóm hàng hóa thiết bị sản xuất chip do Mỹ, Nhật Bản và Hà Lan công bố.
Mối đe dọa về những hậu quả không xác định sau thông báo của Bắc Kinh vào cuối tuần về việc những nhà khai thác cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin quan trọng trong nước đã bị cấm mua sản phẩm từ Micron, động thái được coi là hành động trả đũa mạnh mẽ nhất từ trước đến nay chống lại những biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Mỹ nhắm vào Trung Quốc.
Lĩnh vực công nghệ bán dẫn đã trở thành một chiến trường an ninh quốc gia quan trọng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Washington đưa hàng loạt công ty công nghệ Trung Quốc vào danh sách đen thương mại, cắt đứt dòng chảy những bộ xử lý tinh vi và cấm công dân quốc gia này cung cấp những trợ giúp công nghệ và kỹ năng cho ngành công nghiệp chip Trung Quốc.
Động thái của Tokyo được thực hiện sau nhiều tháng vận động hành lang của Mỹ, thúc đẩy Nhật Bản và Hà Lan tham gia cùng quốc gia này trong nỗ lực thắt chặt kiểm soát đối với các lô hàng công cụ sản xuất linh kiện bán dẫn sang Trung Quốc. Việc Nhật Bản áp đặt các biện pháp mới được cho là sẽ hạn chế khả năng của các công ty Trung Quốc trong hoạt động sản xuất các loại linh kiện bán dẫn tiên tiến nhất.
T.P