Trải qua 4 lần cải cách tiền lương, đến nay có một thực tế là mức lương cán bộ, công chức Việt Nam vẫn ở mức thấp trong khu vực.
Tháng 10 tới, nếu được cơ quan có thẩm quyền cho phép, Chính phủ sẽ trình Quốc hội phương án cải cách tổng thể tiền lương theo Nghị quyết 27 của Bộ Chính trị. Chính sách tiền lương là chính sách vô cùng quan trọng. Một chính sách tiền lương đúng đắn có tác dụng thúc đẩy kinh tế phát triển. Ngược lại một chính sách tiền lương bất hợp lý sẽ là rào cản đối với bước tiến xã hội.
4 lần cải cách, lương cán bộ công chức vẫn ở mức thấp trong khu vực
Phát biểu tại hội trường chiều 31/5, đại biểu Vũ Thị Lưu Mai, đoàn Hà Nội cho biết, trải qua 4 lần cải cách tiền lương, đến nay có một thực tế là mức lương cán bộ, công chức vẫn khá thấp.
“Vậy chúng ta đang ở đâu trên bản đồ thu nhập thế giới? Sẽ là khập khiễng nếu so sánh với các nước phát triển, song chỉ cần so với các nước trong khu vực thì cũng thấy một khoảng cách không nhỏ”, đại biểu Vũ Thị Lưu Mai nêu ý kiến.
“Một sinh viên mới ra trường, mức thu nhập là 3.480.000 đồng. Mức lương trung bình của một công chức là trên dưới 10 triệu đồng. Trong khi đó, nếu quy đổi ra tiền Việt, một công chức của Thái Lan thu nhập 56,7 triệu đồng, Malaysia là 29 triệu đồng và Campuchia là 17 triệu đồng”, nữ đại biểu dẫn chứng.
Xét về căn cứ chính trị Nghị quyết 27 của Bộ Chính trị đã đề ra lộ trình cải cách rất cụ thể. Tuy nhiên, đến nay chúng ta đã 3 năm lỡ hẹn. Trong 3 năm liên tiếp thì Chính phủ đã đề nghị lùi thời điểm thực hiện cải cách tiền lương. Nguyên nhân là tập trung nguồn lực cho đầu tư phát triển cho chương trình phục hồi kinh tế, đó là chủ trương đúng đắn.
Tuy nhiên, theo đại biểu đoàn Hà Nội, đến nay sau hơn 2 năm thực hiện, mặc dù Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính quyết liệt đôn đốc nhưng vẫn còn hơn 14.000 tỷ vốn chương trình phục hồi kinh tế chưa thể phân bổ, hơn 429.000 tỷ vốn kế hoạch và đầu tư công trung hạn chưa được giao.
“Như vậy, trong lúc chúng ta thực hiện chính sách thắt lưng buộc bụng để đầu tư phát triển thì một phần nguồn lực vẫn chưa được phát huy hiệu quả trong nền kinh tế. Đó là điều đáng tiếc! Một điều mà cử tri quan tâm tới đây. Nếu thực hiện cải cách tiền lương thì mức tăng sẽ là bao nhiêu”, đại biểu Vũ Thị Lưu Mai bày tỏ.
Cũng theo đại biểu, tại thời điểm hiện nay sẽ không có thông tin nào được coi là chính xác vì Chính phủ sẽ trình Quốc hội xem xét quyết định. Tuy nhiên, thực sự rất cần một sự thay đổi căn bản mang tính thực chất, không chỉ mang tính hình thức.
“Một số ý kiến đề xuất tăng ở mức 21-22%. Với mức này, một người đang hưởng lương 10 triệu đồng, cũng chỉ có thể tăng thêm 2,1 triệu đồng, trong khi đó Nghị quyết 27 của Bộ Chính trị đề ra mục tiêu rất rõ ràng, đó là tiền lương phải thực sự là nguồn thu nhập chủ yếu và chính sách tiền lương phải bảo đảm hội nhập quốc tế”, đại biểu Vũ Thị Lưu Mai nêu rõ.
Trả lương là đầu tư cho con người, đầu tư cho tương lai
Trong bối cảnh hội nhập thế giới, rào cản quốc gia không còn là vấn đề. Cuộc cạnh tranh để thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao đang diễn ra gay gắt, đặc biệt đối với các quốc gia đang đối mặt với già hóa dân số thì việc thu hút lao động nhập cư đang là chìa khóa cho tăng trưởng kinh tế.
“Nếu như không có một chính sách hợp lý, chúng ta hoàn toàn có thể thua ngay trên sân nhà trong cuộc thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao”, đại biểu đoàn Hà Nội nhấn mạnh.
Đại biểu Vũ Thị Lưu Mai kiến nghị, cần thực hiện nghiêm quy định tại Nghị quyết 27. Theo đó, hằng năm cần dành 50% tăng thu dự toán, 70% tăng thu ngân sách thực hiện ngân sách địa phương và 40% tăng thu ngân sách trung ương để dành cho cải cách tiền lương.
Ngoài ra, tuân thủ đúng trật tự ưu tiên trong phân bổ nguồn tăng thu. Theo đó, Khoản 2 Điều 59 của Luật Ngân sách quy định rất rõ đó là ưu tiên cho chính sách tiền lương trước khi xem xét đến các dự án đầu 4.
“Năm 2022, chúng ta tăng thu khá lớn. Ngân sách trung ương là 195.000 tỷ, ngân sách địa phương là 208.000 tỷ, số chuyển nguồn cải cách tiền lương là 269.000 tỷ. Trong nguồn lực này cần ưu tiên để có nguồn lực tương xứng cho chính sách cải cách tiền lương”, đại biểu Vũ Thị Lưu Mai đề xuất.
Đại biểu Vũ Thị Lưu Mai cũng đề nghị cần thực sự coi trả lương là một hình thức đầu tư, đầu tư cho con người, đầu tư cho tương lai.
“Chỉ khi chúng ta có mức đầu tư tương xứng thì mới mang lại hiệu quả thiết thực. Đất nước chúng ta không thiếu người tài, không thiếu những người tâm huyết muốn cống hiến ngay trên đất nước. Song thực sự cần một chính sách đủ mạnh tạo động lực, niềm tin cho người lao động”, nữ đại biểu khẳng định.
T.P