Các tàu bảo vệ bờ biển của Mỹ, Nhật Bản và Philippines đã tổ chức diễn tập nhiều cuộc tập trận bảo vệ công ước biển tại vùng biển gần Biển Đông – khu vực đang có tranh chấp mà Trung Quốc đơn phương tuyên bố chủ quyền.
Động thái này đánh dấu một nỗ lực của chính quyền Washington trong việc củng cố các liên minh ở châu Á, trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng căng thẳng giữa các nước có vùng biên giới biển giáp với Trung Quốc.
Đại diện lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines John Ybanez cho biết: “Tất cả những bài tập mà chúng tôi thực hiện sẽ giúp chúng tôi giúp đỡ lẫn nhau trong các tình huống có thể xảy ra trong tương lai”.
Lực lượng bảo vệ bờ biển Hoa Kỳ đã triển khai một trong những tàu tuần dương Stratton dài 127 mét trong cuộc tập trận kéo dài từ ngày 1/6 đến ngày 7/6 do Philippines đứng ra tổ chức.
Philippines là đồng minh hiệp ước lâu đời nhất của Mỹ ở châu Á. Lực lượng bảo vệ bờ biển Hoa Kỳ cho biết tàu tuần dương Stratton đã tiến hành các cuộc tập trận trong khu vực để chia sẻ kiến thức chuyên môn về tìm kiếm cứu nạn và phổ biến cách thực thi công ước biển.
Sĩ quan chỉ huy của Stratton, Đại úy Brian Krautler cho biết: “Chúng ta cần thực thi quy tắc biển với các đối tác kiên định của mình để đảm bảo một khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do và cởi mở”.
Chính quyền Tổng thống Joe Biden đang củng cố một vòng cung liên minh quân sự ở Ấn Độ-Thái Bình Dương để đối phó với Trung Quốc một cách hữu hiệu, bao gồm cả ở Biển Đông và trong bất kỳ cuộc đối đầu nào trong tương lai đối với Đài Loan – một hòn đảo độc lập có chủ quyền mà Bắc Kinh nhận là thuộc về Trung Quốc.
Biển Đông là nơi mà Trung Quốc, Philippines, Việt Nam, Malaysia, Đài Loan, Brunei đã và đang tranh chấp với nhau trong nhiều thập kỷ về vấn đề lãnh hải. Nhưng Hoa Kỳ cho rằng, tự do hàng hải và hàng không, cũng như việc giải quyết hòa bình các tranh chấp, là cực kỳ khó khăn vì có liên quan lớn đến lợi ích mỗi từng quốc gia.
Mặc dù Philippines cho biết các cuộc tập trận chung như vậy với lực lượng Hoa Kỳ không nhằm vào bất kỳ quốc gia nào, nhưng Trung Quốc đã cảnh báo rằng việc tăng cường sự hiện diện của Mỹ ở châu Á nhắm vào lợi ích của Bắc Kinh đang làm suy yếu sự ổn định khu vực.
Tuy nhiên, phía Trung Quốc đã không hề giải thích gì thêm về việc các tàu tuần tra Trung Quốc liên tục xâm nhập vào lãnh hải Nhật Bản từ tháng 4 đến nay, cũng như không hề nhận trách nhiệm khi một tàu tuần tra khác của Trung Quốc nhắm tia laser cấp độ quân sự vào tàu tuần tra Philippines làm mù mắt một số thành viên thủy thủ đoàn ở ngoài khơi tại một rạn san hô đang tranh chấp.