Có rất nhiều dự báo về thời điểm GDP của Trung Quốc vượt Mỹ trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới.
20 năm trước, kinh tế Trung Quốc chỉ bằng 14% so với nền kinh tế Mỹ (theo tỉ giá hối đoái thị trường). Nhưng các nhà kinh tế đã bắt đầu suy đoán về thời điểm GDP của Trung Quốc có thể vượt GDP của Mỹ để trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Trong bài báo xuất bản năm 2003, ngân hàng Goldman Sachs dự đoán năm GDP Trung Quốc vượt Mỹ là năm 2041.
Vào thời điểm xảy ra cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2007-2009, dự đoán đó đã bị nghi ngờ. Khoảng cách giữa Trung Quốc và Mỹ thu hẹp nhanh hơn nhiều so với dự kiến. Điều này là do sự chao đảo của kinh tế Mỹ, sự tăng trưởng bền bỉ của Trung Quốc và đồng nhân dân tệ tăng giá đều đặn. Năm 2010, GDP của Trung Quốc bằng 40% GDP của Mỹ.
Khi đó, Goldman Sachs chuyển ngày GDP Trung Quốc vượt Mỹ từ đầu những năm 2040 sang cuối những năm 2020.
The Economist thậm chí còn mạnh dạn hơn, tạo ra biểu đồ tương tác trong năm 2010 cho phép độc giả đưa ra dự đoán của riêng họ về thời điểm Trung Quốc sẽ vượt qua Mỹ, dựa trên các giả định của độc giả về tăng trưởng, lạm phát và tỉ giá hối đoái.
Các giả định mặc định của tờ báo khi đó cho rằng thời điểm kinh tế của Trung Quốc vươn lên lớn nhất thế giới có thể đến sớm nhất là năm 2019.
Tuy nhiên, chỉ 5 năm sau đó, xu hướng này trở nên không còn thích hợp, không phải vì tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc thấp mà vì tỉ giá hối đoái của nước này, được điều chỉnh theo lạm phát, đột ngột ngừng mạnh lên.
Trung Quốc phá giá đồng nhân dân tệ năm 2015, khiến các nhà đầu tư lo ngại đồng tiền này sẽ tiếp tục giảm giá. Ngày Trung Quốc vươn lên trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới đã bị điều chỉnh xa thêm.
Vào cuối năm 2015, năm của nhiều biến động, công ty EIU dự báo Trung Quốc sẽ không vượt qua Mỹ cho đến năm 2032, muộn hơn 8 năm so với dự báo 12 tháng trước đó.
Cũng theo The Economist, những trì hoãn về ngày định mệnh của kinh tế Trung Quốc đã dẫn tới một số nghi ngờ liệu ngày này có thực sự diễn ra hay không.
Tăng trưởng năng suất của Trung Quốc đã chậm lại và nhân khẩu học của nước này cũng đã thay đổi. Lực lượng lao động của Trung Quốc bị thu hẹp và sự suy giảm có thể tăng tốc trong những thập kỷ tới. Liên Hợp Quốc dự đoán dân số Trung Quốc trong độ tuổi 15-64 sẽ giảm hơn 100 triệu vào những năm 2030.
Theo hãng nghiên cứu Capital Economics, nếu GDP của Trung Quốc không vượt qua Mỹ vào giữa thập kỷ đó, thì nước này có thể không bao giờ vượt qua được.
Các tổ chức dự báo khác, bao gồm OECD, Viện Lowy và Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Kinh doanh, dự đoán GDP của Trung Quốc sẽ vượt qua GDP của Mỹ vào một thời điểm nào đó trong những năm 2030. Ví dụ, EIU hiện cho rằng thời điểm đó là năm 2039. Dự đoán này rất gần với thời điểm ban đầu mà Goldman Sachs nêu ra cách đây 20 năm.
Nền kinh tế Trung Quốc đã có những thăng trầm trong 2 thập kỷ qua. Kết quả là, những dự báo về số phận của nền kinh tế nước này lại trở lại như dự đoán ban đầu. Đôi khi tương lai dễ nhìn thấy hơn từ khoảng cách xa, The Economist nhận định.
T.P