Chủ nhiệm Ủy ban Công tác Đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc Vương Nghị cáo buộc Mỹ chia rẽ Đông Á, kêu gọi các nước láng giềng độc lập và tự lực.
Ngày 3/7, phát biểu tại một diễn đàn ba bên ở thành phố cảng Thanh Đảo, phía đông Trung Quốc, ông Vương Nghị – Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác ĐNTƯ Đảng Cộng sản Trung Quốc tuyên bố đã đến lúc Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc “tập hợp lại và khởi động lại” hợp tác.
Song, nhà ngoại giao Trung Quốc cảnh báo “một cường quốc bên ngoài khu vực” đã cố gắng gieo rắc bất hòa và căng thẳng giữa ba nước láng giềng.
“Vì những lý do địa chính trị, một cường quốc nào đó bên ngoài khu vực đã cố tình phóng đại sự khác biệt về ý thức hệ của chúng ta, tổ chức đủ loại bè phái nhằm mục đích loại trừ những người khác, cố gắng thay thế hợp tác bằng đối đầu và đoàn kết bằng chia rẽ”, ông Vương nói trong một cuộc phỏng vấn kín.
Phát ngôn của ông Vương Nghị được cho là ngầm ám chỉ Mỹ vì đã thổi bùng tâm lý chống Bắc Kinh ở Nhật Bản và Hàn Quốc. Ông cũng kêu gọi hai nước láng giềng nên “độc lập và tự lực”, tránh bị ảnh hưởng từ Washington.
Trong lời kêu gọi Tokyo và Seoul nối lại hợp tác với Bắc Kinh, ông Vương nhấn mạnh, cả Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc đều đã đạt được sự phát triển nhanh chóng và thực hiện thành công quá trình hiện đại hóa trong 10 năm qua. Bởi vậy, điều quan trọng lúc này là tập trung vào phát triển hòa bình và hiểu được những con đường riêng mà mỗi bên lựa chọn.
Diễn đàn thường niên do Ban thư ký hợp tác ba bên có trụ sở tại Seoul tổ chức nhằm thúc đẩy hòa bình và thịnh vượng chung giữa Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc.
Theo SCMP, Nhật Bản và Hàn Quốc đã có nhiều động thái “thân thiện” với Mỹ trong những tháng gần đây. Các nhà phân tích cho rằng, Washington đã tăng cường nỗ lực lôi kéo Tokyo và Seoul nhằm cạnh tranh với Bắc Kinh để giành ảnh hưởng ở Đông Á.
Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cũng cho biết họ sẽ củng cố mối quan hệ chặt chẽ hơn với Australia, Nhật Bản, New Zealand và Hàn Quốc dưới sự bảo trợ của Chương trình hợp tác có điều chỉnh riêng (Individually Tailored Partnership Program) – một cơ chế hợp tác cho phép các nước không phải là thành viên khối vẫn có thể hợp tác với liên minh an ninh xuyên Đại Tây Dương.
Ông Vương Nghị lưu ý rằng Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc đã đưa ra Tuyên bố chung đầu tiên về Thúc đẩy hợp tác ba bên vào năm 2003 nhằm thúc đẩy hợp tác ba bên và phát triển ở Đông Á, duy trì hòa bình và thịnh vượng trong khu vực và trên toàn cầu.
“Chúng tôi tôn trọng sự phát triển quan hệ của Nhật Bản và Hàn Quốc với các quốc gia khác trên thế giới, nhưng các mối quan hệ đó không thể được sử dụng cho mục đích kiềm chế sự phát triển của các nước láng giềng của họ”, ông Vương cho hay, đồng thời kêu gọi Tokyo và Seoul phải kiên định đường lối độc lập, tự chủ, đoàn kết, tự tiến bộ bởi “chỉ những quốc gia thống nhất và tự lực mới có thể phát triển mà không cần sự can thiệp từ bên ngoài và đạt được sự phát triển bền vững”.
Tuyên bố của Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác Đối ngoại Trung Quốc đối với Washington được đưa ra hai tuần sau chuyến thăm Bắc Kinh của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken. Trong chuyến thăm hai ngày của mình, ông Blinken đã gặp ông Vương, Bộ trưởng Ngoại giao Tần Cương và Chủ tịch Tập Cận Bình.
Tuy nhiên, sau khi kết thúc chuyến thăm Bắc Kinh, hôm 19/6, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nói các nhà lãnh đạo Trung Quốc không đồng ý với các yêu cầu của Mỹ về việc nối lại đối thoại quân sự để giảm nguy cơ hiểu lầm hoặc tính toán sai lầm. Giới phân tích quân sự Trung Quốc cho biết, hành động này là vì Bắc Kinh không hài lòng với việc Washington không ngừng vi phạm “lợi ích cốt lõi” của họ trong các vấn đề như Đài Loan.