Sự cố mới đây nhất giữa tàu tuần tra Philippines và tàu hải cảnh Trung Quốc đã khiến chính quyền Manila lên án gay gắt.
Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines (PCG) đã cáo buộc Trung Quốc về các thao tác nguy hiểm có thể gây ra va chạm trong một nhiệm vụ tiếp tế của lực lượng Philippines ở Biển Đông, đây là vụ việc thứ hai xảy ra trong năm nay.
Vụ việc xảy ra vào ngày 30/6 gần bãi Cỏ Mây (thuộc chủ quyền Việt Nam) ở vùng biển tây Philippines trên Biển Đông.
Trao đổi với báo giới, Thiếu tướng Jay Tarriela, người phát ngôn Lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines cho biết, họ đã triển khai hai tàu tuần tra BRP Malabrigo và BRP Pascua để thực hiện nhiệm vụ tiếp tế cho lực lượng vũ trang Philippines trong khu vực này.
“Khi hai tàu tuần tra cách bãi cạn Ayungin 10,59 hải lý, họ nhìn thấy hai tàu Trung Quốc và hai tàu này đã áp sát tàu tuần tra của chúng tôi trong khoảng cách xấp xỉ 100 mét”, ông ám chỉ các tàu cảnh sát biển Trung Quốc mang số hiệu 5201 và 4203.
Để ngăn chặn một vụ va chạm nguy hiểm, hai tàu của Philippines đã giảm tốc độ, nhưng tàu cảnh sát biển Trung Quốc đã gửi tín hiệu vô tuyến thách thức. “Đáp lại, chúng tôi cũng đối đầu với sự hiện diện của họ”, ông nói.
Thiếu tướng Jay Tarriela cho biết, “Trung Quốc không được phép ở trong vùng đặc quyền kinh tế của chúng tôi, họ đang thực hiện các hoạt động nguy hiểm và vi phạm Công ước năm 1972 về Quy định quốc tế ngăn ngừa va chạm trên biển”.
Đây là vụ thứ hai trong năm nay, sau một sự cố xảy ra vào tháng 2, khi tàu cảnh sát biển Trung Quốc chiếu tia laser vào một trong các tàu tuần tra của Philippines, khiến thủy thủ đoàn bị mù tạm thời.
Phản ứng về vụ việc, Raymond Powell, Trưởng dự án tại trung tâm đổi mới an ninh quốc gia Gordion Knot và là cựu quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ, cho biết trên tài khoản Twitter, các tàu hải cảnh Trung Quốc đang “ở vị trí ngăn chặn” các tàu của lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines hộ tống các thuyền tiếp tế nhỏ.
“Trung Quốc đáp trả bằng một hạm đội gồm hai tàu bảo vệ bờ biển và bảy tàu dân quân, cùng với một tàu hải quân hoặc tàu bảo vệ bờ biển khác”, ông Powell nói.
Thượng nghị sĩ đối lập Risa Hontiveros mô tả hành động gây hấn mới nhất của Trung Quốc là liều lĩnh và vô trách nhiệm, không tôn trọng luật pháp quốc tế và yêu cầu Tổng thống Ferdinand Marcos Jr nêu vấn đề này lên Đại hội đồng Liên hợp quốc.
“Tôi hy vọng rằng Thượng viện có thể giải quyết yêu cầu của tôi về vấn đề này ngay sau khi phiên họp kết thúc, vì chúng tôi cần sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế rộng lớn hơn để ngăn chặn hành vi gây hấn không kiềm chế của Trung Quốc”, Hontiveros nói.
Một nhà lập pháp khác, Thượng nghị sĩ Jinggoy Ejercito Estrada, cho biết ông “quan ngại sâu sắc” về vụ việc được báo cáo. “Điều này vi phạm chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của chúng tôi, cũng như gây nguy hiểm cho sự an toàn và an ninh của các lực lượng hàng hải của Philippines”, Estrada nói.