Biện pháp trừng phạt của phương Tây dường như bị vô hiệu hoá khi Trung Quốc chiếm lĩnh thị trường ôtô Nga.
Tháng 11 năm ngoái, khi một công ty nhà nước hồi sinh hãng xe ôtô từ thời Liên Xô – Moskvich, thị trưởng Mátxcơva tuyên bố, đây là sự kiện lịch sử chứng minh sức sống của ngành công nghiệp ôtô Nga trước các biện pháp trừng phạt của phương Tây.
Tuy nhiên, sự tái sinh của Moskvich cũng thể hiện rằng, Trung Quốc ngày càng mở rộng ảnh hưởng trong những lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế Nga.
Những chiếc xe lăn bánh từ Nhà máy ôtô Mátxcơva Moskvich ở phía nam thủ đô nước Nga không giống với những mẫu Moskvich thời Liên Xô. Moskvich đã trở thành những chiếc SUV bốn cửa kiểu dáng hiện đại với các bộ phận động cơ và nội thất từ JAC Motors của Trung Quốc.
Hai nguồn tin giấu tên tiết lộ với Reuters rằng, mẫu Moskvich 3 vừa ra mắt thực chất chính là JAC Sehol X4 được lắp ráp tại Mátxcơva bằng cách sử dụng các linh kiện và bản thiết kế từ đối tác Trung Quốc.
Moskvich cho biết, trong một tuyên bố vào tháng trước rằng các mẫu 3 và 3e của họ được chế tạo ở một nhà máy nước ngoài, trước khi được xuất khẩu và hoàn thiện tại Nga. Moskvich tiết lộ họ làm việc với một “đối tác nước ngoài” nhưng lại không xác nhận mối quan hệ với JAC.
Các nhà sản xuất ôtô Trung Quốc đang thống trị thị trường Nga sau sự ra đi của các đối thủ phương Tây. Tại Nga, ôtô nhập khẩu của Trung Quốc hiện chiếm 49%, đạt khoảng 40.000 chiếc vào tháng 6, tăng 42% so với cùng kỳ năm 2021.
Theo thống kê của Hải quan Trung Quốc, xuất khẩu ôtô chở khách của các nhà sản xuất ôtô Trung Quốc sang Nga từ tháng 1 đến tháng 5.2023 đã tăng 5,2 lần so với cùng kỳ năm ngoái, chạm mốc 3,6 tỉ USD.
Ngoài những con số này, các công ty Trung Quốc cũng đang tăng doanh số bán hàng của họ ở Nga với việc lắp ráp xe tại các nhà máy bỏ trống. Sáu nhà máy ở Nga trước đây thuộc sở hữu của các nhà sản xuất châu Âu, Nhật Bản và Mỹ hiện sản xuất các mẫu xe Trung Quốc.
Vladimir Bespalov, một chuyên gia về lĩnh vực ôtô cho hay, sự hiện diện ngày càng tăng của các nhà sản xuất ôtô Trung Quốc có lợi cho Nga, cho phép nước này khởi động lại các nhà máy và tạo việc làm cho công nhân. Tổng thống Vladimir Putin cho biết, năm 2020, ngành công nghiệp ôtô sử dụng khoảng 300.000 lao động.
Khi các công ty phương Tây rút khỏi Nga vào năm ngoái, Mátxcơva đã kiểm soát và tiếp quản tài sản nước ngoài để đảm bảo hoạt động sản xuất trong ngành công nghiệp ôtô.
Ngân hàng Trung ương Nga là một trong số ít các cơ quan nhà nước thừa nhận ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc.
Ngân hàng Trung ương Nga lưu ý trong một báo cáo vào giữa tháng 7 rằng, một số nhà máy ở miền trung và tây bắc nước Nga không hoạt động vào năm ngoái hiện đang sản xuất ôtô dựa trên các mẫu xe Trung Quốc dưới nhãn hiệu riêng của họ.
“Nếu trước đây, ôtô từ Nhật Bản và châu Âu chiếm ưu thế, thì hiện nay hơn 70% xe nhập khẩu là từ Trung Quốc”, báo cáo cho biết.
Nền sản xuất nội địa của Nga ngày càng phụ thuộc vào việc nhập khẩu các bộ dụng cụ lắp ráp từ Trung Quốc, lợi nhuận cũng vì vậy mà phụ thuộc vào tỉ giá hối đoái của đồng nhân dân tệ.
“Việc đầu tiên các nhà sản xuất cần làm vào mỗi buổi sáng là nhìn tỉ giá nhân dân tệ, bởi tỉ suất lợi nhuận và giá cả phụ thuộc vào điều này”, một nguồn tin giấu tên nói với Reuters.
T.P