Chính phủ Ý đã bắt đầu công khai chuẩn bị dư luận cho việc rút khỏi sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) của Trung Quốc.
Bộ trưởng Quốc phòng Ý Guido Crosetto đánh giá quyết định của cựu Thủ tướng Ý Giuseppe Conte hồi năm 2019 (lúc ông còn đương chức) đưa Ý trở thành thành viên G7 đầu tiên ở châu Âu tham gia sáng kiến trên là “ngẫu hứng” và “tai hại”. Thủ tướng đương nhiệm của Ý, bà Giorgia Meloni trong lần gặp Tổng thống Mỹ Joe Biden mới đây cho biết chính phủ Ý đang xem xét việc ngừng tham gia BRI. Hồi còn vận động tranh cử, bà Meloni cam kết nếu đắc cử thì chính phủ Ý do mình lãnh đạo sẽ không tiếp tục tham gia BRI.
Ý lúc trước đã tạo tiền lệ ở châu Âu khi quyết định tham gia BRI và bây giờ đang chuẩn bị bỏ tiền lệ ấy để tạo tiền lệ khác. Sau khi cánh của bà Meloni đắc cử và lên cầm quyền thì việc Ý rút khỏi BRI chỉ còn là vấn đề thời gian bởi bà Meloni không thể thất hứa. Hơn nữa, chính phủ của bà Meloni ở Ý không có sự lựa chọn nào khác ngoài việc phải ngừng tham gia BRI vì hiện tại khác biệt cơ bản so với thời điểm năm 2019 về bối cảnh tình hình thế giới nói chung và về diễn biến quan hệ giữa phương Tây, EU và Ý với Trung Quốc nói riêng. EU và Ý không chủ trương “thoát Trung” nhưng đã bắt đầu nhìn nhận Trung Quốc còn là đối thủ cạnh tranh, và vì thế tham gia BRI đã trở nên lợi bất cập hại đối với Ý.
Nhưng phản tiền lệ lại khó khăn hơn tạo tiền lệ. Ý còn cần thời gian và khôn khéo ngoại giao để vừa thực hiện được việc rút lui lại vừa không để cho quan hệ hợp tác với Trung Quốc bị tổn hại.
T.P