Trong khuôn khổ chuỗi Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 43 tại Indonesia hôm 6/9, Thủ tướng Nhật Bản Kishida Fumio đã lần lượt tham dự Diễn đàn ASEAN-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (AIPF), Hội nghị cấp cao Nhật Bản-ASEAN lần thứ 26, Hội nghị cấp cao ASEAN+3 (Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc) lần thứ 26.
Mở đầu, tại diễn đàn ASEAN-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, Thủ tướng Nhật Bản Kishiđa đã có bài phát biểu với tư cách là khách mời, trong đó công bố “Sáng kiến kết nối toàn diện ASEAN Nhật Bản” nhằm tăng cường hơn nữa kết nối khu vực trong cả hợp tác “cứng” và hợp tác “mềm”.
Theo sáng kiến này, Nhật Bản sẽ thúc đẩy hợp tác trong nhiều lĩnh vực không chỉ phát triển cơ sở hạ tầng giao thông mà còn cả kết nối kỹ thuật số, hợp tác hàng hải, khả năng phục hồi chuỗi cung ứng, kết nối điện lực, kết nối con người và tri thức, đồng thời sẽ cung cấp các dự án nâng cao năng lực cho 5.000 cá nhân trên toàn thế giới trong ba năm tới.
Tại Hội nghị cấp cao ASEAN – Nhật Bản lần thứ 26, 2 bên thông qua Tuyên bố chung thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện ASEAN-Nhật Bản, đánh dấu mốc phát triển mới nhân kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ. Thủ tướng Kishida khẳng định nước này ủng hộ mạnh mẽ sự thống nhất ASEAN và việc lồng ghép Tầm nhìn ASEAN về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (AOIP), đồng thời cam kết Tokyo sẽ luôn hợp tác với ASEAN, hỗ trợ phát triển bền vững, thịnh vượng trong khu vực và công bố khoản đóng góp mới trị giá 100 triệu USD cho Quỹ hội nhập Nhật Bản-ASEAN.
Ngoài ra, Nhật Bản sẽ hỗ trợ quá trình chuyển đổi năng lượng theo sáng kiến Cộng đồng châu Á không phát thải (AZEC) và giải quyết các vấn đề về biến đổi khí hậu và môi trường thông qua Chương trình Chiến lược về khí hậu và môi trường ASEAN (SPACE). Nhật Bản cũng sẽ thúc đẩy nhiều sáng kiến khác nhau như thành lập Trung tâm đổi mới kỹ thuật số và kinh tế bền vững trong khu vực, hỗ trợ thành lập và sớm vận hành Trung tâm ASEAN về các trường hợp khẩn cấp về sức khoẻ cộng đồng và bệnh mới nổi (ACPHEED); hợp tác toàn diện trong các lĩnh vực pháp lý và tư pháp nhằm thúc đẩy nhà nước pháp quyền; hợp tác quản lý thiên tai, an ninh lương thực và năng lượng và xây dựng cơ sở hạ tầng 5G.
Thủ tướng Kishida cũng nhấn mạnh đến công tác chuẩn bị cho Hội nghị cấp cao Nhật Bản-ASEAN kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ vào tháng 12 tới tại Tokyo, khẳng định đây là dịp cho thế giới thấy Nhật Bản và ASEAN là những đối tác đáng tin cậy, sẽ dẫn đầu một kỷ nguyên mới và cùng nhau tạo ra một tương lai bền vững và thịnh vượng cho khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương và hơn thế nữa.
Tại Hội nghị cấp cao ASEAN+3 gồm Nhật Bản, Trung Quốc và Hàn Quốc, Thủ tướng Kishida đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì và củng cố trật tự quốc tế tự do và cởi mở dựa trên pháp quyền để khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tiếp tục là “Trung tâm tăng trưởng”. Nhật Bản sẽ tiếp tục thúc đẩy hợp tác cụ thể trong 4 lĩnh vực ưu tiên bao gồm hợp tác hàng hải, kết nối, phát triển bền vững, kinh tế tài chính.
Nhân dịp này, Thủ tướng Kishida cũng đã giải thích rằng việc xả nước đã qua xử lý từ nhà máy điện hạt nhân Fukushima ra biển được tiến hành phù hợp với các tiêu chuẩn và thông lệ quốc tế, đồng thời Báo cáo toàn diện của Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) nêu rõ tác động của bức xạ đối với con người và môi trường là không đáng kể. Ông cũng tuyên bố rằng Nhật Bản sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với IAEA và đưa ra lời giải thích cho cộng đồng quốc tế dựa trên bằng chứng khoa học một cách thiện chí và minh bạch.
T.P