Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen ngày 13/9 đã công bố một cuộc điều tra chống trợ cấp đối với ô tô điện giá rẻ đến từ Trung Quốc.
“Lĩnh vực xe điện là một ngành công nghiệp quan trọng cho nền kinh tế xanh, có tiềm năng to lớn đối với châu Âu. Tuy nhiên, thị trường toàn cầu hiện tràn ngập ô tô điện giá rẻ của Trung Quốc. Và giá của chúng được giữ ở mức thấp nhờ các khoản trợ cấp khổng lồ của nhà nước”, bà Leyen phát biểu trước các nhà lập pháp của Liên minh châu Âu (EU) tại Nghị viện châu Âu ở Strasbourg (Pháp) ngày 13/9.
“Điều này đang bóp méo thị trường của chúng tôi. Vì vậy, hôm nay tôi xin được thông báo rằng EC đang tiến hành một cuộc điều tra chống trợ cấp đối với xe điện đến từ Trung Quốc”, Chủ tịch EC nhấn mạnh.
Bà Leyen nêu rõ: “Thông thường, các công ty của chúng tôi thường bị hạ gục bởi các đối thủ cạnh tranh được hưởng lợi từ các khoản trợ cấp khổng lồ của nhà nước. Châu Âu sẵn sàng cạnh tranh nhưng không tham gia một cuộc chạy đua xuống đáy. Chúng tôi phải tự bảo vệ mình trước những hành vi không công bằng”.
Trong bài phát biểu của mình, bà Leyen đã so sánh những gì đã xảy ra trong quá khứ với ngành năng lượng mặt trời châu Âu và những gì có thể xảy ra trong tương lai với ngành ô tô châu Âu, cả hai đều phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các đối tác Trung Quốc.
“Chúng tôi không quên các hoạt động thương mại không công bằng của Trung Quốc đã ảnh hưởng đến ngành năng lượng mặt trời của chúng tôi như thế nào. Nhiều doanh nghiệp trẻ đã bị các đối thủ cạnh tranh được trợ giá của Trung Quốc hất ra ngoài. Các công ty tiên phong đã phải nộp đơn xin phá sản. Những tài năng đầy hứa hẹn đã đi tìm vận may ở nước ngoài.
Đây là lý do tại sao sự công bằng trong nền kinh tế toàn cầu lại rất quan trọng, bởi vì nó ảnh hưởng đến cuộc sống và sinh kế”, nhà lãnh đạo EC nhấn mạnh thêm.
Ngay sau bài phát biểu của Chủ tịch EC, ông Manfred Weber, chủ tịch Đảng Nhân dân châu Âu (EPP) cho biết: “Chúng tôi muốn một Thỏa thuận Xanh của Châu Âu chứ không phải của Trung Quốc. Chúng tôi không muốn thấy xe điện của Trung Quốc được hưởng lợi từ cách tiếp cận khí hậu đầy tham vọng của chúng tôi”.
Cổ phiếu ô tô ở châu Âu đã tăng 1,2% vào sáng 13/9 sau thông báo này, đi ngược lại với xu thế giảm giá chung ở hầu hết các lĩnh vực khác.
Thông báo bất ngờ này đánh dấu sự leo thang đáng kể trong quan hệ EU-Trung Quốc và thể hiện một chiến thắng dành cho Pháp, quốc gia đã thúc đẩy cuộc điều tra được tiến hành.
Ô tô Trung Quốc “tấn công” thị trường châu Âu
Các nhà nghiên cứu của Jato Dynamics cho hay thành công của Trung Quốc trong việc thúc đẩy việc sử dụng xe điện rộng rãi chủ yếu là nhờ vào việc cung cấp các sản phẩm với giá cả phải chăng cho các đối tượng khách hàng khác nhau.
Theo Jato Dynamics, ô tô Trung Quốc rẻ hơn khoảng 30% so với các sản phẩm cùng chất lượng ở châu Âu và Mỹ.
Giá trung bình của một chiếc xe điện ở Trung Quốc là 31.829 euro (34.096 USD) trong nửa đầu năm 2022. Trong khi ở châu Âu là 55.821 euro (59.797 USD) và ở Mỹ là 63.864 euro (68.429 USD), công ty cho biết trong một báo cáo năm ngoái .
Theo một bài đăng trên trang web của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, nước này đã vượt qua Nhật Bản để trở thành nước xuất khẩu ô tô lớn nhất thế giới trong quý đầu năm nay, nhờ nhu cầu mạnh mẽ từ Nga và nhu cầu xe điện ngày càng tăng trên toàn cầu .
Hiệp hội này cũng cho biết Bắc Kinh vẫn giữ vị trí dẫn đầu trong quý II khi các công ty Trung Quốc xuất khẩu 1,07 triệu xe, tăng 68% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tại châu Âu, điểm đến hàng đầu cho xuất khẩu ô tô của Trung Quốc, doanh số bán xe điện của Trung Quốc đang bùng nổ.
Theo dữ liệu từ Hiệp hội xe chở khách Trung Quốc, các công ty Trung Quốc đã xuất khẩu gần 350.000 xe điện sang 9 nước châu Âu trong nửa đầu năm nay, nhiều hơn lượng xuất khẩu của cả năm 2022. Và trong 5 năm qua, lượng ô tô nhập khẩu từ Trung Quốc của EU đã tăng gấp 4 lần.
Theo ước tính gần đây của UBS, đến năm 2030, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc có thể chứng kiến thị phần của họ trên thị trường toàn cầu tăng gấp đôi từ 17% lên 33%, trong đó các công ty châu Âu bị mất thị phần lớn nhất.
Các chuyên gia cho biết một số nhà sản xuất xe điện Trung Quốc đang nổi lên như “những nhà vô địch toàn cầu mới”.
Các nhà sản xuất Trung Quốc phải trả thuế nhập khẩu 10% để xuất khẩu xe sang EU, thấp hơn nhiều so với mức 27,5% mà Mỹ yêu cầu.
Bên cạnh mức thuế thấp, điều khiến châu Âu trở nên hấp dẫn các công ty Trung Quốc là lộ trình cấm bán ô tô động cơ đốt trong mới vào năm 2035.
Theo báo cáo được Deloitte công bố cuối năm ngoái, hầu hết các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đều có kế hoạch tập trung vào các thị trường lớn ở châu Âu, như Đức và Pháp, trong vòng 3 đến 5 năm tới. 75% các công ty được Deloitte khảo sát cũng có ý định thâm nhập thị trường Bắc Mỹ. Và 88% dự định xuất khẩu chủ yếu là xe điện.
BYD, nhà sản xuất xe điện lớn nhất Trung Quốc, đặt mục tiêu tăng gấp đôi số lượng đối tác đại lý ở châu Âu lên 200 trong năm nay, phát ngôn viên của BYD Li Yunfei nói với các phóng viên ở Munich hồi đầu tuần qua.
T.P