Lý giải về việc gói 120.000 tỉ đồng cho vay nhà ở xã hội với người thu nhập thấp, công nhân có tỉ lệ giải ngân thấp, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho rằng, do nguồn cung về nhà thuộc đối tượng vay – lao động thu nhập thấp, hạn chế.
Tại sao gói 120.000 tỉ giải ngân chậm?
Sáng 6.11, Quốc hội mở đầu phiên chất vấn và trả lời chất vấn của các thành viên Chính phủ, trưởng ngành về giám sát chuyên đề với các lĩnh vực kế hoạch và đầu tư, tài chính, ngân hàng.
Phát biểu chất vấn, bà Trần Thị Thanh Hương – Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh An Giang cho biết, việc hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội là một chủ trương rất nhân văn của Đảng và Nhà nước được cử tri và đông đảo người dân phấn khởi và kỳ vọng. Nhưng đến nay tỷ lệ giải ngân đạt rất thấp, chỉ khoảng 100 tỉ đồng.
Đại biểu đề nghị, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết khó khăn, vướng mắc và giải pháp để góp phần đẩy nhanh tiến độ giải ngân gói tín dụng phát triển nhà ở xã hội trong thời gian tới?
Trả lời, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho hay, gói 120.000 tỉ đồng cho vay nhà ở xã hội với người thu nhập thấp, công nhân với mục tiêu có 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội tới 2030.
Nguồn tiền cho gói tín dụng này đến từ nguồn huy động tín dụng trong dân, với lãi suất ưu đãi từ nguồn tài chính của các ngân hàng tham gia.
Bà cho biết, khi chính sách này được ban hành, Ngân hàng Nhà nước đã hướng dẫn các ngân hàng thương mại và đề nghị UBND các tỉnh quan tâm, công bố dự án thuộc chương trình cho vay.
Các ngân hàng cũng đưa ra quy trình nội bộ để triển khai gói tín dụng này. Hiện có 18/63 UBND gửi văn bản công bố dự án tham gia chương trình, 53 dự án với nhu cầu vay 27.000 tỉ đồng. Các ngân hàng đã giải ngân được 105 tỉ đồng cho 3 dự án tại 3 địa phương, tới cuối tháng 10.
Nêu nguyên nhân khiến gói này hạn chế, bà Nguyễn Thị Hồng cho rằng, trước tiên do nguồn cung về nhà thuộc đối tượng vay – lao động thu nhập thấp, hạn chế. Nhu cầu nhà ở lớn, nhưng nhu cầu vay để mua nhà thì họ cần cân nhắc kỹ.
Bên cạnh đó, điều kiện được hưởng chính sách nhà ở xã hội còn bất cập, như quy định về thu nhập không chịu thuế thu nhập cá nhân, chưa có nhà ở…
Theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, gói vay này thực hiện 10 năm, trong khi cho vay bất động sản thường kéo dài và giải ngân theo thời gian, nên đạt thấp. Bà cho biết, Ngân hàng Nhà nước đã kiến nghị, mong UBND tỉnh sớm công bố các dự án thuộc chương trình để các ngân hàng triển khai; và phối hợp với các bộ, ngành đẩy nhanh thực hiện.
Tăng cường bảo mật thông tin khi thanh toán không dùng tiền mặt
Đại biểu Quốc hội Trần Thị Thanh Hương cũng đặt câu hỏi về giải pháp để thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt ở Việt Nam.
Trả lời chất vấn đề thanh toán không dùng tiền mặt, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước thực hiện nhiều giải pháp như rà soát hành lang pháp lý, tạo thuận lợi cho việc thanh toán không dùng tiền mặt. Đến nay, nhiều hoạt động được thực hiện qua các kênh số, ứng dụng công nghệ, bảo đảm an toàn hoạt động thanh toán.
Các chỉ số thanh toán không dùng tiền mặt trong 9 tháng qua tăng trưởng cao, như tỉ lệ giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt tăng 49% về số lượng, giao dịch qua internet tăng 60,3%, qua kênh điện thoại di động tăng 60,8%, qua QR code tăng 105%…
Giao dịch qua ATM giảm cho thấy xu hướng thanh toán không dùng tiền mặt tăng. Tháng 9.2023 thanh toán tiền mặt trên tổng thanh toán giảm 9,17% so với mức 11,73% so với 2020 cho thấy kết quả đáng kể.
Về khó khăn, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết, như thói quen, tâm lí sử dụng tiền mặt, tâm lý e ngại khi tiếp cận công nghệ mới trong thanh toán, xu hướng tội phạm công nghệ cao khiến người dân e ngại.
“Thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục rà soát các văn bản và phối hợp các cơ quan để hoàn thiện hành lang pháp lý và có các biện pháp phòng ngừa để bảo mật thông tin, bảo đảm an ninh, an toàn cho khách hàng, tăng cường thông tin truyền thông”, bà Nguyễn Thị Hồng nói.
T.P