Apple đang phải đối mặt với những thách thức mới ở Trung Quốc, một trong những thị trường quan trọng nhất của hãng.
Trung Quốc từng được coi là động lực tăng trưởng chính của công ty, nhưng năm ngoái, tâm lý thận trọng của người tiêu dùng kết hợp với sự cạnh tranh gay gắt, đặc biệt là từ Huawei đang hồi sinh, đã đặt ra thách thức cho gã khổng lồ iPhone. Vào năm 2024, mọi chuyện có thể không khá hơn chút nào.
Will Wong – Giám đốc nghiên cứu cấp cao của IDC – chia sẻ với CNBC: “Hai yếu tố chính đã kìm hãm Apple trong quý 4 năm 2023 là tâm lý chi tiêu thận trọng và hợp lý hơn cũng như thách thức từ Huawei đã tạo ra nhiều tiếng vang trên thị trường hơn so với dòng iPhone 15 mới”.
Ông Wong nói thêm: “Chúng tôi không kỳ vọng tốc độ tăng trưởng doanh số bán iPhone sẽ trở lại mức tích cực vào năm 2024 tại Trung Quốc, trong đó Huawei dự kiến sẽ vẫn là đối thủ cạnh tranh chính trong khi các công nghệ tiên tiến hơn như AI và màn hình gập sẽ thu hút nhiều sự chú ý hơn từ người tiêu dùng”.
Vậy Apple phải đối mặt với những thách thức gì ở nền kinh tế lớn thứ hai thế giới?
Huawei trở lại
Năm ngoái, Huawei đã ra mắt điện thoại thông minh có tên Mate 60, có kết nối 5G .
Đây là một bất ngờ lớn đối với thế giới. Lý do là vào năm 2019 và 2020, chính phủ Mỹ đã áp dụng nhiều biện pháp trừng phạt đối với Huawei, khiến hãng này bị cắt đứt cung cấp chip và công nghệ cần thiết cho 5G – mạng di động thế hệ tiếp theo hứa hẹn tốc độ tải xuống cực nhanh.
Các biện pháp trừng phạt cũng hạn chế quyền truy cập của Huawei vào phần mềm Google, đã làm tê liệt hoạt động kinh doanh thiết bị cầm tay của gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc .
Huawei, hãng từng là nhà sản xuất điện thoại thông minh lớn nhất thế giới , thực sự là thách thức lớn duy nhất đối với Apple tại thị trường cao cấp Trung Quốc. Một khi điện thoại của Huawei mất đi khả năng cạnh tranh do thiếu 5G và không có chất bán dẫn tiên tiến, khách hàng đổ xô sang iPhone.
Giờ đây với Mate 60, Huawei đang nhìn thấy những dấu hiệu ban đầu của sự hồi sinh.
Neil Shah, đối tác tại Counterpoint Research, nói với CNBC: “Sự hồi sinh của Huawei trên thị trường cao cấp đang thu hút lại những người đã từng rời bỏ Huawei để chuyển sang Apple vì Huawei không thể phát hành điện thoại thông minh 5G trong ba năm qua”.
Vào quý 4 năm 2023, Huawei trở lại danh sách 5 nhà sản xuất điện thoại thông minh hàng đầu tại Trung Quốc .
Cạnh tranh ở phân khúc cao cấp
Không chỉ Huawei đang thách thức Apple. Các thương hiệu nội địa khác từ Xiaomi đến Oppo cũng đang dần lấn sân sang phân khúc điện thoại cao cấp nhưng với mức giá rẻ hơn .
Ông Neil Shah cho biết: “Những thiết bị cao cấp này không chỉ có giá cạnh tranh, chủ yếu bắt đầu từ 3.999 nhân dân tệ (563 USD) mà còn có các tính năng tương tự như những tính năng có trên điện thoại thông minh cao cấp”. “Sự cạnh tranh ngày càng gia tăng này gây áp lực lên cả các mẫu iPhone cũ hơn của Apple và các mẫu cơ bản của dòng sản phẩm mới của hãng”.
Người tiêu dùng thận trọng
Năm ngoái, nền kinh tế Trung Quốc phải đối mặt với nhiều thách thức, từ sự sụp đổ trong lĩnh vực bất động sản đến nhu cầu tiêu dùng yếu. Những thách thức này có thể tiếp tục kéo dài đến năm 2024 và ảnh hưởng đến niềm tin của người tiêu dùng.
Nếu sức tiêu thụ của Trung Quốc vẫn còn yếu, những mẫu điện thoại cao cấp giá rẻ hơn có thể sẽ hấp dẫn.
“Tôi nghĩ những gì bạn đang thấy ở Trung Quốc là người tiêu dùng tính đến hiệu quả về mặt kinh tế. Họ cho rằng mình không cần phải trả tiền cho chiếc điện thoại này khi có thể mua phiên bản rẻ hơn của nó”, Josh Koren, người sáng lập tại Musketeer Capital Partners, chia sẻ với phóng viên CNBC.
iPhone không còn là thiết bị sang chảnh
Từ lâu, Apple được coi là thương hiệu xa xỉ tại Trung Quốc, có sức hấp dẫn cao đối với khán giả trẻ. Điều đó có thể đang thay đổi.
Ông Josh Koren nhận định: “Tôi nghĩ rằng thương hiệu Apple không còn ánh hào quang nữa – nó không còn danh tiếng đối với Thế hệ Z nữa”.
Trong khi nhiều đối thủ của Apple, từ Samsung cho đến Honor đã ra mắt điện thoại thông minh có thể gập lại, Apple vẫn chưa ra mắt iPhone gập.
Táo khuyết thường không phải là công ty tiên phong ra mắt sản phẩm cách tân. Apple thường chờ xem liệu một sản phẩm kiểu mới có phát triển được hay không. Các nhà sản xuất điện thoại thông minh cũng đang tích hợp trí tuệ nhân tạo trên thiết bị của họ, điều mà Apple chưa làm được.
Điều này khiến nhiều người đặt câu hỏi về sự đổi mới của Apple trong lĩnh vực điện thoại thông minh. Ông Koren cho rằng đây có thể là một lý do khiến thương hiệu Apple đang gặp khó khăn.
Koren nói: “Tôi nghĩ rằng cho đến khi Apple có thể đổi mới đến mức họ có thể mang lại danh tiếng rằng việc sở hữu iPhone là điều bắt buộc phải có thì họ mới tìm lại được thị phần ở Trung Quốc”.
Địa chính trị
Giống như nhiều công ty công nghệ nước ngoài đang hoạt động tại Trung Quốc, bóng ma địa chính trị luôn rình rập.
Bloomberg dẫn lời những người quen thuộc với vấn đề này cho biết vào năm ngoái Trung Quốc đã cấm nhân viên tại các cơ quan chính phủ và các công ty được nhà nước hậu thuẫn ngừng mang iPhone và các thiết bị nước ngoài khác đi làm.
Trên đây là 5 yếu tố mà các nhà phân tích cho rằng ảnh hưởng đến doanh thu iPhone tại Trung Quốc. Mặc dù Apple có thể thành công với những thiết bị đắt đỏ như kính Vision Pro khi hôm qua rất nhiều người đã tập trung tại các Apple Store ở Mỹ để mua sản phẩm có giá tới 3.500 USD (85 triệu đồng), nhưng với sự đổi mới chậm chạp của iPhone – điện thoại Apple không còn là sự lựa chọn số 1 của người tiêu dùng Trung Quốc.
T.P