Trong khi các nhà sản xuất ô tô lớn khác tuyên bố mạnh mẽ về việc họ sẽ chuyển sang hoàn toàn sử dụng điện, Toyota từ chối tham gia, họ sẽ tiếp tục cung cấp một loạt các động cơ mới và để người tiêu dùng tự quyết định.
Toyota đã nghi ngờ về khả năng phổ biến của xe điện. Vào tháng 10 năm 2022, CEO Akio Toyoda nói rằng các phương tiện điện “sẽ mất thời gian lâu hơn so với những gì truyền thông muốn chúng ta tin”.
“Đó là chiến lược của chúng tôi và chúng tôi sẽ tuân theo nó”, ông Toyoda khẳng định. Toyota sẽ tập trung vào các loại hybrid, mà nhà sản xuất ô tô này đã tiên phong với việc ra mắt Prius tại Nhật Bản vào năm 1997, và ba năm sau là ở Mỹ. Kể từ đó, ông lớn ngành công nghiệp này đã không ngừng mở rộng các sản phẩm hybrid của mình.
Tuy nhiên, quan điểm của Toyota không thực sự tốt vào thời điểm đó – khi không được đón nhận tốt.
“Toyota không phản ứng đúng đắn với lời kêu gọi từ thị trường để dẫn đầu trong các phương tiện điện”, Satoru Aoyama, giám đốc cấp cao tại Fitch Ratings, nói với Financial Times, cảnh báo rằng nhà sản xuất ô tô có thể “mất lòng tin của nhà đầu tư”.
Các nhà bảo vệ môi trường cũng không hài lòng. “Sự thật là: một chiếc hybrid hiện nay không phải là công nghệ xanh”, Katherine Garcia, giám đốc chiến dịch “Giao thông sạch cho tất cả” của Sierra Club viết trên blog của mình. “Chiếc Prius hybrid chạy trên động cơ đốt trong phát ra ô nhiễm được tìm thấy trong bất kỳ chiếc xe chạy bằng xăng nào… Thay vì đầu tư vào các xe điện, Toyota đang đặt lợi nhuận doanh nghiệp và trạng thái hiện tại hơn việc giải quyết khủng hoảng khí hậu”.
Sức ép trở nên cực kỳ căng thẳng, và phần nào là do đó, ông Toyoda đã phải rút lui khỏi vị trí CEO và Chủ tịch của Toyota.
“Bởi vì đam mê mạnh mẽ của tôi với ô tô, tôi là một người không giỏi trong việc số hóa, và xe điện. Tôi không thể vượt qua việc chỉ là một người đàn ông của xe hơi, và đó là giới hạn của tôi” ông nói. “Nhóm mới có thể làm những gì tôi không thể làm”.
Điểm mạnh của Toyota
Nhưng cuối cùng thì ông Toyoda đã nhìn nhận được điều gì đó. Nhà sản xuất ô tô này đã nâng dự báo lợi nhuận hoạt động lên gần 9% cho năm tài chính kết thúc vào ngày 31 tháng 3, nhờ vào doanh số bán hàng cao hơn của các xe hybrid trên tất cả các thị trường lớn của mình.
Điều này đối lập hoàn toàn với nhà lãnh đạo xe điện Tesla, mặc dù đã cắt giảm giá nhiều lần để kích cầu nhưng cảnh báo được đưa ra rằng doanh số bán hàng của năm nay có thể “thấp hơn đáng kể” so với năm ngoái. Trong khi đó, có những dấu hiệu ngày càng nhiều từ các nhà sản xuất ô tô và thị trường trên toàn thế giới cho thấy doanh số bán hàng của các phương tiện điện đang giảm chậm lại.
Chỉ với các mô hình hybrid, Toyota đã bán khoảng 3.4 triệu xe trên toàn cầu năm ngoái, tăng từ 2.6 triệu vào năm 2022. Trong khi đó, Tesla chỉ bán được 1.8 triệu xe, tất cả đều là xe điện. Tổng cộng, Toyota đã bán được 11.2 triệu xe, giúp họ giữ vị trí là nhà sản xuất ô tô bán chạy nhất trong 4 năm liên tiếp.
Doanh số bán xe điện tại Hoa Kỳ tăng đáng kể 51% vào năm ngoái, theo Edmunds, nhưng doanh số bán hybrid còn tăng 63%.
“Chúng tôi nghĩ rằng thị trường hiện đang suy nghĩ lại tiềm năng của các sản phẩm hybrid, đó là điểm mạnh của Toyota”, các nhà phân tích của Goldman Sachs viết trong một ghi chú nghiên cứu gần đây.
“Tôi muốn chúc mừng Toyota, đã bị chỉ trích vì nói rằng họ sẽ không bao giờ chuyển sang toàn bộ điện và sẽ tiếp tục sản xuất những chiếc xe mà người dân muốn mua”, Diana Furchtgott-Roth, giám đốc Trung tâm Năng lượng, Khí hậu và Môi trường tại Viện Heritage, nói trên Fox Business.
Đối với người lái xe, các mô hình hybrid mang lại cảm giác tốt về việc tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch ít hơn so với các xe thông thường – thân thiện với môi trường và ví tiền – mà không gây lo lắng về phạm vi, vấn đề sạc và giá trị bán lại của các xe điện. (Các mô hình hybrid tối ưu hóa hiệu suất bằng cách luân phiên từ nhiên liệu gas sang pin).
Tất nhiên, Toyota có thể rơi vào phía sai của lịch sử nếu người tiêu dùng chuyển sang xe điện nhanh hơn so với mong đợi của họ. Mặc dù Toyota đang cung cấp một số mô hình xe điện và còn nhiều mô hình khác đang được phát triển, nhưng chúng vẫn chiếm một phần rất nhỏ trong tổng doanh số bán hàng của họ.
Năm 2022, CEO của Tesla, Elon Musk, đã bác bỏ các mô hình hybrid như là một giai đoạn, nói rằng “đã đến lúc đi tiếp” từ chúng. Các đối thủ Trung Quốc như BYD được Warren Buffett hậu thuẫn, gần đây đã vượt qua Tesla trong doanh số bán hàng xe điện toàn cầu.
“Tuy nhiên, điều đó không ngăn cản Toyoda tiếp tục kiên định với quan điểm không được đón nhận của mình, khi ông ước lượng rằng xe điện sẽ đạt đỉnh ở mức 30% và sẽ chia sẻ thị trường với các loại xe hybrid, truyền thống và chạy bằng hydro”.
T.P