Tổng thống Pháp Macron kêu gọi châu Âu tự cường về an ninh thay vì dựa dẫm vào Mỹ, tự bảo vệ các lợi ích thương mại khi Mỹ và Trung Quốc không còn chơi theo luật.
Trong phát biểu ngày 25-4 tại Paris, Tổng thống Emmanuel Macron vạch ra tầm nhìn về một Liên minh châu Âu (EU) quyết đoán hơn trên trường toàn cầu chứ không phải là chư hầu của Mỹ.
“Có nguy cơ châu Âu của chúng ta có thể chết. Chúng ta không được trang bị để đối mặt với rủi ro”, Hãng tin Reuters dẫn lời nhà lãnh đạo Pháp cảnh báo.
Ông cho rằng các áp lực quân sự, kinh tế có thể làm suy yếu và chia cắt EU. “Trong thập kỷ tới… nguy cơ (châu Âu) bị suy yếu hoặc thậm chí xuống hạng là rất lớn”, ông nói.
Ông Macron khẳng định châu Âu không được để Nga giành chiến thắng ở Ukraine và kêu gọi thắt chặt quan hệ với Anh, lập học viện châu Âu để đào tạo quân nhân cấp cao, tăng cường năng lực an ninh mạng của châu Âu.
“Không có quốc phòng nếu không có ngành công nghiệp quốc phòng… chúng ta đã có nhiều thập kỷ thiếu đầu tư”, ông nói, đồng thời cho biết châu Âu nên ưu tiên mua thiết bị quân sự của khối.
“Chúng ta phải sản xuất nhiều hơn, chúng ta phải sản xuất nhanh hơn và chúng ta phải sản xuất với tư cách là người châu Âu”, ông cho biết.
Theo ông Macron, châu Âu “phải chứng tỏ rằng họ không bao giờ là chư hầu của Mỹ và họ cũng biết cách nói chuyện với tất cả các khu vực khác trên thế giới”.
Từ lâu, nhà lãnh đạo Pháp đã kêu gọi châu Âu “tự chủ chiến lược” và ít phụ thuộc hơn vào Mỹ. Tuy nhiên, nhiều quan chức EU tin rằng hiện không có giải pháp đáng tin cậy nào thay thế cho chiếc ô quân sự của Mỹ.
Thậm chí, một số nghi ngờ rằng ông Macron đang thúc đẩy các lợi ích công nghiệp của Pháp.
Không chỉ an ninh, ông Macron lo ngại châu Âu cũng có nguy cơ tụt hậu về mặt kinh tế trong bối cảnh các quy tắc thương mại tự do toàn cầu đang bị thách thức bởi các nền kinh tế lớn như Mỹ, Trung Quốc.
Theo ông, châu Âu nên đặt mục tiêu dẫn đầu toàn cầu về trí tuệ nhân tạo, điện toán lượng tử, không gian, công nghệ sinh học và năng lượng tái tạo. Cụ thể, EU nên đồng ý miễn trừ các quy tắc cạnh tranh để hỗ trợ các công ty trong những lĩnh vực như AI và năng lượng xanh trước tình trạng “trợ cấp quá mức” của Mỹ và Trung Quốc.
Các cố vấn của ông Macron coi bài phát biểu đóng góp của Pháp cho chương trình nghị sự chiến lược của EU trong 5 năm tới. Chương trình nghị sự sẽ được quyết định sau cuộc bầu cử châu Âu sắp tới.