Sắp tới, thị trường ô tô sẽ thêm sôi động với sự góp mặt của BYD, “trùm” xe điện đến từ Trung Quốc. Tuy nhiên, BYD có thành công hay không khi phải đối mặt với hàng loạt khó khăn trước khi mở bán chính thức?
Tiếp bước những thương hiệu xe hơi như Beijing, Wuling, Haima hay Haval, sắp tới, ông lớn trong ngành ô tô Trung Quốc là BYD cũng sẽ mở bán tại thị trường Việt Nam. Ba mẫu xe dự kiến sẽ lĩnh ấn tiên phong cho hãng gồm: Seal, Dolphin và Atto 3.
Liệu rằng BYD chen chân vào thị trường Việt thời điểm này có thành công hay không khi đang phải đối mặt với hàng loạt rào cản như: hạ tầng trạm sạc chưa phủ khắp, chính sách hỗ trợ dành cho xe điện chưa đủ tốt hay việc tâm lý người Việt còn e dè những sản phẩm mang thương hiệu “made in Trung Quốc”?
Hạ tầng, chính sách hỗ trợ cho xe điện
Mặc dù trong nhiều năm gần đây doanh số BYD bán ra nhiều nhất thế giới, vượt cả Testa nhưng số liệu cho thấy phần lớn doanh số xe của hãng bán ra lại đến từ thị trường quê nhà.
Trong năm 2023, hãng đã tiệu thụ tổng cộng khoảng 3,02 triệu xe. Trong số đó có đến gần 3 triệu xe tiêu thụ tại quê nhà Trung Quốc và chỉ khoảng 243.000 xe bán ra tại các thị trường nước ngoài.
Tại quốc gia tỷ dân, người dùng xe điện được hưởng nhiều ưu đãi từ chính phủ như miễn thuế và giảm giá, đến hỗ trợ xây dựng hạ tầng trạm sạc…
Đối chiếu sang nước ta, khi chuyển đổi phương tiện xe xăng sang xe điện còn mới mẻ, chưa có hoặc rất ít chính sách hỗ trợ về giá dành cho phương tiện sử dụng nhiên liệu năng lượng xanh.
Các chính sách hỗ trợ về hạ tầng trạm sạc cũng chưa có. Thực tế, số lượng trạm sạc tại Việt Nam vài năm gần đây đang tăng khá nhanh. Tuy nhiên, thực tế phần lớn trạm sạc này đều thuộc sở hữu của VinFast và đến thời điểm hiện tại chỉ phục vụ riêng cho người dùng xe VinFast.
Trong khi đó, những mô hình trạm sạc công cộng do tư nhân đứng ra xây dựng và vận hành kiểu như Trung Quốc vẫn chưa phổ biến tại Việt Nam. Các hãng xe hơi khác cũng cung cấp xe điện, có trạm sạc riêng nhưng vẫn dừng lại ở mức rất hạn chế. BYD nếu muốn có những bước đi lâu dài và ổn định sẽ phải bắt đầu gần như từ điểm xuất phát.
Tâm lý khách ngại mua xe “Tàu”
Trong giai đoạn 2005 – 2015, nhiều khách hàng đã mua và trải nghiệm xe Trung Quốc. Tuy nhiên đến nay, chất lượng xe cũng như dịch vụ hậu mãi quá kém khiến tâm lý của người dùng vẫn còn e dè những thương hiệu xe từ thị trường này.
Tại Việt nam, thương hiệu MG (Morris Garages) có thể xem là một ví dụ. Mở bán tại thị trường Việt Nam từ năm 2020 với dải sản phẩm bắt mắt và vượt trội về công nghệ so với nhiều mẫu xe định vị cùng phân khúc, tuy nhiên đến nay sau gần 4 năm, MG vẫn rất kén khách mua.
Để có thể cạnh tranh, hãng nhiều lần phải áp dụng các chương trình giảm giá mạnh tay; thậm chí một số mẫu mã không thể tìm được chỗ đứng đã phải ngưng phân phối.
Gần đây nhất, mẫu sedan MG5 2023 vừa có kết quả đánh giá thử nghiệm an toàn ANCAP. Theo đó, mẫu sedan này bất ngờ bị chấm 0/5 sao an toàn, một số điểm khiến nhiều người dùng dòng xe này ở khắp nơi trên thế giới cảm thấy lo lắng, trong đó có cả thị trường Việt Nam.
Chất lượng xe còn là dấu hỏi?
Một vấn đề nữa có thể cản bước BYD trong việc tìm chỗ đứng tại thị trường Việt Nam là vấn đề chất lượng xe. Đến nay, hãng xe Trung Quốc vẫn chưa tổ chức các hoạt động trưng bày, lái thử nên chưa thể đánh giá chất lượng. Tuy nhiên, thời gian gần đây, BYD liên tục vướng vào nhiều “lùm xùm” về chất lượng xe tại các thị trường ngoài Trung Quốc.
Tại thị trường Thái Lan, nhiều người dùng thời gian qua liên tục khiếu nại về hiện tượng bong tróc sơn và nhựa, thậm chí không ít vụ việc xe BYD bốc khói khi đang sạc.
Ở Israel, các dòng xe thương hiệu Trung Quốc này cũng liên tục mắc các lỗi cong vênh giá nóc khi chất đồ. Hay mới đây nhất, vào cuối năm 2023, hàng loạt xe BYD bị phản ánh xuất hiện nấm mốc bên trong khoang nội thất.
Rõ ràng, những sự cố liên tục về chất lượng xe ít nhiều sẽ khiến người Việt vốn đã có tâm lý nghi ngờ chất lượng xe Trung Quốc trước đây càng tỏ ra thận trọng với xe BYD. Với hàng loạt rào cản như vậy, hãng xe Trung Quốc sẽ rất khó thành công tại thị trường Việt Nam.
T.P