Trong một động thái hiếm thấy, ngày 3/6, Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc thông báo vừa phá một vụ án gián điệp Anh “cực kỳ nghiêm trọng”.
Theo trang tin Guancha, tài khoản công khai WeChat của Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc ngày 3/6 đăng thông báo: Gần đây, sau khi điều tra chặt chẽ và thận trọng, cơ quan an ninh quốc gia đã phát hiện ra một vụ gián điệp quan trọng trong đó Cục Tình báo Bí mật Anh (còn gọi là Cơ quan tình báo quân sự MI6) đã móc nối, lôi kéo Vương X.và Chu Y., một cặp vợ chồng làm việc cho cơ quan nhà nước ở trung ương của Trung Quốc.
Theo thông báo, năm 2015, Vương X. nộp đơn xin tham gia chương trình trao đổi Trung-Anh để sang Anh du học. Cơ quan tình báo quân sự MI6 thấy ông ta giữ một cương vị liên quan đến những bí mật cốt lõi nên nhanh chóng chấp thuận đơn đăng ký của Vương.
Sau khi Vương X. đến Anh, MI6 đã cố ý sắp xếp những nhân viên liên quan để chăm sóc đặc biệt ông ta, mời tham dự các bữa tiệc tối và đi thăm thú các danh lam thắng cảnh, đồng thời cố gắng tìm hiểu điểm yếu cũng như sở thích, nhu cầu, tính cách ông ta.
Sau khi nắm được điểm yếu của Vương X. là rất ham tiền, MI6 đã cử nhân viên với tư cách là một cựu sinh viên đến bắt quen với ông ta trong khuôn viên trường, nói có thể cung cấp cho Vương cơ hội làm tư vấn bán thời gian và trả mức thù lao cao. Lóa mắt vì tiền, Vương X. đã đồng ý tham gia làm tư vấn có thù lao.
Phía Anh bắt đầu với các dự án nghiên cứu công khai, dần dần yêu cầu cung cấp các thông tin liên quan đến tình hình nội bộ cốt lõi của các cơ quan nhà nước trung ương của Trung Quốc, và mức thù lao được trả cũng cao hơn nhiều lần so với phí tư vấn thông thường. Mặc dù Vương X. cảnh giác với điều này nhưng ông ta vẫn tiếp tục cung cấp cái gọi là dịch vụ “tư vấn” cho phía Anh dưới sự cám dỗ của một khoản tiền lớn.
Sau một thời gian, phía Anh đánh giá các điều kiện đã chín muồi và cử nhân viên MI6 đến gặp Vương X., yêu cầu ông ta phục vụ chính phủ Anh, đồng thời hứa hẹn mức thù lao cao hơn và đảm bảo an toàn. Để tìm kiếm lợi ích, Vương X. đã đồng ý yêu cầu của Anh và hoàn tất các thủ tục trở thành điệp viên. MI6 tiến hành đào tạo gián điệp chuyên nghiệp cho Vương X. và hướng dẫn ông ta trở về Trung Quốc để mai phục, thu thập các thông tin tình báo quan trọng liên quan đến Trung Quốc.
Vợ của Vương X., là Chu Y., cũng làm việc trong một đơn vị nắm giữ các bí mật cốt lõi. MI6 trên cơ sở đã gài bẫy Vương thành công, nhiều lần yêu cầu Vương lôi kéo cả vợ ông ta tham gia và hứa sẽ trả thù lao gấp đôi. Vương X. mặc dù do dự nhưng không thể đứng vững sự thuyết phục, dụ dỗ và thậm chí là ép buộc liên tục từ phía Anh nên cuối cùng đã đồng ý.
Dưới sự xúi giục mạnh mẽ của chồng, Chu Y. đã đồng ý thu thập thông tin tình báo cho phía Anh. Tới lúc này, cả hai vợ chồng Vương, Chu đã cùng nhau trở thành điệp viên của Anh.
Thông báo viết: “Sau khi điều tra thận trọng và nắm được bằng chứng chắc chắn, cơ quan an ninh quốc gia đã thực hiện biện pháp quyết đoán để điều tra vợ chồng Vương theo quy định của pháp luật, phát hiện ra và nhổ được ‘chiếc đinh’ quan trọng do người Anh cắm trong nội bộ cơ quan trọng yếu. Hiện tại, vụ việc đang được điều tra thêm”.
Tuy nhiên, Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc không nêu tên những cơ quan trung ương quan trọng nào là nơi cặp vợ chồng này công tác.
Đáng chú ý, vào ngày 22/4 năm nay, Anh cũng đã truy tố 2 người đàn ông về tội gián điệp. Hai người này bị buộc tội cung cấp cho Trung Quốc thông tin tình báo gây tổn hại cho nước Anh. Ngày 13/5, cơ quan chống khủng bố của cảnh sát thủ đô London cũng đã buộc tội 3 người đàn ông với các tội danh “hỗ trợ các cơ quan tình báo nước ngoài” và “can dự nước ngoài” trong việc thực hiện nhiệm vụ của các cơ quan tình báo Hong Kong.
Ngoại trưởng Anh David Cameron đã ra lệnh triệu tập Đại sứ Trung Quốc tại Vương quốc Anh Trịnh Trạch Quang vào ngày hôm sau. Bộ Ngoại giao Anh tuyên bố rằng một quan chức Bộ Ngoại giao “đã nói rõ với ông Trịnh Trạch Quang rằng các hành động gần đây do Trung Quốc chỉ đạo chống lại Vương quốc Anh, bao gồm các cuộc tấn công mạng, liên hệ gián điệp và treo thưởng, là không thể chấp nhận được”.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân vào thời điểm đó đã trả lời trong một cuộc họp báo thường kỳ rằng, trong một khoảng thời gian, phía Anh đã thổi phồng cái gọi là vụ gián điệp Trung Quốc, các cuộc tấn công mạng của Trung Quốc…đây hoàn toàn là những lời vu khống vô căn cứ và ác ý, không thể chấp nhận được. Trung Quốc kiên quyết phản đối hành động thao túng chính trị bằng vũ khí pháp lý và an ninh quốc gia.
Chính vì vậy, có ý kiến cho rằng việc Trung Quốc hôm 3/6 công bố phá vụ án gián điệp Anh chẳng qua là hành động trả đũa động thái của phía Anh.
T.P