EU khó có thể loại bỏ khí đốt Nga sau khi thị phần của Nga đã vượt Mỹ.
Tờ Financial Times đưa tin, nhập khẩu khí đốt Nga của châu Âu đã lần đầu tiên vượt qua nguồn cung từ Mỹ sau gần hai năm vào tháng 5, bất chấp nỗ lực của EU nhằm loại bỏ nhiên liệu hóa thạch của Nga kể từ xung đột Ukraina.
Nhà phân tích khí đốt Tom Marzec-Manser của công ty tư vấn ICIS cho biết: “Thật đáng kinh ngạc khi thấy thị phần khí đốt và khí tự nhiên hóa lỏng LNG của Nga tăng lên ở châu Âu sau tất cả những gì chúng tôi đã trải qua cũng như tất cả những nỗ lực nhằm loại bỏ nhiên liệu Nga”.
Sau khi bùng phát xung đột Ukraina vào tháng 2.2022, Nga đã cắt giảm nguồn cung khí đốt qua đường ống tới châu Âu khiến lục địa già phải tăng cường nhập khẩu LNG từ Mỹ.
Mỹ đã vượt Nga trở thành nhà cung cấp khí đốt hàng đầu cho châu Âu vào tháng 9.2022 và kể từ năm 2023, chiếm khoảng 1/5 nguồn cung của khu vực.
Nhưng tháng trước, khí đốt và LNG do Nga cung cấp chiếm 15% tổng nguồn cung sang EU, Anh, Thụy Sĩ, Serbia, Bosnia và Herzegovina và Bắc Macedonia, theo dữ liệu từ ICIS.
Trong khi đó, LNG của Mỹ chiếm 14% nguồn cung cho châu Âu – mức thấp nhất kể từ tháng 8.2022.
Sự đảo ngược diễn ra trong bối cảnh nhập khẩu LNG Nga ở châu Âu tăng lên mặc dù một số nước EU đang cố gắng áp đặt các lệnh trừng phạt đối với LNG.
Từ giữa năm 2022, Nga đã ngừng vận chuyển khí đốt qua các đường ống nối nước này với Tây Bắc châu Âu, nhưng vẫn tiếp tục cung cấp khí đốt bằng đường ống qua Ukraina và Thổ Nhĩ Kỳ.
Lượng khí đốt và LNG tới châu Âu trong tháng 5 bị ảnh hưởng bởi các yếu tố nhất thời, bao gồm sự cố ngừng hoạt động tại một cơ sở xuất khẩu LNG lớn của Mỹ, trong khi Nga tăng thêm khí đốt qua Thổ Nhĩ Kỳ trước kế hoạch bảo trì vào tháng 6. Nhu cầu khí đốt ở châu Âu cũng vẫn tương đối yếu, với mức dự trữ gần mức cao kỷ lục vào thời điểm này trong năm.
Marzec-Manser của ICIS cho biết, sự đảo ngược nói trên không có khả năng kéo dài vì Nga có thể vận chuyển LNG đến châu Á vào mùa hè qua Tuyến đường biển phía Bắc. Điều đó có thể làm giảm lượng khí đốt đến châu Âu, trong khi sản lượng LNG của Mỹ đã tăng trở lại.
Thỏa thuận vận chuyển khí đốt Nga qua Ukraina cũng sẽ hết hạn vào cuối năm nay, gây rủi ro cho các luồng hàng đi qua tuyến đường này.
Ủy ban châu Âu đang hỗ trợ các kế hoạch đầu tư nhằm mở rộng công suất các đường ống dẫn khí tại Hành lang Khí đốt phía Nam giữa EU và Azerbaijan.
Một quan chức cấp cao của EU cho hay, nguồn cung qua tuyến đường này hiện không đủ để thay thế 14 tỉ mét khối khí đốt của Nga hiện đang chảy qua Ukraina đến EU mỗi năm.
Cao ủy EU về năng lượng – bà Kadri Simson – đã nêu mối lo ngại về việc LNG được chuyển hướng từ châu Âu để đáp ứng nhu cầu ở châu Á trong chuyến đi tới Nhật Bản trong tháng này.
Bà cho biết, Nhật Bản và EU đã thiết lập một “hệ thống cảnh báo sớm” để theo dõi tình trạng thiếu LNG và hai bên nhất trí nên áp dụng các biện pháp tiết kiệm năng lượng.
Bà nói thêm: “EU sẵn sàng ngăn chặn bất kỳ sự kiện cung hoặc cầu tiêu cực nào trên thị trường khí đốt toàn cầu. Kho lưu trữ khí đốt của chúng tôi vẫn ở mức cao kỷ lục và nhu cầu khí đốt của chúng tôi ổn định ở mức thấp kỷ lục, giảm 20% so với năm 2021”.
T.P