Philippines đã kêu gọi Trung Quốc tránh các hành động gây nguy hiểm cho thủy thủ và tàu thuyền tại Biển Đông, đồng thời nhấn mạnh rằng hòa bình không thể đạt được nếu lời nói của Trung Quốc không đi đôi với hành động trong vùng biển tranh chấp.
Ngày 19-6, Bộ Ngoại giao Philippines đã lên án các hành động của Trung Quốc trong vụ việc ngày 17-6 là “bất hợp pháp và hung hăng”.
Philippines kêu gọi Trung Quốc lời nói đi đôi với hành động ở Biển Đông – Nguồn video: AFP – Armed Forces of the Philippines
Cụ thể, một thủy thủ Philppines bị mất một ngón tay trong vụ va chạm với tàu hải cảnh Trung Quốc gần Bãi Cỏ Mây. Tuy nhiên, Bắc Kinh tố Manila hành động không chuyên nghiệp.
“Bộ đang nỗ lực xây dựng lại môi trường thuận lợi cho đối thoại và tham vấn với Trung Quốc về vấn đề Biển Đông”, Hãng tin Reuters trích tuyên bố của Bộ Ngoại giao Philippines. “Điều này không thể đạt được nếu lời nói của Trung Quốc không đi đôi với hành động của họ trên biển”.
Philippines cho rằng thủy thủ của họ bị thương nặng sau khi bị tàu hải cảnh Trung Quốc “cố tình đâm tốc độ cao”, nhằm cản trở một nhiệm vụ tiếp tế cho binh lính đóng tại Bãi Cỏ Mây.
Hải cảnh Trung Quốc đã phủ nhận tuyên bố này, nói rằng tàu của Manila đã cố tình tiếp cận tàu của Trung Quốc một cách không chuyên nghiệp, buộc họ phải thực hiện các biện pháp kiểm soát, bao gồm “kiểm tra tàu và cưỡng chế trục xuất”.
Quan chức quân sự Philippines cho biết hải cảnh Trung Quốc mang theo dao và giáo, đã cướp vũ khí và “cố tình đâm thủng” các tàu Philippines tham gia nhiệm vụ.
“Họ không có quyền hoặc thẩm quyền hợp pháp để can thiệp các hoạt động và phá hủy tàu thuyền của chúng tôi”, Tổng tư lệnh quân đội Philippines Romeo Brawner nói trong một buổi họp báo ngày 19-6. “Họ đã lên tàu của chúng tôi một cách bất hợp pháp, cướp thiết bị của chúng tôi, hành động như cướp biển”.
Đáp lại, Bộ Ngoại giao Trung Quốc khẳng định hải cảnh nước này không thực hiện các biện pháp trực tiếp nào chống lại thủy thủ Philippines.
“Các biện pháp thực thi pháp luật đã được thực hiện một cách chuyên nghiệp và kiềm chế, nhằm ngăn chặn việc đánh bắt cá trái phép của tàu Philippines, và không có biện pháp trực tiếp nào được thực hiện đối với thủy thủ Philippines”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lin Jian cho biết.
Cũng theo ông Lin Jian, mặc dù Philippines liên tục tuyên bố rằng họ chỉ vận chuyển các nhu yếu phẩm, nhưng họ đã vận chuyển vật liệu xây dựng và thậm chí vũ khí và đạn dược nhằm chiếm đóng Bãi Cỏ Mây trong thời gian dài.
Anh, Canada và Mỹ đã lên án các hành động của Trung Quốc. Cùng ngày, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã có cuộc điện đàm với Ngoại trưởng Philippines Enrique Manalo để thảo luận về các hành động của Trung Quốc ở Biển Đông và tái khẳng định cam kết của Mỹ với Philippines theo hiệp ước quốc phòng giữa hai nước.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông, bao gồm cả Bãi Cỏ Mây, nơi Philippines duy trì một tàu chiến, Sierra Madre, mắc cạn vào năm 1999 để củng cố yêu sách chủ quyền của mình.
Vào tháng 1, Manila và Bắc Kinh đã đồng ý cải thiện thông tin liên lạc hàng hải thông qua các cuộc đàm phán, đặc biệt là về bãi cạn này.