Thổ Nhĩ Kỳ – quốc gia thành viên NATO – muốn điều chỉnh cắt giảm hợp đồng quốc phòng trị giá 23 tỉ USD với Mỹ.
Kể từ năm 2021, Thổ Nhĩ Kỳ đã tìm cách mua 40 chiếc máy bay F-16 thế hệ mới nhất của Lockheed Martin, 79 bộ dụng cụ để hiện đại hóa phi đội máy bay hiện có cũng như mua hàng trăm quả bom và tên lửa. Hợp đồng này nhằm hiện đại hóa hạm đội F-16 lớn thứ 2 trong NATO.
Đầu năm nay, Mỹ đã phê duyệt thương vụ này sau khi Thổ Nhĩ Kỳ phê chuẩn tư cách thành viên của Thụy Điển trong liên minh NATO.
Tuy nhiên, Bloomberg thông tin, Thổ Nhĩ Kỳ hiện muốn mua ít bộ dụng cụ nâng cấp máy bay cũng như mua ít đạn dược hơn. Động thái này của Ankara nhằm tiết kiệm hàng tỉ USD khi chi tiêu trong nước cắt giảm.
Nguồn tin tiết lộ, Thổ Nhĩ Kỳ muốn ngành hàng không quân sự nước này tự cung cấp một số sản phẩm.
Thỏa thuận mua máy bay F-16 thế hệ thứ 4 sẽ củng cố sức mạnh cho lực lượng không quân của Thổ Nhĩ Kỳ. Việc giao hàng dự kiến diễn ra vào khoảng năm 2030. Gói này cũng bao gồm một số nâng cấp với radar, bộ tác chiến điện tử, hệ thống liên lạc…
“Quyết định mua F-16 của Thổ Nhĩ Kỳ phục vụ mục tiêu chính trị nhằm khởi động lại mối quan hệ với Mỹ” – chiến lược gia Nihat Ali Ozcan tại Quỹ nghiên cứu chính sách kinh tế ở Ankara, chỉ ra.
Thương vụ quốc phòng này sẽ giúp Ankara ngừng sử dụng các máy bay F-4 cũ và hiện đại hóa phi đội F-16 hiện có như biện pháp tạm thời cho đến khi Thổ Nhĩ Kỳ có khả năng tự phát triển máy bay chiến đấu.
Mỹ đã ngăn Thổ Nhĩ Kỳ mua máy bay chiến đấu tiên tiến nhất F-35 của Lockheed sau khi nước này mua hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 của Nga. Ankara là đối tác ban đầu của F-35 và có kế hoạch mua khoảng 100 máy bay F-35. Thổ Nhĩ Kỳ vốn là 1 trong 4 khách hàng nước ngoài hàng đầu mua máy bay chiến đấu tàng hình này.
Hiện tại, Ankara muốn Washington dỡ bỏ các lệnh trừng phạt với ngành công nghiệp quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ. Dù từ chối loại bỏ S-400 nhưng Ankara tỏ ý sẵn sàng thỏa hiệp với Wasington.
Các thành viên NATO vốn lo ngại hệ thống tên lửa S-400 của Nga có thể gây rủi ro cho máy bay chiến đấu F-35.
T.P