Được xem là một yếu tố then chốt trong chiến lược tác chiến trên không hiện đại của Nga, tuy nhiên chiếc UCAV này đang gặp nhiều khó khăn trong quá trình phát triển.
Chuyên gia National Interest, Maya Carlin lập luận rằng, máy bay không người lái tàng hình (UCAV) S-70 Okhotnik của Nga sẽ khó có thể được triển khai chiến đấu trong tương lai gần. Bà cho rằng điều này là do cuộc xung đột đang diễn ra ở Ukraine và Nga đang phải ưu tiên tài trợ cho các loại vũ khí hiện có, được coi là hiệu quả hơn trên mặt trận Ukraine.
Ban đầu, Okhotnik dự kiến được đưa vào sản xuất hàng loạt từ nửa cuối năm 2024. Tuy nhiên, mốc thời gian này có vẻ không khả thi. Cuộc thử nghiệm bay cuối cùng được biết đến của chiếc máy bay không người lái tàng hình này diễn ra vào tháng 2/2024 vừa qua.
Quá trình phát triển
Vào ngày 4/2, Sergey Somka, một đại diện của chính quyền khu vực Novosibirsk lưu ý rằng, S-70 đang tiến gần đến giai đoạn thử nghiệm cuối cùng, việc sản xuất dự kiến sẽ bắt đầu vào nửa cuối năm nay. Somka tuyên bố vào thời điểm đó, “Sự phát triển này báo hiệu những tiến bộ đáng kể của Nga trong công nghệ không người lái và nhấn mạnh cam kết cũng như khả năng của quốc gia này đối với việc hiện đại hóa quân đội”.
Vào mùa hè năm 2018, Nhà máy Hàng không Novosibirsk đã lắp ráp nguyên mẫu đầu tiên của máy bay không người lái S-70, đánh dấu một cột mốc quan trọng. Chiếc UCAV này đã thực hiện chuyến bay đầu tiên vào ngày 3/8/2019, sau đó tham gia thực hiện nhiệm vụ chung đầu tiên với máy bay chiến đấu đa năng Su-57 vào tháng 9. Đến tháng 12 năm đó, nguyên mẫu thứ hai có nhiều cải tiến hơn cũng đã hoàn thành thành công các cuộc thử nghiệm bay.
Khoảng sáu tháng sau, có thông tin cho biết các cuộc thử nghiệm bay của UCAV S-70 sắp hoàn tất và ngày được ấn định hoàn thành là trong năm 2024. Điều này sẽ là cơ sở cho S-70 đi vào sản xuất hàng loạt ngay lập tức. Bên cạnh việc đáp ứng nhu cầu của Lực lượng vũ trang Nga, máy bay không người lái này cũng sẽ được xuất khẩu sang các quốc gia “thân thiện” trên toàn cầu.
Bộ Quốc phòng Nga thường xuyên nhấn mạnh rằng, UCAV S-70 sẽ được chuyển giao cho không quân Nga với số lượng lớn. Nó được thiết kế để hoạt động cùng với cả các mẫu máy bay có người lái hiện tại và trong tương lai. Ngoài ra, Đô đốc Nikolay Evmenov, Tổng Tư lệnh Hải quân Nga đã xác nhận rằng máy bay không người S-70 sẽ được tích hợp vào lực lượng không quân của hải quân.
Những trở ngại
Nhiều chuyên gia cho rằng, nguyên nhân chính khiến chương trình S-70 chậm trễ là do cuộc xung đột ở Ukraine, nhưng thực tế vẫn còn một số lý do quan trọng khác. Thứ nhất, Nga đang phải đối mặt với những thách thức trong việc sản xuất hàng loạt máy bay không người lái S-70 Okhotnik, chủ yếu là do sự phức tạp trong việc phát triển công nghệ tàng hình tiên tiến. Đạt được chuyên môn cần thiết và kỹ thuật chính xác trên quy mô lớn không phải là một việc dễ dàng.
Việc chứng minh năng lực trong phát triển công nghệ tàng hình vẫn là một vấn đề phức tạp đối với Nga. Cụ thể là Su-57, chiếc máy bay này được ca ngợi là đỉnh cao của không quân chiến đấu của Nga. Tuy nhiên khả năng tàng hình của Su-57 không được các chuyên gia phương Tây đánh giá cao, lưu ý rằng tiết diện radar của nó là 0,5. Khi so sánh với máy bay tàng hình của phương Tây hoặc Trung Quốc, thì con số này vẫn còn kém xa. Ngay cả máy bay Dassault Rafale của Pháp, không được phân loại là chiến đấu cơ tàng hình, nhưng cũng có tiết diện radar tương tự như Su-57.
Những hạn chế về kinh tế cũng góp phần vào sự chậm trễ trong việc sản xuất S-70 Okhotnik. Việc tạo ra các thiết bị quân sự phức tạp rất tốn kém và mặc dù ngân sách quốc phòng của Nga là đáng kể, nhưng nó có giới hạn. Các lệnh trừng phạt kinh tế từ các nước phương Tây càng làm trầm trọng thêm những khó khăn về tài chính, làm tăng thêm độ phức tạp cho vấn đề.
Các vấn đề về chuỗi cung ứng cũng là một yếu tố quan trọng cần xem xét. Việc sản xuất các thành phần tiên tiến cần thiết cho S-70 Okhotnik thường phụ thuộc vào một mạng lưới phức tạp các nhà cung cấp. Bất kỳ sự gián đoạn nào trong mạng lưới cung ứng này, cho dù là do xung đột địa chính trị hay trở ngại về hậu cần, đều có thể ảnh hưởng đáng kể đến nỗ lực sản xuất hàng loạt. Điều quan trọng cần lưu ý là thông tin chi tiết về loại UCAV này vẫn còn khan hiếm.
Vai trò của S-70
S-70 Okhotnik của Nga, tên gọi khác là Hunter, là một máy bay chiến đấu không người lái có khả năng tàng hình do Sukhoi phát triển với sự hợp tác của Tập đoàn máy bay MiG. Chiếc UCAV này được thiết kế để thực hiện nhiều nhiệm vụ, bao gồm trinh sát, tác chiến điện tử và tấn công chính xác.
S-70 Okhotnik có kích thước ấn tượng, với sải cánh khoảng 20 mét và chiều dài khoảng 14 mét. Hệ thống đẩy của máy bay sử dụng một động cơ phản lực cánh quạt AL-31F, giống với động cơ trên máy bay chiến đấu Su-27. Động cơ này cung cấp lực đẩy cần thiết cho cả hoạt động tốc độ cao và các nhiệm vụ kéo dài.
S-70 có thể bay với tốc độ cận âm và có khả năng bay ở độ cao lớn trên khoảng cách xa. Tuy nhiên, thông số kỹ thuật hoạt động chính xác của chiếc UCAV này vẫn chưa được tiết lộ.
Hệ thống điện tử hàng không của S-70 do Radioelectronic Technologies phát triển, bao gồm khả năng lái tự động và điều khiển từ xa. Các thành phần điện tử của S-70 có thể được điều chỉnh dựa trên nhiệm vụ chiến đấu cụ thể và các điều kiện của chiến trường, chẳng hạn như sự hiện diện của hệ thống phòng không.
S-70 Okhotnik có khả năng mang nhiều loại vũ khí trong khoang chứa bên trong. Trong cuộc thử nghiệm gần đây, nó đã thả thành công một quả bom rơi tự do nặng 500 kg. Chiếc UCAV này có thể mang nhiều loại vũ khí từ các loại bom đến tên lửa tấn công trên bộ, trên mặt nước và trên không.
Bên cạnh khoang chứa bên trong, S-70 cũng được trang bị thêm giá đỡ bên ngoài để chứa thêm bom, tên lửa và thiết bị đặc biệt. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng vũ khí gắn bên ngoài có thể ảnh hưởng đến hiệu suất bay và khả năng tàng hình. Mặc dù vậy, Okhotnik vẫn được ví như “ngựa thồ” và là nền tảng chiến đấu đáng tin cậy, có thể điều khiển từ mặt đất hoặc máy bay có người lái.
Tầm hoạt động của S-70 Okhotnik ước tính khoảng 6.000 km. S-70 được thiết kế nhằm cung cấp cho Quân đội Nga một nền tảng linh hoạt và tàng hình có khả năng thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau. Các nhiệm vụ này bao gồm tình báo, giám sát, trinh sát, chiến tranh điện tử và tấn công chính xác, vì vậy mà S-70 được xem là một yếu tố then chốt trong chiến lược tác chiến trên không hiện đại của Nga.
T.P