Theo báo chí Đức, theo kế hoạch cắt giảm chi tiêu của liên minh cầm quyền, chính phủ Đức sẽ đình chỉ viện trợ quân sự mới cho Ukraine.
Tin tức được tiết lộ này xuất hiện vào thời điểm có tin “Đức đã phát lệnh bắt giữ nghi phạm người Ukraine làm nổ tung đường ống Nord Stream” đang gây xôn xao.
Quyết định bất ngờ của Chính phủ Đức
Tờ Frankfurter Allgemeine Zeitung của Đức hôm 17/8 trích dẫn các tài liệu, email và cuộc thảo luận không công khai với những người quen thuộc với vấn đề này cho biết, quyết định đình chỉ viện trợ mới đã có hiệu lực. Mặc dù điều này chỉ ảnh hưởng đến các yêu cầu viện trợ mới chứ không phải số viện trợ đã được phê duyệt trước đây, nhưng điều đó cũng có nghĩa rằng mọi yêu cầu viện trợ bổ sung từ Bộ Quốc phòng sẽ không còn được chính phủ phê duyệt nữa.
Được biết, Bộ trưởng Tài chính Đức Christian Lindner đã đưa ra yêu cầu này trong bức thư gửi Bộ trưởng Quốc phòng Boris Pistorius hôm 5/8. Ông Lindner cho biết nguồn viện trợ trong tương lai sẽ không còn được lấy từ ngân sách liên bang Đức mà là số tiền lãi thu được từ các tài sản bị phong tỏa của Nga.
Trong tháng 6, Đức và các nước khác trong nhóm G7 đã đạt được thỏa thuận dự kiến sử dụng tiền lãi từ khoảng 300 tỉ USD tài sản chính phủ của Nga bị các tổ chức tài chính phương Tây đóng băng để cung cấp cho Ukraine khoản vay lên tới 50 tỉ USD. Tuy nhiên, các chính phủ vẫn chưa nhất trí về các chi tiết của kế hoạch và các cuộc đàm phán kỹ thuật có thể kéo dài trong nhiều tháng.
Vào tháng trước, liên minh cầm quyền ở Đức gồm Đảng Dân chủ Xã hội, Đảng Xanh và Đảng Tự do đã thông qua thỏa thuận sơ bộ về dự thảo ngân sách 2025. Theo dự thảo, viện trợ của nước này cho Ukraine sẽ giảm từ khoảng 8 tỉ euro vào năm 2024 xuống còn 4 tỉ euro vào năm 2025 để ưu tiên giải quyết các nhu cầu chi tiêu khác trong nước.
Do ngân sách viện trợ của chính phủ Đức dành cho Ukraine trong năm nay đã cạn kiệt, kế hoạch viện trợ cho Ukraine vào năm tới cũng đã vượt quá hạn mức, điều này có nghĩa là chính phủ Đức thực sự không thể cung cấp thêm bất kỳ khoản viện trợ mới nào cho Ukraine.
Do Đức trước đây là một trong những nước lớn ở châu Âu cung cấp viện trợ quân sự cho Kiev, đây chắc chắn là một tin xấu đối với Ukraine, quốc gia đang mong muốn nhận được nhiều viện trợ tài chính hơn. Trong tương lai, Ukraine thậm chí có thể phải dựa vào hàng tỉ USD lãi hàng năm do EU chiếm giữ quỹ của Nga để “sống qua ngày”.
Bộ trưởng Tài chính Đức Lindner sau khi nội các thông qua dự thảo ngân sách vào giữa tháng 7, cho biết Ukraine sẽ phải phụ thuộc nhiều hơn vào nguồn vốn từ “các nguồn châu Âu” khác cũng như tài sản bị phong tỏa của Nga. Nhưng vẫn chưa rõ liệu số tiền đó có được chuyển tới hay không và khi nào.
Ingo Gadeschens, chuyên gia ngân sách của Liên minh Dân chủ Thiên chúa giáo Đức, khẳng định chính phủ Đức đã đóng băng viện trợ tài chính cho Ukraine chỉ trong một đêm, qua đó cũng đóng băng viện trợ quân sự.
Theo trang web tin tức chính trị Mỹ Politico, tranh cãi về viện trợ cho Ukraine đang làm trầm trọng thêm sự chia rẽ trong liên minh cầm quyền của Đức. Liên minh này đã rơi vào tình trạng đấu đá nội bộ trong nhiều tuần qua về một loạt vấn đề như ngân sách, phúc lợi và mâu thuẫn nội bộ đã trở nên rất nghiêm trọng.
AFP hôm 17/8 cũng đưa tin, trích dẫn tin từ Ủy ban dự toán Ngân sách Bundestag (Quốc hội Đức): theo kế hoạch, chính phủ Đức sẽ cắt giảm viện trợ quân sự cho Ukraine năm 2025. Căn cứ kế hoạch này, Chính phủ Đức sẽ dựa vào số tiền được tạo ra từ tài sản bị phong tỏa của Nga để tiếp tục viện trợ Ukraine mà không cung cấp viện trợ bổ sung ngoài 4 tỉ euro dành riêng trong ngân sách năm 2025. Năm nay, viện trợ của Berlin cho Ukraine đạt 8 tỉ euro.
Quan hệ Đức-Ukraine sẽ ra sao?
Đối với thế giới bên ngoài, thông tin Đức ngừng viện trợ quân sự cho Ukraine bị tiết lộ chắc chắn sẽ gây ra nhiều nghi ngờ về việc liệu mối quan hệ giữa hai nước có còn thân thiết như trước hay không.
Gần đây, nhiều cơ quan truyền thông phương Tây đã biết được từ các nhà điều tra và những cá nhân tham gia rằng, một nhóm người Ukraine gồm 6 thành viên bị tình nghi tấn công nhiều lần đường ống dẫn khí đốt tự nhiên “Dòng chảy phương Bắc” (Nord Stream) dưới đáy Biển Baltic trong suốt hai năm. Văn phòng Công tố Liên bang Đức mới đây đã phát lệnh bắt giữ một người đàn ông Ukraine.
Tuy nhiên, trang web của tuần báo Đức Die Zeit (Thời Đại) tuần trước đưa tin rằng trong khi xác nhận tính xác thực của lệnh truy nã nói trên, một phát ngôn viên của chính phủ Đức cũng tuyên bố rằng bất kể kết quả điều tra ra sao, cũng sẽ không ảnh hưởng đến việc Đức tiếp tục viện trợ cho Ukraine và hai sự việc này không liên quan đến nhau.
Tuy nhiên do việc phá hoại đường ống dẫn khí đốt Nord Stream ảnh hưởng trực tiếp đến kinh tế và cuộc sống người dân Đức nên một số người vẫn tin rằng động thái bất ngờ đình chỉ viện trợ của Chính phủ Đức có thể có liên quan đến vụ điều tra, bắt người nói trên.
T.P