Truyền thông Mỹ đang tốn giấy mực về việc Robert F. Kennedy Jr. ngày 23/8, thông báo đình chỉ tranh cử, rút tên khỏi lá phiếu ở 10 bang chiến trường, ủng hộ cựu tổng thống Donald Trump trong cuộc đua vào Nhà trắng.
Robert F. Kennedy Jr là hậu duệ dòng họ lẫy lừng bậc nhất trong nền chính trị Mỹ. Cha ông là cựu bộ trưởng tư pháp Robert F. Kennedy; bác ông chính là cố tổng thống John F. Kennedy. Cả hai đều từng là những chính trị gia nổi bật nhất của đảng Dân chủ – một trong hai đảng chính trị lớn nhất, thay nhau cầm quyền ở xứ Cờ hoa.
70 tuổi, tháng 4/2023, F. Kennedy Jr tranh cử với tư cách là người của đảng Dân chủ trước khi trở thành ứng cử viên độc lập sau đó 6 tháng.
Chưa cần tới những nhà phân tích chính trị, cử tri Mỹ hiểu rõ, việc chuyển tư cách ứng viên trên của F. Kennedy Jr là bất đắc dĩ. Trước đó, F. Kennedy Jr từng đầy tham vọng “phục hưng” một lần nữa gia thế chính trị của dòng họ bằng một chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2024 này. Để làm việc đó, người đàn ông này không ngần ngại khai thác tên tuổi cha và bác ruột để chiếm cảm tình của đảng Dân chủ. Khi nhận thấy điều đó cũng không giúp mình đạt mục tiêu, ông mới tuyên bố sẽ tranh cử với tư cách ứng viên độc lập, và vẫn hy vọng viển vông, nếu không thành công thì cũng “thành nhân” – tức ít nhất, cũng quảng bá, làm cho đảng We the People (Nhân dân Chúng tôi), được ông thành lập hồi đầu năm, sẽ trở thành đảng chính trị lớn thứ ba trên chính trường Mỹ.
Tuy nhiên, chẳng phải đợi tới tháng 11, những gì diễn ra trong hơn một tháng qua thể hiện rõ sự quay lưng của cử tri đã khiến ông F. Kennedy Jr “vỡ mộng”. Bình luận “Hơn một tháng sau vụ ám sát hụt ông Trump, quyết định ngừng tranh cử của Tổng thống Biden và sự trỗi dậy mạnh mẽ của bà Harris, chẳng còn ai quan tâm đến Robert F. Kennedy Jr” của ông Ameshia Cross, cố vấn chiến lược và nhà phân tích chính trị của đảng Dân chủ, càng khiến ông F. Kennedy Jr chán nản và tuyệt vọng hơn. Vậy là, để tránh mang tiếng kẻ “cố đấm ăn xôi”, F. Kennedy Jr ngỏ ý “dừng cuộc chơi”, đồng thời đánh tiếng sẽ ủng hộ cựu tổng thông Donald Trump.
Ông Trump tất nhiên chẳng khờ khạo gì để cho rằng, F. Kennedy Jr đã có một hành động cao cả, nhường suất cho mình. Hồi tháng 4 nắm ngoái, chính ông Trump, ngược với quan điểm trước đó cho rằng: chiến dịch tranh cử của Kennedy Jr. là “điều tuyệt vời cho MAGA”, viết tắt của khẩu hiệu “Đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại”, vì sẽ lấy đi phiếu bầu cho ông Biden công kích Kennedy Jr. trên mạng xã hội, đã cho rằng: “RFK Jr. là ứng viên tự do cực tả do phe Dân chủ cài vào nhằm giúp Joe Biden gian trá, Tổng thống tệ nhất lịch sử Mỹ, tái đắc cử”.
Tuy nhiên, lúc này, một khi ông Kennedy Jr đã “có lòng”, thì một người dù khó lường, nhưng thực dụng là cái chắc như ông Trump chẳng dại gì từ chối. Thế là, đang từ cực này, ông Trump làm cú đảo chiều ngoạn mục, chuyển phắt sang cực kia. Ngay khi nhận được các dấu hiệu cho thấy ứng viên độc lập không muốn làm “kẻ ngáng đường” trong cuộc bầu cử tháng 11 sắp tới, ông Trump, trong một phát biểu với hãng CNN, đã khẳng định sẽ “vui lòng nhận sự ủng hộ” từ ông Kennedy, ca ngợi ông Kennedy Jr và khéo léo nhân thể lấy lòng đảng Cộng hòa bằng một “hành vi nịnh” trong tiếng Mỹ: “Tôi yêu mến những người thông minh, còn đảng Cộng hòa thì yêu mến tôi”.
Đến đây, vấn đề đặt ra là khiến dư luận phải đoán già đoán non là: sau sự rút lui của ông Kennedy Jr, ai sẽ người thụ lợi khoảng 3% phiếu của cử tri mà ông Kennedy Jr có được nếu theo đuổi đến cùng cuộc chạy đua, theo dự đoán?
Hóa ra, bất chấp tuyên bố “ủng hộ cựu tổng thống Donald Trump” của ông Kennedy Jr, không phải tất cả đều nghĩ rằng, số phiếu đó sẽ được dồn cho ứng viên đảng Cộng hòa. Vì sao? Không ít người cho rằng, việc một người của đảng Dân chủ lại kêu gọi cử tri ủng hộ đối thủ của đảng mình có ý nghĩa như một sự phản bội.
Đây có thể là lý do để nhiều cử tri vốn dành sự ủng hộ ông Trump do dự và ngãng ra. Đó là chưa kể, cùng thời điểm này, nhiều người còn liên kết với việc ông Trump, cách đây mươi ngày, đã lấy làm hồ hởi trước các thông tin không chính thức về việc ông Kennedy Jr quyết định rút khỏi đường đua, đồng thời “thò” ra khả năng sẽ “bổ nhiệm RFK Jr. vào chính quyền, trong trường hợp ông đắc cử”.
Trong con mắt cử tri, hành vi kiểu “có đi có lại” đó của ông Trump phản ảnh đầy đủ tính thực dụng của một ông chủ doanh nghiệp hơn là một chính trị gia.
Nếu vậy, 3% số phiếu trên sẽ chuyển về cho bà Kamala Harris – đối thủ của ông Trump chăng?
Khả năng này nhiều hơn với kết quả hai cuộc thăm dò gần đây nhất có thêm yếu tố cử tri độc lập, bà Harris dẫn trước ông Trump khoảng 10 tới 13%. Vấn đề là bà Harris có tận dụng được lợi thế này không, trong chặng đua nước rút hơn 2 tháng nữa trước một ông Trump già tuổi hơn thật, nhưng cũng là người già giơ và đầy thủ đoạn.
Tóm lại, sự rút lui của ông Kennedy Jr thời điểm này chỉ khiến cuộc đua vào Nhà Trắng gây cấn, kịch tính và khó lường hơn mà thôi. Cho nên, nếu ai đó định phân tích, dự đoán, thì đều cần phải thận trọng.
T.V