Trong khi Ukraine đang cố gắng tiến sâu hơn vào lãnh thổ Nga ở Kursk, Mỹ vẫn đặt ra câu hỏi về bước đi tiếp theo của Kiev bởi có quá nhiều điều bất định đang chờ đợi phía trước.
Hơn hai tuần sau khi Ukraine xâm nhập vào miền tây nước Nga, các chính trị gia Kiev đã bắt đầu nói về việc thiết lập một vùng đệm ở đó. Nhưng các quan chức Mỹ nói với New York Times rằng họ vẫn chưa rõ Ukraine có thể tiến sâu hơn vào Nga bao xa và dự định ở lại trong bao lâu.
Các lực lượng Ukraine đã tiến ra theo nhiều hướng khác nhau sau khi nhanh chóng phá vỡ các tuyến phòng thủ biên giới Nga vào đầu tháng 8.
Họ đã mở rộng cuộc tấn công ở bất cứ nơi nào có ít sự kháng cự nhất, thiết lập khu vực mà họ coi là vùng đệm phòng thủ để bảo vệ các thị trấn và làng mạc của Ukraine. Đây là điều mà Tổng thống Volodymyr Zelensky mô tả là mục tiêu chính của cuộc tấn công.
Sau tuần giao tranh đầu tiên, Ukraine tuyên bố kiểm soát hơn 1.000km2 lãnh thổ Nga. Nhưng các quan chức Mỹ không tin rằng Ukraine có ý định giữ lãnh thổ của Nga trong lâu dài.
Giới chức Mỹ nói với New York Times rằng Ukraine chưa rải mìn để làm chậm cuộc phản công, cũng chưa xây dựng rào chắn để làm chậm xe tăng Nga.
Ông Seth Jones, phó chủ tịch cấp cao của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (Mỹ), cho rằng nếu Ukraine không xây hàng rào, chiến hào và gài mìn, việc giữ lãnh thổ Nga sẽ gần như không thể.
Các quan chức và nhà phân tích Mỹ cho hay, Kiev càng giành được nhiều lãnh thổ thì thách thức để bảo vệ thành quả của khoảng 10.000 quân Ukraine ở đó sẽ càng lớn.
Một quan chức Lầu Năm Góc nhận định việc Ukraine chậm trễ trong việc xây dựng các công sự phòng thủ không có nghĩa là Kiev không có ý định giữ lãnh thổ ở Nga.
Một quan chức Mỹ giấu tên cho biết Ukraine có thể tìm cách xây dựng các vị trí phòng thủ sâu hơn bên trong nước Nga, mở rộng lãnh thổ mà nước này đã giành được để tăng thêm diện tích vùng đệm mà ông Zelensky mong muốn.
Cho đến nay, cuộc tấn công của Ukraine đã giành được một số khu định cư và một thị trấn ở Nga, nhưng vẫn chưa đạt được mục tiêu quan trọng: Kéo một số lượng lớn quân Nga từ miền đông Ukraine về Kursk.
Tại Donbass, Nga vẫn đạt được đà tiến và giành thêm lãnh thổ. Và nếu Ukraine muốn mang phần lãnh thổ Kursk ra đàm phán, họ cần phải kiểm soát thêm nữa và cũng cần phải giành được các khu vực hay mục tiêu chiến lược từ đối thủ.
Đây sẽ là thách thức của Kiev khi Moscow đã bắt đầu bổ sung thêm lực lượng về Kursk. Câu hỏi đặt ra là Ukraine có thể giữ được phần lãnh thổ này trong bao lâu khi họ có nguy cơ có thể mất trung tâm hậu cần Pokrovsk ở Donetsk nếu tiếp tục rút lực lượng từ mặt trận miền Đông tới Kursk.
Nếu Ukraine lựa chọn duy trì quyền kiểm soát hơn 1.000km2 lãnh thổ Nga, họ cần phải tích cực đào đắp công sự, lập ra các lớp phòng tuyến để chặn Nga.
Tuy nhiên, Ukraine dường như vẫn muốn tiến tiếp, giành được nhiều lãnh thổ nhất có thể, nên họ chưa đẩy mạnh nỗ lực phòng thủ tại lãnh thổ Nga. Đây có thể sẽ là canh bạc với Kiev khi họ có nguy cơ bị tiêu hao lực lượng tinh nhuệ ở Kursk, trong khi phòng tuyến của họ ở Donetsk có thể bị chọc thủng.
Đây là điều mà giới chức Mỹ băn khoăn trong thời gian qua.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã nói chuyện với người đồng cấp Ukraine, ông Rustem Umerov, vào ngày 23/8 – lần thứ hai trong 5 ngày – về mục tiêu của cuộc tấn công.
Các quan chức Mỹ khẳng định họ không nhận được cảnh báo nào từ Ukraine rằng Kiev sẽ tiến hành một cuộc tấn công bất ngờ vào Kursk.
“Khi nói đến Kursk, chúng tôi hiểu rằng, từ những gì Tổng thống Zelensky nêu ra, họ muốn tạo ra một vùng đệm”, bà Sabrina Singh, phó thư ký báo chí Lầu Năm Góc, nói với các phóng viên vào ngày 22/8.
“Liệu họ có ý định tiếp tục giữ vùng lãnh thổ đó không? Họ sẽ mở rộng đến mức nào? Đây là một số câu hỏi mà chúng tôi đang đặt ra”, bà nói.
T.H