Trung Quốc hiện đại là một bức tranh đầy mâu thuẫn. Người già tự do nhảy múa ở mọi nơi, từ quảng trường đến sân ga, thậm chí trên cả du thuyền hạng sang. Trong khi giới trẻ chán nản nằm ngửa vì thất nghiệp. Nước sông ở Tứ Xuyên – Trung Quốc bỗng chuyển sang màu đỏ như máu, nguyên nhân đáng sợ phía sau và đó chưa phải là tất cả, xã hội này còn ẩn chứa nhiều góc khuất khác.
Nước sông chuyển sang màu đỏ như máu hết sức kinh hoàng
Vào tháng 5 vừa qua, nước sông gần thị trấn Xuyên Chủ Tự, châu tự trị Ngawa, tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc bỗng chuyển sang màu đỏ bất thường. Chính quyền Trung Quốc tuyên bố nước sông đã được kiểm nghiệm là không độc hại, kết quả này đã bị nhiều cư dân mạng chế giễu. Có người bình luận rằng, nó trông giống như “màu thịt ba chỉ”, “màu thịt bò”, “màu nước ép dưa hấu”, rõ ràng đây là “rượu vang đỏ”, “Trái đất đang chảy máu”, có người nói trong video: “Xong rồi, nước đã chuyển thành màu đỏ, đáng sợ quá, toàn bộ là màu đỏ”. Trong khi chính quyền địa phương thông báo rằng kim loại nặng trong mẫu nước không vượt tiêu chuẩn và kết quả xét nghiệm độc tính cấp tính trong nước là không độc hại, còn về nguyên nhân tại sao nước chuyển đỏ sẽ nghiên cứu thêm. Có không ít cư dân mạng ở Trung Quốc đã đặt nghi vấn: “Xét nghiệm cả nửa ngày mà không ra nguyên nhân tại sao nước có màu đỏ”; “Không độc hại có nghĩa là nó bình thường hay sao?”; “Không nói rõ là xét nghiệm cái gì, cũng không nói màu đỏ đó là gì”; “Vẫn chưa tìm ra nguồn gốc, vẫn phải đợi thông báo! Chạy xe máy dọc bờ sông là có thể tìm ra vấn đề ở đâu thôi!”; “Có thể trực tiếp dùng máy bay không người lái đi ngược dòng kiểm tra, cùng lắm nửa ngày là có thể tìm ra nguồn gốc. Việc không công bố chứng tỏ phía quan chức biết nguyên nhân, nhưng vì nguyên nhân nào đó nên không thể công bố”; “Đây không phải là máu chảy thành sông sao?”; “Cho bọn họ uống xem có độc không?”.
Có thể thấy, nhiều hiện tượng bất thường xảy ra tại Trung Quốc ảnh hưởng đến đời sống, sức khỏe của người dân nhưng lại không được xem trọng. Trong khi đó, một lối sống khác thường đang diễn ra khắp nơi trên đất nước này.
Nhảy múa bất cứ đâu
Người dân Trung Quốc có thói quen tập thể dục buổi sáng. Nhưng thời gian gần đây, tình hình kinh tế Trung Quốc gặp rất nhiều khủng hoảng, khiến hàng chục triệu nhân viên hoặc nghỉ hưu sớm hoặc thất nghiệp. Những người này cần các hình thức giải trí giá rẻ. Kết quả là họ tụ tập lại và nhảy múa ở các quảng trường công cộng. Năm 2015, chính quyền Trung Quốc thậm chí còn phát hành 15 bộ điệu nhảy quảng trường. Vì vậy, hầu như mỗi quảng trường đều có các bà cô và ông chú muốn quên đi sự cô đơn bằng cách nhảy múa hăng say.
Theo thống kê ở Trung Quốc, số lượng người tham gia nhảy quảng trường trên toàn quốc lên tới 100 triệu người. Các động tác nhảy tràn ngập mọi quảng trường, thậm chí chiếm dụng các sân thể thao, bãi đậu xe, đường phố và đường cao tốc. Nhảy quảng trường như một loại virus di động. Bất cứ lúc nào, bất cứ nơi đâu khi các bà cô bước vào công viên, họ nhanh chóng tụ tập lại và bắt đầu nhảy. Khi lên tàu, họ thường bắt đầu nhảy múa trong lối đi, làm chật kín đến mức khó có thể đi qua. Khi bị kẹt xe trên đường cao tốc, họ thường ra khỏi xe và nhảy múa cùng nhau.
Tháng 5/2023, tại Thẩm Dương, tỉnh Hà Bắc, một nhóm các bà cô nhảy múa giữa đường vào ban đêm và gặp phải tai nạn giao thông. Ngày 9/8/2023, 11 phụ nữ lớn tuổi còn quyết định nhảy múa trên dòng sông của một con đập tại Tứ Xuyên. Thật đáng buồn khi họ bị cuốn đi bởi một trận lũ bất ngờ. Một video trực tuyến còn cho thấy một nhóm phụ nữ đến thăm Quảng trường Đỏ ở Moskva và bắt đầu nhảy múa náo động. Thậm chí, phía trước bảo tàng Louvre ở Pháp cũng bị các bà cô Trung Quốc tràn ngập. Niềm đam mê nhảy múa của những người cao tuổi này bắt đầu từ thời kỳ Cách mạng Văn hóa. Khi đó, họ từng là Hồng Vệ Binh và phải học điệu nhảy để bày tỏ lòng ngưỡng mộ Mao Trạch Đông. Họ thuộc về một thế hệ đáng thương khi mà tư tưởng vẫn mang theo những độc tố của thời kỳ Cách mạng Văn hóa.
Thanh niên Trung Quốc đang khóc
Một nhà thiết kế 41 tuổi ở Trung Quốc với kinh nghiệm đầy mình, bằng cấp đầy đủ nhưng mức lương đề nghị chỉ vỏn vẹn 3000 tệ, hơn mức lương tối thiểu nước này một chút. Hay một lập trình viên thất nghiệp cả năm trời vẫn chưa tìm được việc khác. Đây không chỉ là câu chuyện của một vài cá nhân mà đang là thực trạng đáng buồn của rất nhiều người lao động có kinh nghiệm tại Trung Quốc. Có lẽ vì thế mà bài hát tạm dịch là “Quỳ lạy miệt mài trong Đền Thần Tài” (Project kneeling in the Temple of the God of Wealth) lại trở nên phổ biến đến vậy. Thực tế, tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên Trung Quốc đang ở mức báo động, lên tới 21,3% vào tháng 7/2023. Thậm chí, một số chuyên gia còn cho rằng con số thực tế có thể lên tới 46,5%. Không ít bạn trẻ vì không tìm được việc đã phải chấp nhận trở thành những đứa trẻ toàn thời gian, sống dựa vào bố mẹ từ nằm ngửa đến mặc kệ. Giới trẻ Trung Quốc giờ đây cam chịu tầm thường dưới áp lực của cuộc sống.
Tòa nhà dân cư bị chia đôi, cầu cao tốc sụp đổ
Đây là một hiện trạng khác trong xã hội Trung Quốc. Ngày 22/2/2024, tại Quảng Châu, một vụ tai nạn kinh hoàng đã xảy ra khi một tàu container rỗng đâm thẳng vào một cây cầu khiến nhiều phương tiện lao xuống nước và rơi vào tàu. Có rất nhiều hành khách bị thương. Quay trở lại tháng 9/2023, một cây cầu đang xây dựng ở Trung Quốc đã bất ngờ đổ sập xuống đường cao tốc DongSan Jianwang. May mắn là chỉ gây ra thương tích chứ không có ai thiệt mạng. Vào tháng 8 cùng năm, một người đàn ông đã may mắn thoát chết khi phần đường quốc lộ G318 Thượng Hải bất ngờ bị tách ra. Những hình ảnh này cho thấy một thực tế đáng báo động, các cây cầu “đậu phụ” của Trung Quốc đang sụp đổ với tốc độ chóng mặt. Vấn đề này không chỉ là một sự cố nhỏ mà đã trở thành một tai họa quốc gia, đe dọa nghiêm trọng đến tính mạng và an toàn của người dân.
Không chỉ có cầu, mà còn nhiều ví dụ khác về các vụ sập đổ tòa nhà ở Trung Quốc. Một người đàn ông đã bỏ ra hơn 3 triệu nhân dân tệ để mua một biệt thự, nhưng khi bức tường ngoài bị công nhân đập ra, người ta mới phát hiện rằng ban công và các bức tường ngoài vốn được cho là bê tông cốt thép thực ra được làm bằng bọt dễ cháy. Khi kiểm tra, người này nhận thấy bọt dễ dàng bị vỡ ra. Tại Quảng Châu, một biệt thự sang trọng có tường làm bằng xốp gây nguy hiểm lớn. Những người mới mua nhà ở cộng đồng Yunda đã phải chứng kiến cầu thang sụp đổ và phát hiện thang máy rỉ sét, dẫn đến nhiều chủ nhà phản đối. Tuy nhiên, ban quản lý tài sản đã bỏ qua vấn đề này.
Ở một cộng đồng khác tại Thiên Tân, nhiều tòa nhà cao tầng gặp phải các vấn đề nghiêm trọng như nghiêng, bong tường và nứt móng khiến hơn 3000 cư dân phải di dời khẩn cấp. Giá trị tài sản của cư dân giảm mạnh và nhiều người không thể tiếp tục sống ở đó, gây ra tổn thất lớn. Chiều ngày 27/4 vừa qua, trên mạng lan truyền thông tin về một tòa chung cư ở thành phố Cáp Nhĩ Tân, tỉnh Hắc Long Giang có dấu hiệu nứt tường. Đoạn video do một người dân quay lại cho thấy, ban đầu vết nứt chỉ dài khoảng 10 cm nhưng sau đó đã mở rộng lên khoảng 1 m. Khi khoảng cách ngày càng lớn, tòa nhà gần như bị tách làm đôi và nghiêng một bên. Cảnh tượng này khiến tất cả người có mặt đều bị sốc. Người dân địa phương nói rằng họ có thể ngửi thấy mùi gas rõ ràng. Các công nhân của công ty gas Cáp Nhĩ Tân cho biết, vụ rò rỉ gas có thể là do tường bị nứt gây ra.
Các chuyên gia chỉ ra một số nguyên nhân có thể dẫn đến sự cố này. Một là, do nước bị tích tụ trong các rãnh ống nước trong nhà làm yếu nền móng. Hai là, chiều cao và số tầng của tòa nhà không đáp ứng các thông số thiết kế. Ngoài ra, vật liệu xây dựng sử dụng cũng không đạt tiêu chuẩn. Những công trình “đậu phụ” này xuất hiện thường xuyên. Nguyên nhân chủ yếu là do các nhà thầu vô đạo đức cắt xén chi phí và một số chính quyền địa phương không có trách nhiệm trong việc phê duyệt và giám sát các dự án xây dựng.
Hàng nghìn người mua phải vàng giả trên mạng
Đây là vấn nạn khiến người tiêu dùng Trung Quốc không khỏi lo lắng. Kẻ lừa đảo lợi dụng tâm lý ưa chuộng vàng của người dân để bán các sản phẩm giả mạo, được làm từ vàng chất lượng thấp hoặc kim loại khác với giá như vàng nguyên chất. Nguy hiểm hơn, chúng còn sử dụng các chứng chỉ và hóa đơn giả để đánh lừa người mua. Một người cho biết đã mua một sản phẩm vàng từ nhà bán lẻ trực tuyến Pinduoduo nhưng nó lại bị rỉ sét. Người này đã mang sản phẩm đến một thợ kim hoàn để thẩm định và được biết đó là vàng giả.
Hàng giả không phải là hiện tượng mới ở Trung Quốc, hàng giả tràn lan trên các nền tảng thương mại điện tử ở Trung Quốc, từ vàng đến túi xách Chanel. Sự gia tăng giá vàng càng tạo điều kiện cho hoạt động lừa đảo này. Những vấn nạn tại Trung Quốc ngày nay nhiều vô kể, có cả những vấn đề về đời sống tinh thần.
Xây tường ngăn cách bạn cùng phòng
Nói về mối quan hệ trong xã hội Trung Quốc, một bức ảnh trong một ký túc xá trường Đại học tại Trung Quốc đã gây ra tranh cãi về mối quan hệ giữa các sinh viên. Trong bức ảnh có thể thấy một sinh viên nữ không treo rèm như nhiều người khác mà để tạo không gian riêng tuyệt đối. Sinh viên này đã xây hẳn một bức tường gạch kiên cố để ngăn cách với thế giới bên ngoài. Không chỉ một mà thậm chí có đến hai người đã thực hiện chiến dịch xây tường trong phòng khi vừa mới bước vào năm học mới. Một cư dân mạng bình luận: “Bạn không thể nhìn thấy tình bạn của họ. Những gì bạn nhìn thấy là một bức tường trong trái tim con người”.
Cũng nhiều ý kiến chỉ trích rằng, nếu thích một mình hoặc ghét bạn cùng phòng đến thế thì những nữ sinh này nên ra ngoài thuê phòng trọ riêng hoặc xin đổi sang phòng khác. Có lẽ họ cũng không có nhiều lựa chọn, nhưng với cách giải quyết như vậy thật sự khó hiểu. Nhiều người đặt câu hỏi liệu mang vác gạch, đá, vôi, vữa vào phòng ký túc xá và xây tường thẳng trên giường như vậy có được phép không. Bức ảnh xây tường ngăn cách này cho thấy thế hệ trẻ ngày nay ngày càng lạnh lùng và ích kỷ. Họ chỉ sống trong thế giới của mình và thờ ơ với mọi thứ xung quanh. Điều này thật vô cùng nguy hiểm. Thế giới lạnh giá không phải vì thiếu đồ ăn, nước uống mà là vì thiếu hơi ấm của tình người.
Tiệc tối biến thành cuộc chiến giành đồ ăn
Trong một bữa tiệc ở Trung Quốc, một người trong bàn tiệc tình nguyện mang đồ ăn cho người khác, những đồ ăn vừa đặt xuống bàn đã biến mất trong nháy mắt. Không chỉ có vậy, bàn tiệc dần biến thành nơi đóng gói mang về, thậm chí trước khi ai đó kịp thử một miếng. Mọi người tỏ ra khó chịu, có người còn chưa kịp ăn gì cả. Một người phụ nữ còn cố gắng nhét cả một con cá đã nấu chín vào túi, nói là mang về cho chó cưng nhưng ai cũng biết sự thật đằng sau đó. Cuối cùng, thông báo từ loa phát thanh yêu cầu mọi người không được đóng gói thức ăn mang về nhưng đã quá muộn. Túi xách đã sẵn sàng và mọi người lao vào cướp đồ ăn ngay khi nó vừa được mang ra.
Không chỉ có đồ ăn, chuyện giành giật đã lên cấp. Một nông dân đã trải qua 3 năm thất bát trước khi có được một vụ mùa bội thu. Nhưng niềm vui chẳng tày gang, hàng trăm người đã đến cướp phá mùa màng. Dù đã thuê hơn 20 người bảo vệ, cô vẫn không thể ngăn cản được đám đông hung hãn, ngay cả khi cảnh sát đến và giải tán đám đông. Hậu quả vẫn không thể cứu vãn. Ước tính cô đã mất khoảng 10.000 kg thảo mộc, tương đương gần 200.000 nhân dân tệ. Một quan chức địa phương thậm chí còn cố gắng để biện minh cho việc này khi nói với các phóng viên rằng, mọi người nghĩ rằng mùa thu hoạch đã kết thúc và chỉ đang nhặt đồ thừa.
Nhiều người trong số những người giành giật đồ ăn và thảo dược giờ đã ngoài 60, 70 tuổi. Sinh ra và lớn lên trong những giai đoạn đầy biến động của lịch sử Trung Quốc, họ đã trải qua nạn đói lớn. Những trải nghiệm đau thương đó đã ăn sâu vào tâm trí họ, khiến họ luôn cố gắng nắm bắt mọi cơ hội để sinh tồn. Cuộc Đại Cách mạng Văn hóa do Đảng Cộng sản Trung Quốc phát động nhằm phá hủy văn vật, chùa miếu, lật đổ tín ngưỡng, văn hóa truyền thống đã khiến người dân mất đi chỗ dựa tâm linh. Gieo rắc vào họ tư tưởng cực đoan, ích kỷ, khiến họ chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân mà không màng đến đúng sai. Tất cả những điều này đã để lại trong họ những vết sẹo tâm lý không thể xóa nhòa, khiến hành vi của người Trung Quốc thời nay rất xấu xí trong mắt cộng đồng quốc tế.
Nhiều nhà nghiên cứu tin rằng, một khi khôi phục lại văn hóa truyền thống thì người dân Trung Quốc sẽ giống như những người vừa trải qua cơn ác mộng dài, họ sẽ thức tỉnh khi mà văn hóa thần truyền 5.000 năm của Trung Quốc được mang trở lại.
T.P