Giá cổ phiếu Pinduoduo giảm mạnh 30% khiến vốn hóa thị trường bốc hơi 400 tỉ NDT chỉ sau một đêm. Kiểu sụt giảm đột biến này khiến nhiều tỉ phú trong chốc lát bay mất cả tỉ NDT tài sản.
Nhiều đại gia “mất ăn mất ngủ”
Bà Từ Tân (Kathy Xu Xin), người được mệnh danh là “Nữ hoàng đầu tư”, đã bỏ ra 89% tài sản của mình mua cổ phiếu Pinduoduo. Có người trong ngành ước tính rằng bà đã lỗ ít nhất 3 tỉ NDT.
Thứ hai, nhà đầu tư nổi tiếng Thẩm Nam Bằng (Shen Nanpeng) đã dành 78% tài sản mua cổ phần Pinduoduo, chịu khoản lỗ ước tính ít nhất là 2 tỉ NDT. Ông chủ Tưởng Cảnh Trí trước đó đã kiếm được rất nhiều tiền và quỹ đầu tư cổ phần tư nhân Jinglin Asset của ông đã phân bổ một khoản tiền mua cổ phiếu Pinduoduo, quý 2/2024 lại điều chỉnh tăng thêm lên mức 18% tài sản…
Ngoài những người giàu Trung Quốc mất ăn mất ngủ, các công ty vốn của Mỹ như BlackRock, Vanguard, Fidelity, Heiner cũng đều thua lỗ nặng.
Nguyên nhân cổ phiếu Pinduoduo lao dốc
Trên thị trường chứng khoán Mỹ có một bong bóng và CEO Pinduoduo đã công khai “vạch lưng” chính mình. Vào ngày 26/8, Pinduoduo đã công bố báo cáo tài chính quý 2 tính đến ngày 30/6. Doanh thu của Pinduoduo trong quý là 97,06 tỉ NDT, tăng 86% so với cùng kỳ năm ngoái; lợi nhuận kinh doanh sau điều chỉnh là 34,99 tỉ NDT, tăng 139% so với cùng kỳ năm ngoái; phân bổ lợi nhuận ròng cho cổ đông phổ thông sau điều chỉnh là 34,43 tỉ NDT, tăng 125% so với cùng kỳ năm ngoái.
Đánh giá từ dữ liệu, doanh thu của Pinduoduo trong quý này thấp hơn dự kiến. Trước đó, thị trường dự đoán doanh thu của Pinduoduo là 99,985 tỉ NDT. Thị trường kỳ vọng 99,985 tỉ NDT, nhưng thực tế đạt 97,06 tỉ NDT. Doanh thu thực tế thấp hơn 3% so với dự kiến.
Tuy nhiên, lý do đằng sau phản ứng dữ dội của thị trường có thể là do có bong bóng trên chính thị trường chứng khoán Mỹ. Trong nhiều trường hợp, giá cả không phản ánh đúng tình hình kinh doanh và giá trị của các công ty niêm yết.
Ngoài ra, cuộc họp báo cáo tài chính của Pinduoduo được cho là vô cùng tai hại. Giám đốc điều hành Trần Lỗi thẳng thừng tuyên bố rằng lợi nhuận trong tương lai sẽ giảm và phải chuẩn bị hy sinh lợi nhuận ngắn hạn. Trong mấy năm tới Pinduoduo sẽ không chia cổ tức, không mua lại cổ phiếu. Phát biểu này đã chạm tới điểm định giá của Pinduoduo là lợi nhuận và niềm tin thị trường.
Đặc biệt, thị trường chứng khoán Mỹ khác với cổ phiếu loại A. Các công ty không mua lại, lợi nhuận và hiệu quả kinh doanh giảm sút, chỉ cần báo cáo tài chính không tốt như mong đợi là sẽ chứng kiến mức giảm mạnh 20% hoặc 30%.
Các đối thủ cạnh tranh vươn lên
Xét từ góc độ môi trường thị trường, toàn bộ ngành sẽ nhắm đến mức giá thấp của Pinduoduo năm 2024, và hào nước giá thấp của Pinduoduo không sâu như tưởng tượng. Các đối thủ của Pinduoduo là Taobao, JD.com, Douyin…sau một thời gian theo dõi, bắt chước và cạnh tranh, mỗi bên đều tìm ra những cách sinh tồn khác nhau.
Trọng tâm chính của Taobao hiện nay là nhóm người tiêu dùng trung lưu. Năm nay, hãng đã đưa ra nhiều chính sách xung quanh nhóm người tiêu dùng này, tập trung vào việc thúc đẩy quyền và lợi ích của hội viên 88VIP, tối ưu hóa khía cạnh PC và tăng cường đảm bảo quyền lợi trước và sau bán hàng. Đối với người tiêu dùng trung lưu, dịch vụ hậu mãi của Taobao đang dần tốt hơn Pinduoduo.
JD.com đã tối ưu hóa hơn nữa các nhóm người tiêu dùng cao cấp của mình, đặc biệt là trong lĩnh vực thiết bị gia dụng. Giờ đây, các cửa hàng thực tế offline của JD.com đã tích hợp nhất thể hóa đặt hàng online, nhận hàng và hậu mãi offline. Các vấn đề mà Pinduoduo phải đối mặt là tốc độ tăng trưởng lưu lượng truy cập chậm, sự thay đổi sản phẩm dẫn đến sự bỏ chạy của người bán và tính đồng chất của sản phẩm đặc biệt nghiêm trọng.
Điều này còn được thể hiện qua điểm hỗ trợ cốt lõi cho định giá của Pinduoduo trên thị trường là tốc độ tăng trưởng doanh thu quảng cáo trong nước giảm mạnh từ 56% trong quý trước xuống còn 29% trong quý này, thấp hơn so với kết quả kinh doanh được các nhà đầu tư mong đợi là trên 30%.
Ngoài ra, thu nhập từ hoa hồng giao dịch cũng không lạc quan như thị trường kỳ vọng. Nhiều hiện tượng khác nhau xuất hiện có nghĩa là Pinduoduo đang phải đối mặt với áp lực tăng trưởng ngày càng lớn.
Mô hình kinh doanh phản tác dụng
Đằng sau sự tháo chạy của các thương gia là Pinduoduo đã đưa sự cạnh tranh giá rẻ đến cực điểm, nhưng mô hình này ngày càng khó duy trì.
Ngày nay, khi tầng lớp trung lưu ngày càng mở rộng và người tiêu dùng ngày càng chú ý đến chất lượng sản phẩm, người mua và người bán đều quay trở lại JD.com và Taobao. Đặc biệt, khả năng cạnh tranh của hai công ty này về mức giá cũng tăng lên. Độ tin cậy của nền tảng và ngưỡng của người bán cũng cao hơn.
Rất khó để các sản phẩm chất lượng thấp và giá thấp có thể duy trì sự gắn bó và cạnh tranh lâu dài. Các thương gia của Pinduoduo đang tăng và người mua ngày càng tăng, nhưng đằng sau hậu trường, người bán lại mở nhiều cửa hàng và phân phối lại hàng hóa nhiều lần.
Pinduoduo có ngưỡng mở cửa hàng thấp và luôn lấy giá thấp làm trọng điểm, điều này đã dẫn đến sự cạnh tranh hỗn tạp gay gắt.
Ngày nay, nhiều người bán và người mua vẫn vào nền tảng Pinduoduo, nhưng kết quả của sự cạnh tranh giá rẻ khốc liệt là chất lượng sản phẩm không đảm bảo. Trên nền tảng khiếu nại Black Cat, Pinduoduo bị phàn nàn khoảng 1,2 triệu lần, vượt xa con số 33.000 lần của Tmall.
Với sự xuất hiện của hệ thống so sánh giá của Pinduoduo và sự phổ cập hệ thống theo dõi giá, có thể tồn tại trên nền tảng này không đơn giản và việc bỏ chạy của các thương gia là điều khó tránh khỏi.
Mặc dù Taobao và JD.com không còn như trước nữa, nhưng sau một loạt thăng trầm, dù không thể quay trở lại vị thế như xưa thì ít nhất họ cũng đang tiến lên; ngày càng nhiều thương gia bắt đầu quay lại với Taobao và JD.com.
T.P