Thường trực Chính phủ cũng lưu ý, đối với dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, hạn chế việc vượt tổng mức đầu tư do yếu tố chủ quan khi phê duyệt dự án đầu tư và tránh tình trạng đội vốn khi triển khai đầu tư, thi công công trình…
Thiết kế phương án kỹ thuật phù hợp, khả thi, hiệu quả
Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản thông báo kết luận của Thường trực Chính phủ tại cuộc họp về Dự án đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam và các dự án đường sắt kết nối với Trung Quốc.
Sau khi nghe Bộ Giao thông vận tải báo cáo nội dung Dự án đầu tư đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam và tình hình triển khai các dự án đường sắt kết nối với Trung Quốc, ý kiến của các đồng chí dự họp, Thường trực Chính phủ đã có kết luận.
Thường trực Chính phủ cho biết Bộ Chính trị và Trung ương đã thống nhất chủ trương đầu tư toàn tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam với vận tốc thiết kế 350km/h, vận chuyển hành khách, đáp ứng yêu cầu lưỡng dụng phục vụ quốc phòng, an ninh, có thể vận tải hàng hóa khi cần thiết.
Đây là công trình đặc biệt quan trọng đối với phát triển đất nước, góp phần nâng tầm vị thế, cơ đồ của quốc gia trong kỷ nguyên mới nên cần các Bộ, ngành quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt để triển khai thực hiện.
Để hoàn thành công tác thẩm định sớm nhất cho việc trình dự án tại kỳ họp Quốc hội thứ 8 sắp tới, Thường trực Chính phủ yêu cầu tính toán, thiết kế phương án kỹ thuật phù hợp, khả thi, hiệu quả.
Về chủ trương phương án thiết kế kỹ thuật: Yêu cầu phải bám sát chủ trương đầu tư toàn tuyến với tốc độ thiết kế 350km/h đã được Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương Đảng thông qua để tính toán, thiết kế phương án kĩ thuật phù hợp, khả thi, hiệu quả.
Về hướng tuyến phải nghiên cứu thẳng nhất có thể nhằm giảm chi phí, bảo đảm tốc độ khai thác, tạo ra không gian phát triển mới, tiết kiệm chi phí; tránh các khu dân cư, đô thị lớn nhưng phải có phương án kết nối phù hợp; thuận tiện để kết nối ngắn nhất đến sân bay, cảng biển lớn; bảo đảm thuận tiện liên kết hành lang Đông – Tây và kết nối với các tuyến đường sắt Trung Quốc, Lào, Campuchia.
Đối với các ga phải tính toán, xác định diện tích đủ lớn phù hợp, bảo đảm tầm nhìn chiến lược lâu dài để phát triển đầy đủ dịch vụ, hiện đại, khai thác hiệu quả tối đa nguồn lực đất đai và không gian phát triển mới.
Về công năng, Bộ Chính trị đã thống nhất về công năng vận tải hành khách, đáp ứng yêu cầu lưỡng dụng phục vụ quốc phòng, an ninh và có thể vận tải hàng hóa khi cần thiết; kết hợp giữa kinh tế và quốc phòng – an ninh. Bộ Giao thông vận tải phối hợp với Bộ Quốc phòng trong quá trình thiết kế bước tiếp theo bảo đảm yêu cầu quốc phòng – an ninh.
Đối với tuyến đường sắt Bắc – Nam hiện hữu thực hiện nâng cấp để vận chuyển hàng hóa, du lịch và hành khách cự ly phù hợp.
Tránh tình trạng đội vốn khi triển khai đầu tư
Về sơ bộ tổng mức đầu tư, Thường trực Chính phủ yêu cầu rà soát kỹ lưỡng suất đầu tư phù hợp nhất với điều kiện tự nhiên, kinh tế – xã hội của đất nước và các yếu tố đặc thù của công trình để tính toán sơ bộ tổng vốn đầu tư chính xác nhất có thể.
Bên cạnh đó, Thường trực Chính phủ cũng lưu ý, hạn chế việc vượt tổng mức đầu tư do yếu tố chủ quan khi phê duyệt dự án đầu tư và tránh tình trạng đội vốn khi triển khai đầu tư, thi công công trình…
Về các cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt: cần phải rà soát bổ sung các cơ chế, chính sách đặc thù cần thiết nhằm huy động tối đa nguồn lực và cắt giảm, rút gọn các thủ tục đầu tư Dự án; bổ sung kiến nghị Quốc hội cho phép.
Thường trực Chính phủ cho rằng cần huy động đa dạng nguồn lực, trong đó đầu tư công, nguồn vốn đầu tư BOT, BT và huy động từ các nguồn vốn hợp pháp khác ngoài Nhà nước bằng các cơ chế đặc thù, đặc biệt…
Nguồn nhân lực: bảo đảm nguyên tắc huy động cả hệ thống chính trị, người dân, doanh nghiệp tham gia triển khai thực hiện Dự án.
“Cần nghiên cứu có cơ chế rút ngắn thời gian; làm thủ tục triển khai thực hiện nhanh, dành thời gian tập trung thi công”, thông báo kết luận của Thường trực Chính phủ nêu.
Về giải phóng mặt bằng, chuyển đổi mục đích sử dụng rừng và chuyển mục đích sử dụng đất lúa, Thường trực Chính Phủ yêu cầu cần rà soát để phân cấp cho địa phương có cơ chế chủ động triển khai thực hiện việc chuyển đổi mục đích sử dụng rừng và chuyển đổi mục đích sử dụng đất lúa trong trường hợp có điều chỉnh phạm vi, diện tích do thay đổi, điều chỉnh hướng tuyến, vị trí các công trình của dự án.
Dự án đã được phê duyệt chủ trương đầu tư, các địa phương triển khai thực hiện, việc kiểm tra theo phương thức hậu kiểm.
Thường trực Chính phủ giao Bộ GTVT nghiên cứu thành lập Tổ giúp việc chuyên trách do một thứ trưởng chỉ đạo xây dựng dự án, trường hợp cần thiết phải bổ sung một thứ trưởng chuyên trách triển khai dự án, báo cáo Thủ tướng để báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét quyết định.
Đưa ra mốc thời gian về tiến độ, Thường trực Chính phủ yêu cầu Bộ GTVT hoàn thiện hồ sơ gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Hội đồng thẩm định Nhà nước trước 10/10; Hội đồng thẩm định Nhà nước hoàn thành thẩm định trước 18/10 và chậm nhất 20/10 phải có tờ trình của Chính phủ gửi Quốc hội.
Về đầu tư xây dựng tuyến đường sắt kết nối với Trung Quốc (Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, Hà Nội – Đồng Đăng, Móng Cái – Hạ Long – Hải Phòng), Thường trực Chính phủ, yêu cầu Bộ Giao thông vận tải chủ trì phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu đầu tư, xây dựng tuyến đường sắt kết nối với Trung Quốc để có thể triển khai đầu tư sớm hơn theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 2771.
Ưu tiên triển khai trước tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, phấn đấu khởi công trong năm 2025.
T.P