Nhà Trắng được cho là đang có kế hoạch giải ngân nhanh hàng tỉ USD viện trợ an ninh cho Ukraine trước khi Tổng thống Mỹ Joe Biden rời nhiệm sở vào tháng 1.2025.
Theo Reuters dẫn các nguồn thạo tin ngày 6.11, chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden có kế hoạch thúc đẩy viện trợ cho Ukraine nhằm củng cố và đặt Kyiv vào vị thế vững vàng nhất trước khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump nhậm chức vào ngày 20.1.2025.
Nhà Trắng chưa bình luận về thông tin trên. Politico mô tả kế hoạch này là “lựa chọn duy nhất” để duy trì dòng vũ khí đến Ukraine. Tuy nhiên, các quan chức Mỹ lo ngại rằng ngay cả khi ông Biden chấp thuận viện trợ mới, Lầu Năm Góc có thể mất nhiều tháng để thực sự chuyển giao đạn dược và thiết bị cho Ukraine.
Chiến thắng của ông Trump trước Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris đã đặt ra những câu hỏi về tương lai của sự hỗ trợ từ Mỹ, vốn đã đóng vai trò quan trọng đối với sức chiến đấu của Ukraine trong cuộc xung đột với Nga.
Ukraine chờ đợi thách thức gì sau cuộc bầu cử Mỹ?
Theo Reuters, ông Trump là người đã chỉ trích quy mô hỗ trợ quân sự và tài chính của Mỹ cho Ukraine. Ông Trump cũng từng tuyên bố rằng Ukraine không thể chiến thắng Nga về mặt quân sự và chỉ trích nhà lãnh đạo Ukraine Volodymyr Zelensky là “người bán hàng vĩ đại nhất trong lịch sử” khi kiếm hàng tỉ USD mỗi lần đến Washington.
Ông Trump cũng nhiều lần tuyên bố trong chiến dịch tranh cử rằng ông có thể chấm dứt xung đột Ukraine trong vòng 24 giờ nếu tái đắc cử. Trong bài phát biểu chiến thắng ngày 6.11, ông Trump nhắc lại: “Tôi sẽ không bắt đầu một cuộc chiến. Tôi sẽ ngăn chặn các cuộc chiến”.
Các nhà phân tích cho rằng không có gì chắc chắn rằng Washington sẽ ủng hộ thêm bất kỳ sự hỗ trợ nào cho Ukraine khi ông Trump quay trở lại Nhà Trắng. “Đó sẽ là vấn đề khi bạn tiến hành cấp thêm viện trợ cho Ukraine, điều mà đến một lúc nào đó sẽ trở nên cần thiết”, ông Scott Anderson tại Viện Brookings (Mỹ) đánh giá.
Trong một diễn biến khác, Thủ tướng Hungary Viktor Orban ngày 6.11 phát biểu tại Hội đồng Turkic rằng châu Âu sẽ cần có một chiến lược mới về Ukraine sau chiến thắng của ông Trump. Hungary Today dẫn lời ông Orban cho biết chiến thắng của đảng Cộng hòa tại Mỹ đã đặt ra câu hỏi cho những nhà lãnh đạo châu Âu rằng liệu châu Âu có thể duy trì được mức hỗ trợ quân sự và tài chính hiện tại cho Ukraine hay không.
Chia sẻ về tình hình hiện tại ở châu Âu, ông Orban cho biết 2 vấn đề chính đang nhận được sự quan tâm của EU đó là cuộc xung đột ở Ukraine trong hơn 2 năm qua và khả năng cạnh tranh của châu Âu, vốn đang ngày càng suy giảm.
Về cuộc xung đột Nga – Ukraine, Thủ tướng Orban nói rằng vẫn còn một số đông ủng hộ chiến sự tiếp diễn, song Hungary lại hướng tới thúc đẩy cho một sứ mệnh hòa bình. Ông Orban nhấn mạnh các cuộc thảo luận ở châu Âu đã bắt đầu có sự thay đổi từ chiến lược xung đột thành chiến lược hòa bình.
Thủ tướng Orban bày tỏ cần có một chiến lược mới của châu Âu, khẳng định những bước đầu tiên hướng tới điều này có thể được thực hiện vào ngày 7.11 tại Hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo châu Âu ở Budapest. Ông Orban chia sẻ vấn đề khó khăn nhất cần giải quyết là khoản vay 50 tỉ euro cho Ukraine, khoản vay đã được G7 quyết định trước đó và sẽ được Liên minh châu Âu (EU) và Mỹ cùng tài trợ.
T.H